درس‌هایی از اوکراین: مزیت‌های برد و تحرک راکت‌انداز هیمارس برای امارات متحدۀ عربی

استفاده از سامانۀ راکتی توپخانه‌ای با تحرک بالا (هیمارس) توسط نیروهای اوکراین علیه روسیه، اطلاعات ارزشمندی دربارۀ قابلیت‌های سامانۀ راکت‌انداز چندتایی (MLRS) در اختیار کشورهای دیگر از جمله امارات متحدۀ عربی قرار داده است.

روز ١۰ مردادماه (دوشنبه) اوکراین اعلام کرد سامانه‌های راکتی دقیق‌تری را از ایالات متحده و آلمان دریافت کرده است و به‌گفتۀ این کشور افزوده شدن آنها به زرادخانۀ روبه‌رشد توپخانه دوربرد غربی در حال ایجاد تحول در میدان نبرد است.

الکسی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین در توئیتی گفت چهار راکت‌انداز هیمارس دیگر همراه با اولین محمولۀ سامانه‌های مارس-دو آلمان وارد این کشور شده است.

رزنیکوف نوشت از لوید آستین، همتای آمریکایی خود و جو بایدن، رئیس‌جمهوری این کشور به‌خاطر «تقویت» ارتش اوکراین «قدردانی» می‌کند.

رزنیکوف روز دوشنبه نوشت: «ما ثابت کرده‌ایم که کاربران هوشمند این سلاح هستیم. صدای شلیک‌های پی‌درپی #هیمارس به یکی از برترین حملات تابستان امسال در خطوط مقدم تبدیل شده است!».

سامانۀ مارس-دو ارائه‌شده توسط آلمان، پس از هیمارس و سامانۀ راکتی توپخانه‌ای M270 سومین نوع سامانه‌های راکت‌انداز پیشرفته‌ای است که برای کمک به اوکراین برای مقابله با تهاجم روسیه در اختیار این کشور قرار داده می‌شود.

ایالات متحده تاکنون با ارسال حدود ٢۰ سامانۀ هیمارس به اوکراین براساس برنامه‌ای بزرگ برای تجهیز نیروهای کیف موافقت کرده است.

رزنیکوف در تیرماه از واشنگتن درخواست کرد سامانه‌های بیشتری را ارسال کند و گفت نیروهای کیف از آنها برای نابود کردن حدود ٣۰ مقر فرماندهی و انبار مهمات روسیه استفاده کرده‌اند که قبلاً با فاصلۀ زیادی در پشت خطوط مقدم قرار داشتند و در برد توپخانه‌های متعارف قرار نمی‌گرفتند.

او گفت برای انجام ضدحملۀ مؤثر علیه نیروهای مسکو به حداقل ١۰۰ سامانه از این دست نیاز است.

واشنگتن استفاده «عالی» از هیمارس توسط ارتش اوکراین را ستوده است و بر تأثیر آنها را در میدان نبرد تأکید کرده است.

قدرت آتش دقیق

در ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی، شاهد انفجارهای طولانی و تماشایی انبارهای مهمات در لوهانسک، نووا کاخوفکا و سایر مناطق تحت کنترل روسیه هستیم که مؤید قدرت و دقت موشک‌های ایالات متحده است.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در تیرماه گفت: «در حال حاضر اشغالگران به‌خوبی احساس کرده‌اند که توپخانۀ مدرن چیست. آنها در هیچ جای سرزمین ما عقبۀ امنی نخواهند داشت.»

هیمارس یک پرتابگر چابک چرخدار موشک‌های ٢٢٧ میلی‌متری هدایت‌شونده با سامانۀ موقعیت‌یاب جهانی (GPS) و دارای برد حدود ٨۰ کیلومتر است.

موشک‌های هیمارس را برخلاف سایر سامانه‌های راکتی توپخانه‌ای که هر دو طرف در جنگ از آنها استفاده کرده‌اند، می‌توان دقیقاً به سمت اهداف هدایت کرد. این بدان معنی است که می‌توان از آنها به دفعات اندک و به شکلی قابل اعتماد استفاده کرد.

چهار راکت‌انداز اول که همزمان می‌توانند شش راکت را حمل کنند، در خردادماه تحویل داده شدند.

این راکت‌ها علاوه بر دقت مزایای دیگری نیز دارند. آنها در ارتفاع پایین و با سرعت زیادی پرواز می‌کنند به‌طوری که پدافند هوایی روسیه به‌راحتی نمی‌تواند آنها را رهگیری کند. از آنجا که این وسایل نقلیه بسیار پرتحرک هستند، یافتن و هدف قرار دادن آنها برای روس‌ها کار دشواری است.

