«نشانه‌های آشکار» دست داشتن گروه واگنر در حمله به آبجوسازی در جمهوری آفریقای مرکزی

بنگویی، جمهوری آفریقای مرکزی -- در شبی در اواسط اسفندماه، آتش‌افروزان به یک آبجوسازی متعلق به گروه کاستل، غول صنعت نوشیدنی فرانسه، در شهر بنگویی، پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی، حمله کردند.

این افراد با پرتاب بمب‌های بنزینی، صندوق‌های آبجو را در محوطهٔ انبار محفوظ آبجوسازی موکاف به آتش کشیدند.

اما این عملیات تنها یک حملهٔ بدون برنامه‌ریزی افراد آتش‌افروز نبود.

منابع مطلع از این حادثه می‌گویند فیلم دوربین‌های امنیتی نشان‌دهنده عملیات برنامه‌ریزی‌شدهٔ چهار مرد با لباس شبیه گروه مزدوران روسی واگنر است.

آنها معتقدند نشانه‌های یک کارزار بی‌رحمانه برای گسترش نفوذ روسیه در جمهوری آفریقای مرکزی در این حمله دیده می‌شود؛ جمهوری آفریقای مرکزی کشوری فقیر اما مملو از جنگل‌های ارزشمند و معادن طلا و مواد معدنی تجاری است.

فرانسه و روسیه از دیرباز درگیر به‌دست آوردن نفوذ در جمهوری آفریقای مرکزی بوده‌اند، کشوری که تقریباً از یک دهه پیش گرفتار جنگ داخلی است.

اما تا پیش از وقوع این حملهٔ فیزیکی به منافع فرانسه، این رویارویی با هدف تخریب روابط جمهوری آفریقای جنوبی و استعمارگر پیشین آن، عمدتاً به تبلیغات ضد فرانسه محدود بود.

در آذر ۱۳۹۹، فیس‌بوک اقدام به حذف حساب‌های مرتبط با ارتش فرانسه و «کارخانه‌های» تبلیغی و دیگر منابع اخبار جعلی کرد که گفته می‌شود تحت کنترل نهادهای مرتبط با یوگنی پریگوژین، رئیس گروه واگنر، قرار دارند.

نگرانی‌های روسیه در مورد آشتی

در آذر سال گذشته، فرانسه آخرین نیروهای خود را از جمهوری آفریقای مرکزی بیرون برد.

با این اقدام فرانسه، استقرار نیروهایی که از زمان استقلال جمهوری آفریقای مرکزی در سال ۱۳۳۹ در آنجا حضور داشته و پس از آغاز جنگ داخلی سال ۱۳۹۲ بر سر موضوعات فرقه‌ای نیز به ثبات آن کمک کرده بودند، پایان یافت.

بلافاصله پس از خروج فرانسه از ایالت مالی ساحل در پی برقراری یک اتحاد نزدیک بین شورای کودتاگران این ایالت و کرملین و همچنین ورود شبه‌نظامیانی که فرانسه می‌گوید مزدوران واگنر هستند، این نیروها نیز از این کشور خارج شدند.

روسیه قصد دارد درگیری بین رژیم مالی و جنبش‌های ازواد -- ائتلاف بین جنبش استقلال طوارق و گروه‌های ملی‌گرای عرب -- را تشدید کند.

به‌گفتهٔ ناظران، کرملین قصد دارد با توسعهٔ منافع خود در آفریقای غربی و مرکزی با استفاده از گروه واگنر، دوران جدیدی از نفوذ و اعمال فشار در خارج از حلقهٔ همیشگی خود در خاورمیانه و لیبی رقم بزند.

اما فوستن آرکانژ توادرا، رئیس‌جمهوری آفریقای مرکزی، طی آخرین سفر امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، به آفریقا ظاهراً به نشانهٔ گرم کردن روابط در اسفندماه در گابن با او دیدار کرد.

آن دیدار تنها چند روز پیش از حمله به آبجوسازی کاستل در شب ۱۴ اسفند صورت گرفت.

رولاند مارشال، پژوهشگر متخصص در زمینهٔ اقتصادها و درگیری‌های آفریقای جنوب صحرا در دانشگاه ساینس پو در پاریس، گفت: «روس‌ها نگران آشتی احتمالی بین توادرا و غرب هستند و برای توقف آن هر آنچه در توان داشته باشند انجام می‌دهند».

حمله به آبجوسازی

هم کاستل و هم موکاف، که کارفرمای بزرگی در منطقه به‌شمار می‌رود، اواخر سال گذشته در شبکه‌های اجتماعی و خیابان‌ها هدف کارزارهایی برای بدنام کردن این دو شرکت قرار گرفتند.

کاستل هدف مناسبی بود.

دادستان‌های مبارزه با تروریسم در فرانسه از قبل بر سر احتمال عقد یک قرارداد مالی با شورشیان جمهوری آفریقای جنوبی برای حفظ امنیت مراکز تولید تصفیه‌خانهٔ شکر سوکاف این شرکت، تحقیقات اولیه‌ای پیرامون «همدستی در جنایات جنگی» به‌راه انداخته بودند.

در اواخر دی‌ماه، افراد معترض در بیرون این آبجوسازی با دست گرفتن تابلوهایی با عبارات «کاستل = تروریسم» و «اگر کاستل بخرید، پول قتل خودتان را داده‌اید» تجمع کردند.

