مهاجران آفریقایی آخرین بازیچهٔ سیاسی گروه واگنر

دو وزیر کابینهٔ ایتالیا در اظهارات اخیر خود گروه واگنر وابسته به کرملین را در تشدید افزایش مهاجرت از آفریقا به ایتالیا مقصر دانستند و آن را «راهبرد آشکاری برای جنگ مرکب» خواندند.

آنها این گروه مزدوران را به دست داشتن در افزایش شمار قایق‌های مهاجرانی که قصد عبور از دریای مدیترانه دارند متهم کردند؛ فرمانده این گروه یک تاجر روس به نام یوگنی پریگوژین است که از متحدان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، محسوب می‌شود.

آنها ادعا کردند که افزایش چشمگیر تلاش‌ها برای مهاجرت به اروپا از کشورهای آفریقایی محل حضور گروه واگنر جزء راهبرد روسیه برای انتقام گرفتن از کشورهای حامی اوکراین است.

این اظهارات پس از هجوم خیل عظیمی از مهاجران به سواحل ایتالیا طی هفته‌های گذشته عنوان شد.

خبرگزاری‌ها روز ۲۲ اسفند گزارش کردند که از ابتدای سال جاری میلادی بیش از ۲۰٫۰۰۰ مهاجر وارد ایتالیا شده‌اند، که بیش از سه برابر آماری است که طی دورهٔ مشابه در سال گذشته میلادی ثبت شده بود.

بیشتر این مهاجران از سواحل تونس و لیبی در شمال آفریقا سوار بر قایق‌های پر از مسافر می‌آیند و بسیاری از آنها جانشان را از دست می‌دهند.

جنگ مرکب

به گزارش خبرگزاری‌ها، گوئیدو کروزتو، وزیر دفاع ایتالیا، «افزایش تصاعدی پدیدهٔ مهاجرت از سواحل آفریقا» را به «راهبرد آشکار جنگ مرکب» نسبت داد که گروه واگنر «با استفاده از نفوذ قابل توجه خود در بعضی از کشورهای آفریقایی» اجرا کرده است.

آنتونیو تاجانی، وزیر امور خارجهٔ ایتالیا، نیز در مورد افزایش مهاجرت صحبت کرد و گفت بسیاری از مهاجران از مناطق «تحت کنترل گروه واگنر» به ایتالیا آمده‌اند.

پریگوژین با ارسال پیامی پر از دشنام در تلگرام، پاسخ غضبناکی داد.

گفت: « اصلاً نمی‌دانیم در بحران مهاجرت چه می‌گذرد، به ما ربطی ندارد».

هزاران مزدور گروه واگنر در تعدادی از کشورهای آفریقایی فعالند و از منافع سیاسی و تجاری روسیه حمایت می‌کنند.

از سال ۱۳۹۷ دست‌کم ۱۲۰۰ مزدور گروه واگنر در لیبی جنگیده‌اند تا از ارتش ملی لیبی که از حمایت روسیه برخوردار است و فرماندهی آن را قلدری به نام خلیفه حفتر به عهده دارد حمایت کنند.

در جمهوری آفریقای مرکزی، ۱۸۹۰ نفر موسوم به «مربیان روس» در جنگ داخلی فعلی از نیروهای حکومت حمایت می‌کنند.

مزدوران گروه واگنر به دست داشتن در فعالیت‌های مسلحانه در جمهوری آفریقای مرکزی، استثمار ذخایر طلا و الماس این کشور و جذب زندانیان از جمهوری آفریقای مرکزی و اعزام آنها به جنگ دونباس در اوکراین متهم شده‌اند.

مزدوران گروه واگنر همچنین در اواسط ماه گذشته به انجام یک حملهٔ آتش‌افروزی علیه یک آبجوسازی فرانسوی در بنگویی، پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی، متهم شده‌اند. به‌گفتهٔ منابع مطلع از حادثه، در این حمله نشانه‌های یک کارزار بی‌رحمانه برای گسترش نفوذ روسیه در جمهوری آفریقای مرکزی دیده می‌شود.

در مالی، شورای کودتاگران هوادار روسیه نیز صدها نیروی واگنر را به این کشور آورده است.

نیروهای واگنر به ارتکاب جنایات جنگی، سوءاستفاده از حقوق بشر و دخالت در درگیری‌های سراسر آفریقا -- از جمله چاد، سودان و موزامبیک -- و همچنین سوریه، ونزوئلا و اوکراین متهم هستند.

پیامدهای فراتر از آفریقا

گروه واگنر با دامن زدن به بی‌ثباتی در کشورهای فقیر آفریقایی که منابع طبیعی بکری دارند، به روسیه کمک می‌کند تا به منافع حمایت از حکومت‌های فاسد دست یابد.

تحلیلگران می‌گویند گروه واگنر به‌عنوان بخشی از این نقشهٔ بدخواهانه موجب مشکلات اقتصادی و منازعات سیاسی در اتحادیهٔ اروپا شده است.

هزاران آفریقایی درمانده‌ای که سوار بر قایق‌های مملو از مسافر برای عبور از دریای مدیترانه خود را به آب و آتش می‌زنند غالباً بهای آن را با جانشان می‌دهند و این مسئله به موضوع داغی در سیاست اتحادیهٔ اروپا تبدیل شده است.

قرینی امینوه، روزنامه‌نگار اهل موریس، گفت اظهارات کروزتو حاکی از آن است که مداخلهٔ روسیه در آفریقا دیگر به کشورهای آفریقایی دارای روابط با کرملین محدود نمی‌شود.

او گفت: «پیامدهای تهاجم روسیه فراتر از مرزهای قارهٔ آفریقا رفته است».

بشیر ولد ببانه، تحلیلگر مسائل سیاسی اهل موریس، گفت راهبرد روسیه علیه اتحادیهٔ اروپا از راه‌های مختلفی اجرا می‌شود که تسهیل مهاجرت غیرقانونی در نتیجهٔ حضور این کشور در آفریقا از آن جمله است.

او گفت روسیه باعث تسهیل روند جابه‌جایی مهاجران از کشورهای محل حضور خود به بخش‌هایی از سواحل آفریقا که تدابیر امنیتی ضعیفی دارند شده است، که یکی از این سواحل در لیبی واقع شده است.

وی گفت کرملین، از سوی دیگر، باعث تضعیف هرچه بیشتر شرایط امنیتی در مناطق آسیب‌پذیر آفریقا شده است تا بتواند وضعیت مهاجرت و آوارگان داخلی را بدتر کند.