ژنرال آخرالزمان: روایت‌های مردم سوریه از بی‌رحمی فرمانده جدید روسیه در اوکراین

ژنرال روس که به‌تازگی برای رهبری تهاجم روسیه به اوکراین منصوب شده، به بی‌رحمی شهرت دارد و همین بی‌رحمی لقب «ژنرال آخرالزمان» را برای او به‌همراه داشته است.

اما ژنرال سرگئی سوروویکین پیش از این که روز ۱۶ مهر وظیفۀ جدید خود را بر عهده بگیرد، به‌دلیل اقداماتش در سوریه لقب «قصاب سوریه» را به خود اختصاص داده بود. او همچنین به‌دلیل تخلفات انجام‌شده در جریان حملۀ ادلب در سال ۱۳۹۸ تحت تحریم قرار داشت.

خبرگزاری فرانسه به‌نقل از وزارت دفاع روسیه گزارش داد، سوروویکین، ۵۵ ساله، در نووسیبیرسک سیبری به دنیا آمده و دارای تجربۀ حضور در درگیری‌های دهه ۱۳۷۰ در تاجیکستان و چچن است.

او از سال ۱۳۹۶ تا سال ۱۳۹۹ در سوریه خدمت می‌کرد. مسکو در سال ۱۳۹۴ برای حمایت از رژیم بی‌رحم بشار اسد در سوریه مداخله کرد. پس از آن، سوروویکین رهبری نیروهای «جنوب» در اوکراین را بر عهده گرفت.

نام سلف او در این سمت هرگز به‌طور رسمی فاش نشد. اما برخی رسانه‌های روسی می‌گویند، ژنرال الکساندر دورنیکوف، که او نیز از فرماندهان حاضر در سوریه بود، پیش‌تر این سمت را بر عهده داشت.

خبر انتصاب سوروویکین پس از آن اعلام شد که نیروهای روسی در اوکراین متحمل سلسله شکست‌های نظامی و کوبنده‌ای شدند و این شکست‌ها انتقادات فزاینده‌ای را از رهبران نظامی کشور و دروغ‌های آنها پیرامون پیشرفت در جنگ به‌همراه داشت.

به‌گفتۀ تحلیلگران، به‌نظر می‌رسد این انتصاب از سوی کرملین که برخلاف معمول علنی شده است، نشان‌دهندۀ گرایش روسیه به رویکرد «اقدام بدون هرگونه محدودیت» در این درگیری است که خودش آن را آغاز کرده است. روسیه حتی شهروندانش را به زور به خدمت اجباری فراخوانده است.

بسیاری در سوریه با این ترفند آشنا هستند.

«قصاب سوریه»

به گزارش بی‌بی‌سی، سوروویکین در سوریه به‌عنوان فرمانده یگان هوافضای روسیه خدمت می‌کرد و بر نابودی بخش بزرگی از شهر حلب در حملات هوایی نظارت داشت.

چارلز لیستر، مدیر برنامۀ سوریۀ موسسۀ خاورمیانه، در این‌باره گفت که نیروهای روسی تحت فرماندهی او در پنهانکاری نسبت به استفاده از سلاح‌های شیمیایی توسط رژیم سوریه مشارکت داشتند.

لیستر به بی‌بی‌سی گفت، آنها دقایقی پیش از یک حملۀ شیمیایی مرگبار به شهر خان‌شیخون که در آن بیش از ۸۰ نفر کشته شدند، شاهد بارگیری گاز اعصاب سارین در یک هواپیمای سوریه بودند.

روسیه بعداً با ممانعت از تحقیقات مستقل و تضعیف «سازمان منع تسلیحات شیمیایی» تلاش کرد مانع از اقدامات مربوط به پاسخگو کردن رژیم سوریه به‌دلیل استفاده از سلاح‌های شیمیایی شود.

به‌گفتۀ لیستر، سوروویکین یک «دیدگاه کاملاً نابخشودنی نسبت به دشمن» دارد و هیچ تفاوتی میان جنگجویان و غیرنظامیان قائل نیست.

کریل میخائیلوف، پژوهشگر تیم اطلاعاتی درگیری، به واشنگتن پست گفت: «به او قصاب سوریه لقب داده‌اند. اما همۀ ژنرال‌هایی که این سمت را بر عهده گرفتند قصاب سوریه بودند.»

او گفت: «این شغلی است که آن را بر عهده می‌گیرند؛ چرا که کشتن مردم و بدبخت کردن آنها کاری است که نیروی هوایی روسیه می‌تواند به بهترین شکل انجام دهد.»

بر اساس کتاب «راهبرد و دکترین نظامی روسیه»، که توسط بنیاد جیمزتاون در بهمن ۱۳۹۷ منتشر شد، «سوروویکین به بی‌رحمی کامل شهرت دارد.»

او پس از کشتن سه معترض ضدکمونیسم در خیابان‌های مسکو در سال ۱۳۷۰ توسط سربازان تحت امرش، حدود شش ماه را در زندان گذراند. او در سال ۱۳۷۴ به‌دلیل تجارت غیرقانونی اسلحه به یک مجازات تعلیقی محکوم شد.

او در سال ۱۳۸۳ نیز به حملۀ فیزیکی به افسران زیردستش متهم شد.