یک مدیر ارشد اجرایی کاستل در فرانسه، که در گفتگو پیرامون خطرات امنیتی خواستار حفظ هویتش شد، گفت پیش از حملهٔ ۱۴ اسفند یک تلاش برای برای ورود غیرمجاز صورت گرفته است.

«روز ۱۰ بهمن در ساعات منع رفت و آمد، سه مرد سفیدپوست از یک خودروی بدون نشان بیرون آمدند و با نردبان [به آبجوسازی] نزدیک شدند اما با رسیدن پرسنل امنیتی از آنجا گریختند.»

این مدیر اجرایی گفت: «همان شب، یک پهپاد از بالای آبجوسازی پرواز کرد».

نشانه‌های آشکار دست‌داشتن واگنر

فیلم حملهٔ ۱۴ اسفند در شبکه‌های مجازی پخش شد و موکاف، زیرمجموعهٔ گروه کاستل فرانسه در منطقه، نیز اصالت آن را برای خبرگزاری فرانسه تأیید کرد.

بن ویلسون نگاسان، مشاور مخابراتی موکاف، گفت در «یک عملیات از پیش برنامه‌ریزی‌شده، یک عملیات صاعقه‌ای حداکثر پنج دقیقه‌ای»، «حدود ۳۰» بمب بنزینی به داخل آبجوسازی پرتاب شده است.

یک منبع اروپایی کاملاً آگاه گفت نشانه‌های آشکاری در فیلم وجود دارد که تأیید می‌کند مهاجمان جزء گروه واگنر بوده‌اند.

این منبع گفت آنها «هیکل نسبتاً ورزشی» و رفتار نظامی و لباس نظامی داشته‌اند -- ظواهری که در بنگویی برای همگان آشناست -- و اسلحهٔ تهاجمی کلاشنیکوف روی دوششان بوده است.

شبه‌نظامیان روس از سال ۱۳۹۷ که برای پشتیبانی از ارتش مستأصل جمهوری آفریقای مرکزی وارد این کشور شدند تاکنون در آنجا حضور داشته‌اند.

در سال ۱۳۹۹ برای مقابله با نیروهای مخالف که در آستانهٔ برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در حال پیشروی به سمت پایتخت بودند، صدها نیروی دیگر به این افراد پیوستند.

الکساندر بیکانتوف، سفیر روسیه در جمهوری آفریقای مرکزی، روز ۱۴ بهمن گفت در آن زمان ۱۸۹۰ «مربی روس» در این کشور حضور داشته‌اند.

خبرگزاری دولتی ریانووستی در روسیه به‌نقل از او گفت: «دولت مایل به افزایش شمار آنهاست».

یک تحلیلگر حقوق بشر در سازمان ملل و همچنین سازمان‌های غیردولتی و پایتخت‌های غربی مزدوران گروه واگنر را به ارتکاب جنایت علیه غیرنظامیان در جمهوری آفریقای مرکزی و دیگر نقاط ساحل متهم کرده‌اند.

اما فرانسه به موضوع دیگری نیز شک دارد و آن اینکه توادرا با فراهم کردن دسترسی واگنر به الماس‌ و دیگر ذخایر ارزشمند کشورش، قصد خریدن حمایت این گروه علیه شورشیان را دارد.

استادان تبلیغ

یک دیپلمات در بنگویی حادثهٔ بمبگذاری در آبجوسازی را آخرین تلاش برای ارعاب کسب‌وکارهای غربی در جمهوری آفریقای مرکزی خواند.

این حادثه درست بعد از پخش شدن یک آبجوی رقیب به نام آفریقا تیلور در بازارها و بارهای سراسر بنگویی اتفاق افتاد.

به‌گفتهٔ هفته‌نامهٔ ژون آفریک، این برند جدید در شرکتی به نام فرست اینداستریال تولید می‌شود که متعلق به دیمیتری سیتی، وابستهٔ فرهنگی روسیه در بنگویی، است.

یک کنسرسیوم تحقیقاتی به‌نام همهٔ چشم‌ها بر واگنر گفت سیتی «یکی از ارکان شبکه واگنر در جمهوری آفریقای مرکزی» است.

به‌گفتهٔ آفریقا ریپورت، او از معاونان دیرینهٔ والری زاخاروف، اولین رئیس واگنر در جمهوری آفریقای مرکزی، بوده است.

آفریقا ریپورت گفت: «سیتی اکنون "غیرنظامی" شماره یک واگنر در بنگویی است». او نقش «استاد تبلیغات و سرپل سیاسی» واگنر را ایفا می‌کند.

طبق گزارش‌ها، او در آذرماه با بمب نامه‌ای مجروح شد. پریگوژین فرانسه را مسئول این حادثه دانست، اما فرانسه این ادعا را تکذیب کرد و آن را «تبلیغات» روسیه خواند.

شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های هوادار روسیه حمله به آبجوسازی را به مردم آفریقای مرکزی یا «مزدوران» مبدل‌پوش نسبت داده‌اند که از فرانسه پول گرفته‌اند تا حمله را شبیه حملات گروه واگنر جلوه دهند.

وب‌سایت خبری نجونی سانگو، از حامیان پروپاقرص حضور روسیه در این کشور آفریقایی، حتی خبر از دستگیری هفت «مظنون» داد و حمله را به گروه قومی فولانی نسبت داد.

یکی از مسئولان نیروهای امنیتی جمهوری آفریقای جنوبی به خبرگزاری فرانسه گفت این ادعا «جزء اخبار جعلی است».