«مرگ تدریجی» آواره های سرگردان الرکبان

آواره های سوری تباری که در اردوگاه الرکبان در سرزمین های ناکجاآباد بین وطن مادری شان و اردن سرگردان شده اند در گفتگو با المشارق می گویند «در حال مرگ تدریجی هستند»، فعالان محلی این اردوگاه را «شوربخت ترین اردوگاه آوارگان در جهان خوانده اند».

در حال حاضر بیش از 75,000 نفر در این اقامتگاه موقتی روزگار می گذرانند، بیشتر این آواره ها از مناطق مختلف سوریه متواری شده اند که تحت کنترل «دولت اسلامی» (داعش) قرار داشتند.

آواره هایی که در اردوگاه های بیابانی سرگردان شده اند با گرمای تن سوز روبرو هستند و هیچ سرپناهی ندارند و به آب، غذا و نیازهای ابتدایی و اولیه دسترسی بسیار بسیار محدودی دارند.

ام اسعد، یک آواره سوری تبار است که برای حفظ هویت خود از اسم مستعار استفاده می کند. او در گفتگو با المشارق گفت: «ما در حال مرگ تدریجی هستیم».

ام اسعد مادر 7 کودک گفت که همراه همسرش از پالمیرا متواری شده است و هم اکنون در داخل منطقه نظامی محصور در شرایط بسیار بحرانی و حاد به سرمی برد.

او گفت: «ما به آب دسترسی نداریم و هر سه ماه یک بار کمک امدادی دریافت می کنیم».

فعالان منطقه الرکبان را شوربخت ترین اردوگاه جهان خوانده اند اما چون خبرنگارها اجازه سفر به این منطقه را ندارد، تایید این ادعا دشوار بوده است.

عکس هایی که فعال ها و آواره های داخل اردوگاه همرسانی کرده اند مردم را در صف های طولانی نشان می دهد که منتظر هستند تا دبه های پلاستیکی آب را پر کنند. در بعضی از عکس ها مردمی دیده می شوند که کودکان بیمار خود را در آغوش کشیده اند در انتظار دریافت مجوز برای ورود به درمانگاهی در نزدیکی اردوگاه هستند.

کمبود شدید آب

از آنجا که اردوگاه منبع آب دائمی ندارد، آب را با تانکر به اردوگاه منتقل می کنند اما بنا به گفته ساکنان اردوگاه هنوز کمبود شدید آب وجود دارد و بعضی از فروشنده های بی مرام از شرایط سوء استفاده می کنند و آب را به قیمت های گزاف می فروشند.

کمبود شدید آب اخیرا با افزایش شدید دما هم همراه شده است.

بنا به گفته محمد خضر المیه، رئیس شورای عشیره ای پالمیرا و بادیه، نزدیکترین منبع آب حدود 8 کیلومتر فاصله دارد.

او گفت که بعضی از آواره ها مجبور شده اند هر روز در گرمای تن سوز برای گرفتن یک گالن آب آشامیدنی 16 کیلومتر راه بروند. وی خاطرنشان کرد طی این مسیر، با توجه با فاصله و شرایط جغرافیایی بیش از 10 ساعت طول می کشد.

ساکنان اردوگاه آب باران را با پارچه فیلتر می کنند و می نوشند.

او گفت به دلیل پیامدهای ناشی از کمبود شدید و ادامه دار آب، چندین مورد مرگ ناشی از ایست قلبی و یا کمبود شدید آب در اردوگاه گزارش شده است که تعدادی کودک نیز بین قربانیان بوده اند. وی افزود انواع بیماری هم در اردوگاه شایع شده است.

شرایط رو به وخامت است

ام اسعد گفت: «شرایط اردوگاه یک سال پیش تا این حد اسف بار نبود».

اما بعد از ژوئن 2016 و انفجار خودروی بمبگذاری شده ای که به کشته شدن 6 سرباز اردنی و جراحت 14 تن دیگر منتهی شد شرایط به سرعت رو به وخامت گذاشتن و سبب شد اردن مرزهای خود را مسدود کند.

او یادآوری کرد آواره ها پیش از مسدود شدن مرزها از مسیر اردن و از طریق نهادهای امدادی بین المللی آب و غذا دریافت می کردند. آن ها از روی خاکریزهایی بالا می رفتند که حدود تقریبی مرزها را مشخص می کنند و کمک های امدادی را به سمت داخل اردن منتقل می کردند.

محمد مومنی، وزیر امور رسانه ای و سخنگوی دولت اردن گفت که اردوگاه به پناهگاهی برای عناصر داعش بدل شده است و «امنیت ملی باید اولویت اصلی کشور باشد».

مومنی گفت که الرکبان منطقه محصور اعلام شد «با این وجود این حصر به آن معنا نیست که سازمان های بین المللی نمی توانند شیوه ها و ابزارهای مختلفی برای ارسال کمک به مردم اردوگاه بیابند».

مومنی گفته است اردوگاه یک معضل بین المللی است و این تنها فشاری نیست که صرفاً روی دوش اردن باشد.

اردن به کمک نیاز دارد

مومنی گفت: «اردن همبشه مسئولیت های خود را در این زمینه ایفا کرده است اما بقیه دنیا هم باید مسئولیت های خود را به دوش بگیرند و به افراد نیازمند کمک کنند».

محموله های هوایی با جرثقیل و با هماهنگی با یونیسف و برنامه جهانی غذا به دست آواره ها می رسد و پیمان کارهای سازمان ملل متحد که توسط رهبران جامعه و ارتش اردن مورد تایید قرار گرفته اند مسئولیت توزیع این کمک ها را به عهده دارند.

نادیا العزی، پیمانکار سازمان ملل متحد که بسته های مواد غذایی را به آواره ها در الرکبان تحویل می دهد، گفت: «در شرایطی که هیچ کس اداره امور اردوگاه و یا محافظت از آن را به عهده ندارد، گروه های شورشی و عشایر سوری تبار روند توزیع و تحویل بسته های غذایی را کنترل می کنند».

وی ضمن روایت داستان ها و نشان دادن نوارهای ویدئویی از داخل اردوگاه می گوید در داخل اردوگاه الرکبان، بر سر دسترسی به منابع خشونت هایی بین اعضای عشایر رخ داده اند که از دشواری کنترل شرایط و دسترسی به همه حکایت دارند.

او گفت: «رهبران جامعه همه چیز را کنترل می کنند».

او افزود المیه: «آخرین محموله کمک امدادی غذایی که به اردوگاه ارسال شد، تقریباً 2 ماه پیش بود و فقط نیازهای 45 درصد آواره ها را تامین کرد».

العزی گفت: «ما به ده ها و صدها آواره کمک می کنیم اما هزاران نفر در این اردوگاه اقامت گزیده اند».