تبدیل شدن پالمیرا به یک «شهر ارواح» زیر سلطه رژیم سوریه و شبه نظامیان

کنشگران محلی گفتند، شهر باستانی پالمیرا، واقع در استان حمص در جنوب و مرکز سوریه، که زمانی مملو از گردشگرانی بود که برای بازدید از ویرانه های یونانی-رومی به خوبی حفاظت شده آن هجوم می آوردند، اکنون به یک شهر ارواح مجازی تبدیل شده است.

پالمیرا که در سال ۱۳۵۹ به عنوان یک محل میراث فرهنگی جهان تعیین شده، توسط «دولت اسلامی» (داعش)، به شدت آسیب دیده است. این گروه نخستین بار در اردیبهشت ۱۳۹۴ بر این منطقه تسلط یافت و بسیاری از ساکنان از شهر جدید این منطقه گریختند.

از سال ۱۳۹۶، زمانی داعش -- برای دومین بار -- از منطقه بیرون رانده شد، شبه نظامیان وابسته به ایران در خانه های متروکه بخشی از این شهر ساکن شدند. همزمان شبه نظامیان روسی معادن فسفات و مناطق باستانی را در بخش دیگر آن شهر به تصرف خود درآورده اند.

نیروهای روسی همچنین کنترل فرودگاه نظامی پالمیرا را در دست دارند.

کنشگران به المشارق گفتند که این شهر و مناطق حومه آن با بی توجهی رو به رو بوده اند و رژیم بشار اسد در سوریه و همپیمانان آن کارزاری را برای ایجاد تغییرات جمعیتی در این منطقه به راه انداخته اند.

بی توجهی شدید

بخش بزرگی از ۵۰ هزار نفر که ساکن شهر جدید پالمیرا هستند، پس از اشغال شهر توسط داعش آواره شدند و شبه نظامیان ایرانی و روسی وابسته به رژیم جایگزین آنها شدند.

عمار صالح، کنشگر رسانه ای، گفت: «پالمیرا و حومه آن با بی توجهی شدید نهادهای دولتی سوریه روبروست و آنها حتی بنیادی ترین مسئولیت هایشان، مگر در مناطقی که شبه نظامیان ایرانی و روسی در آن ساکن هستند، انجام نمی دهند.»

صالح گفت که تنها شمار اندکی از ساکنان اصلی پالمیرا هنوز ساکن این شهر هستند و «پس از تصرف آن شهر توسط رژیم حدود پنج سال پیش به آن بازگشته اند.»‌

صالح گفت که پالمیرا اکنون به یک «شهر ارواح» تبدیل شده است. او افزود، ساختمان های ویران شده در نبرد با داعش همچنان دست‌نخورده مانده و خاکریزها هنوز برخی جاده‌ها را مسدود کرده اند.»

وی گفت که زیرساخت های تخریب شده در جریان درگیری ها هنوز بازسازی نشده است، و در نتیجه فقدان آب آشامیدنی، خدمات فاضلاب، و برق در این شهر وجود دارد.

او افزود که در بزرگراه های اصلی که پالمیرا و استان حمص را به دیرالزور وصل می کنند، هر روز تصادفات رانندگی مرگبار روی می دهد که دلیل آن «فقدان روشنایی، چراغ های راهنمایی و رانندگی، و خدمات اساسی بزرگراهی» است.

وی خاطرنشان کرد: برخی از این تصادف ها مربوط به کامیون هایی است که فسفات و مواد دیگر را برای نیروهای روسی جا به جا می کنند.

به گفته او، حتی به رغم آن که این شهر عمدتاً خالی است، برخی مناطق تحت تصرف روسیه در نزدیکی منطقه باستانی بازسازی شده و خدمات آنها دوباره برقرار شده است.

صالح گفت که روس ها برنامه بازدید از این مکان باستانی را سازماندهی می کنند و به غیرنظامیان اجازه نمی دهند که بدون کسب مجوز قبلی به آن محل ها نزدیک شوند. به نحوی که «انگار این مناطق سوریه ای نیستند و به روسیه تعلق دارند.»

تغییرات جمعیتی

محمد العبدالله، روزنامه نگار سوری، گفت که پالمیرا و اطراف آن، مانند دیگر مناطق سوریه که بار دیگر به تصرف رژیم سوریه درآمده اند، از «بی توجهی و عدم ارائه خدمات بنیادی» رنج می برند.

او گفت که هدف اصلی رژیم این است «که زندگی را برای ساکنانی که به این منطقه بازگشته اند دشوار کند تا آنها مجبور شوند که بار دیگر آنجا را ترک کنند و نیز کسانی که هنوز آواره هستند را از بازگشت به آن منع کنند.»

وی افزود که این منطقه با «تغییرات جمعیتی شدیدرو به روست. او یادآور شد که بخشی از این شهر تحت کنترل شبه نظامیان ایرانی -- لشکر فاطمیون و برخی عناصر عراقی است -- که در خانه های متروکه این شهر مستقر شده اند.

او گفت، یک منطقه کم جمعیت تر دیگر تحت کنترل نیروهای روسی و مزدوران گروه واگنر است و عناصر روسی و سوری های مناطق مختلف را که برای واگنر کار می کنند، در مجتمع های محافظت شده در خود جای داده است.

العبدالله گفت: «رژیم سوریه، نه از لحاظ امنیتی و نه از لحاظ اقتصادی، هیچ گونه تسلطی بر این منطقه ندارد.»

روس ها مناطق استخراج فسفات و سراسر منطقه باستان شناسی و نیز چاه های نفتی که دوباره به بهره برداری رسیده اند، کنترل می کنند.

به گفته او، حضور شبه نظامیان همسو به ایران در پالمیرا، به دلیل نزدیکی آن به مرز عراق، امری راهبردی است و به تأمین امنیت فعالیت های برون‌مرزی آنها کمک می کند.

برخی شنیده ها حاکی از آن است که معبد باستانی بعل در این شهر به انبار جنگ افزارها و موشک های ایران تبدیل شده است.

کار برای شبه نظامیان

باسم العقیدات، که در اواسط سال ۱۳۹۵ از پالمیرا آواره شد، اکنون در در اردوگاه الرکبان در مرز جنوبی سوریه زندگی می کند.

اگرچه زندگی در این اردوگاه صحرایی بسیار دشوار است، العقیدات می گوید که او ترجیح داده به جای بازگشت به پالمیرا در الرکبان بماند؛‌ چرا که وضعیت نامناسب آنجا حتی از «الرکبان هم بدتر است.»

او گفت که برخی خانواده ها برای مدتی به پالمیرا بازگشتند،‌ اما دوباره به مناطق دیگر مانند الرکبان یا استان شرقی دیرالزور گریختند.

به گفته العقیدات، دلیل این امر «فقدان کامل خدمات و سرکوب امنیتی توسط رژیم و عوامل شبه نظامیان ایرانی و همچنین عناصر واگنر بود که طبق گزارش ها، اخیراً در منطقه مستقر شده اند.»

او گفت که این گروه مزدور روسی «با اضافه شدن شمار زیادی از نیروهای جدید تقویت شده است.»

العقیدات گفت که برخی از خانواده هایی که بازگشته اند، «پذیرفته اند که با روسیه و ایران همکاری کنند و اکثر پسران آنها به شبه نظامیان پیوسته اند؛ چرا که این، اکنون منبع اصلی معیشت آن خانواده هاست.»

وی افزود که برخی همچنین در معادن فسفات و نمک که تحت تسلط روس هاست و فقط افراد وفادار به روسیه در آن استخدام شده اند، کار می کنند.