با این حال، «آمادگی سوروویکین برای اجرای قاطعانۀ هر دستوری، بر هرگونه تردید احتمالی پیرامون پیشینۀ پرسش‌برانگیز او غلبه می‌کند.»

حملۀ وحشیانه به ادلب

دیده‌بان حقوق بشر در گزارش خود در مهرماه ۱۳۹۹، با عنوان «هدف قرار دادن زندگی در ادلب»، به تشریح حملات سوریه و روسیه که زیرساخت‌های غیرنظامی در ادلب را هدف قرار می‌دادند، پرداخت.

بنا بر این گزارش، رژیم سوریه و هم‌پیمانش، یعنی روسیه، در فروردین ۱۳۹۸ به‌منظور بازپس‌گیری استان ادلب و مناطق اطراف آن حملۀ نظامی گسترده‌ای را آغاز کردند.

در این گزارش آمده است: «در ۱۱ ماه پس از آن، ائتلاف سوریه-روسیه به زندگی تقریباً سه میلیون غیرنظامی در این منطقه، که بسیاری از آنها افرادی هستند که به‌دلیل جنگ در دیگر نقاط کشور آواره شده‌اند، بی‌اعتنایی سنگدلانه‌ای نشان داد.»

«این ائتلاف هم‌زمان با نقض قوانین جنگی، ده‌ها حملۀ هوایی و زمینی را به اهداف و زیرساخت‌های غیرنظامی اجرا کرد و منازل مسکونی، مدارس، مراکز بهداشتی و درمانی، و بازارها را -- که مردم در آن زندگی، کار، یا تحصیل می‌کنند -- مورد حمله قرار داد.»

در این گزارش آمده است: «استفادۀ آنها از مهمات خوشه‌ای، سلاح‌های آتش‌زا، و بمب‌های بشکه‌ای در مناطق پرجمعیت به شدت مرگبار بود.»

در جریان این حملات دست‌کم ۱۶۰۰ غیرنظامی کشته شدند، زیرساخت‌های غیرنظامیان ویران شد و آسیب دید، و حدود ۱٫۴ میلیون نفر به اجبار از محل زندگی‌شان آواره شدند.»

در این گزارش، نام سوروویکین در شمار فرماندهانی قرار دارد که احتمالاً در جریان تخلفات روی‌داده در حملۀ ادلب طی سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹ مسئولیت فرماندهی را بر عهده داشته‌اند.

دار‌و‌دستۀ گروه واگنر

گلب ایریسوف، ستوان سابق نیروی هوایی که تا سال ۱۳۹۹ با سوروویکین کار می‌کرد، به گاردین گفت که سروویکین در طول مدت حضورش در سوریه رابطۀ کاری خوبی با گروه مزدور واگنر برقرار کرد.

انتصاب جدید او برای هدایت حملات روسیه به اوکراین با استقبال یوگنی پریگوژین، بنیانگذار و سرمایه‌دار گروه واگنر، روبه‌رو شد. او اواخر شهریور برای اولین بار به‌طور علنی به نقش خود در تشکیل این شرکت نظامی خصوصی اذعان کرد.

به گزارش رسانۀ روسی «لایو۲۴»، پریگوژین در وبسایت شرکت کنکورد که تحت مدیریت اوست، در مورد سوروویکین نوشت: «البته که او را می‌شناسم.»

او در ادامه سوروویکین را «شخصی افسانه‌ای» توصیف کرد که «به دنیا آمده است تا صادقانه به میهن خدمت کند» و «لایق‌ترین فرمانده ارتش روسیه» است. پریگوژین در عین حال اسلاف سوروویکین را به باد انتقاد گرفت.

او یادآور شد که سوروویکین می‌تواند در شرایط کنونی بر اساس فرصت‌هایی که دارد و با تکیه بر شرایطی که اسلافش به او واگذار کرده‌اند -- اگر بخواهیم لحن ملایمی به کار ببریم، باید بگوییم که بهترین شکل ممکن نبود -- عمل کند.

رمضان قدیروف، رهبر چچن، نیز از انتصاب سوروویکین و افزایش خشونت‌ها در اوکراین استقبال کرد.

به گزارش گاردین، قدیروف روز ۱۸ مهر در کانال تلگرامی خود با اشاره به گلوله‌باران کی‌یف که طی آن دست‌کم ۶ غیرنظامی کشته شدند، نوشت: «حالا من ۱۰۰ درصد از عملیات رضایت دارم.»‌

گروه واگنر و شرکت نظامی خصوصی تحت کنترل این گروه سابقۀ خشونت‌آمیزی در سوریه دارند. آنها پس از به‌دست گرفتن کنترل مناطق مهمی مانند پالمیرا تلاش کرده‌اند کنترل ثروت‌های معدنی سوریه را نیز به‌دست بگیرند.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه در مرداد ۱۳۹۶ گفت که رژیم سوریه به‌سوی شهر عقیربات واقع در مرکز پیش‌روی و آن را محاصره کرد.

سوروویکین، فرمانده وقت ارتش روسیه در سوریه، در آن زمان گفت، کنترل عقیربات به رژیم سوریه اجازه می‌دهد که بر میدان‌های نفت و گاز در شمال پالمیرا به‌طور کامل مسلط شود. از آن زمان این میدان‌های انرژی عمدتاً تحت کنترل روسیه بوده‌اند.