در تیرماه میک رایان، ژنرال بازنشستۀ استرالیایی و تحلیلگر نظامی در توییتر نوشت: «هیمارس در حال تغییر دادن چهرۀ جنگ در اوکراین است.»

او افزود: «این سامانه به اوکراینی‌ها اجازه می‌دهد تا روس‌ها را از فواصل بیشتر و همچنین در مناطقی هدف قرار دهند که سامانه‌های پدافند هوایی روسیه این امکان را از آنها سلب کرده است.»

فیلیپس اوبراین، استاد مطالعات راهبردی در دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند گفت هیمارس بخشی از راهبرد گسترده‌تری برای آسیب رساندن به سامانۀ لجستیکی روسیه و عقب راندن پدافند هوایی آن است.

این مسئله باعث می‌شود توپخانۀ خط مقدم که ستون اصلی تهاجم روسیه محسوب می‌شود در مقابل نیروهای هوایی و زمینی اوکراین از محافظت کمتری برخوردار باشد.

در همین حال، کیف موشک‌های سامانۀ موشکی تاکتیکی ارتش (ATACMS) را از واشنگتن درخواست کرده است که می‌تواند توسط هیمارس پرتاب شود و ٣۰۰ کیلومتر برد دارد.

تهدیدات ایران

امارات متحدۀ عربی از اواخر دهۀ ١٣٨۰ تاکنون حدود ٣٢ راکت‌انداز هیمارس خریداری کرده است.

راکت‌اندازهای امارات متحدۀ عربی با بهره گرفتن از ATACMS می‌توانند دارایی‌های دریایی یا فعالیت‌های بندری ایران در تنگۀ هرمز را به شکلی مؤثر هدف قرار دهند.

ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به‌طور مرتب به فعالیت‌های دریایی تهدیدآمیز یا غیرقانونی در خلیج فارس، از جمله انجام مانورهای نظامی با گلوله‌های واقعی و و توقیف نفتکش‌ها مبادرت می‌ورزند.

همچنین، ایران و نیروهای نیابتی آن تهدیدی مستقیم برای قلمروی امارات متحدۀ عربی هستند.

اوایل سال جاری امارات متحدۀ عربی هدف حملات موشکی شبه‌‌نظامیان حوثی مورد حمایت ایران در یمن قرار گرفت.

حوثی‌ها در روز ٢٧ دی‌ماه سال گذشته از موشک‌های بالستیک و پهپادهای مسلح برای انجام حملاتی به ابوظبی استفاده کردند. این حملات با منفجر کردن سه مخزن بنزین در نزدیکی یک انبار، منجر به کشته شدن دو غیرنظامی شد که برای شرکت ملی نفت ابوظبی کار می‌کردند.

در این حمله شش نفر دیگر نیز زخمی شدند، چراکه باعث بروز آتش‌سوزی در یک منطقۀ ساخت‌وساز در فرودگاه ابوظبی شد. پلیس امارات متحدۀ عربی گفت «اجزای در حال پرواز کوچکی که احتمالاً متعلق به پهپادها بودند» پیدا شدند.

همچنین در روز ١٣ بهمن‌ماه سال گذشته، نیروهای امارات متحدۀ عربی «پهپادهای متخاصمی» را رهگیری و منهدم کردند که این کشور را هدف قرار داده بودند. یک گروه شبه‌نظامی عراقی وابسته به ایران که خود را الویه الوعد الحق می‌خواند، طی بیانیه‌ای که توسط گروه‌های نیابتی ایران منتشر شد، مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت.

یحیی سریع، سخنگوی نظامی حوثی‌ها بعداً به الویه الوعد الحق به‌خاطر این عملیات «تبریک گفت» و محمد علی الحوثی، یکی از مقامات ارشد حوثی‌ها در پیامی در توئیتر، مهاجمان را ستود. او بعداً این پست را حذف کرد.

در پیام او آمده بود: «از عراق آزاده و مجاهدان آن متشکریم».

روابط امارات متحدۀ عربی با اسرائیل نیز موجب مناقشه این کشور با ایران شده است.

امارات متحدۀ عربی در شهریورماه ١٣٩٩ به عادی‌سازی روابط خود با اسرائیل پرداخت و اسرائیل در تیرماه ١٣٩٩ پس از حملات صورت گرفته در اوایل آن سال در زمینۀ پدافند هوایی مستقیماً به ابوظبی کمک کرد.

وال استریت ژورنال در تیرماه گزارش داد تهران تهدید کرده است اگر امارات متحدۀ عربی به اسرائیل اجازه دهد تأسیسات نظامی در خاک خود مستقر کند، به این کشور حمله خواهد کرد.