سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به شدت در حال گسترش حضور خود در شرق سوریه بوده و منطقه ای را ایجاد کرده است که برخی از آن با عنوان «ایران کوچک» یاد می کنند. سپاه در آن قلمرو مشغول مصادره اموال مردم و جذب جوانان محلی در شبه نظامیان خود بوده است.
چندین گروه شبه نظامی جدید در منطقه ظهور کرده اند. قلمرو این گروه ها از مرز عراق تا بادیه تدمر (صحرای پالمیرا) و حاشیه های استان های حمص و حماه گسترش یافته و هزاران جنگجو از ملیت های مختلف را به منطقه آورده است.
سپاه پاسداران و شبه نظامیان متحد حضورشان را در امتداد رود فرات، از شهر مرزی البوکمال تا المیادین و شهر دیر الزور و حتی تا استان حلب و در سراسر صحرا تا حمص، تثبیت کرده اند.
سپاه، شبه نظامیان وابسته متشکل از جنگجویان خارجی را به منطقه آورده، جوانان محلی را در گروه های جدید وابسته به سوریه جذب کرده، و اموال خصوصی مردم را تصرف کرده است تا بتواند این تازه واردان را در آنجا اسکان دهد و به این ترتیب روند تغییرات جمعیتی را آغاز کند.
بنا بر اعلام دیده بان حقوق بشر سوریه، ساکنان نزدیک به ۵۰ خانه در المیادین روز یکشنبه (۲۴ اسفند) از یک گروه همسو با سپاه پاسداران حکم تخلیه خانه هایشان را دریافت کرده اند. این گروه ظاهراً از طرف رژیم سوریه اقدام کرده است.
این دیده بان یک روز قبل از آن گفته بود که گروه شبه نظامی کتائب ابوالفضل العباس، که مورد حمایت سپاه پاسداران است، به دستور یکی از رهبران شبه نظامیان، یک پمپ بنزین را در حومه شهر المیادین تصرف کرد.
حضور گسترده سپاه
عبدالنبی بکار، پژوهشگر سیاسی و کارشناس مسائل سپاه پاسداران، می گوید دلایل مختلفی وجود دارد که نشان می دهد سپاه پاسداران بر استقرار گسترده شبه نظامیان وابسته به خود در شرق سوریه تمرکز کرده است.
وی گفت که سپاه به منظور ایجاد سهولت در حرکت مداوم شبه نظامیان وابسته، پرسنل خود، و جنگ افزارها میان عراق و سوریه، و نیز ایمن کردن مسیر میان تهران و بیروت، ترجیح داده است که در یک منطقه جغرافیایی وسیع، گسترش پیدا کند.
بکار می گوید که از دیگر انگیزه های حضور سپاه در این منطقه ذخایر منابع طبیعی آن، از جمله نفت، فسفر، و سایر مواد معدنی است.
به گفته جمال العبد، یک کنشگر اهل دیرالزور، اکثر شبه نظامیان وابسته به سپاه در شرق سوریه حضور دارند.
وی گفت که از این میان حزب الله لبنان نیرومندترین گروه است و به دنبال آن لشکر فاطمیون، متشکل از جنگجویان افغان، قرار دارند. به گفته او، فاطمیون به نوک پیکان سپاه پاسداران در سوریه تبدیل شده است.
سایر گروه ها شامل تیپ زینبیون، یک گروه شبه نظامی متشکل از جنگجویان پاکستانی، و نیز کتائب حزب الله، عصائب اهل الحق، و بسیاری دیگر بودند.
جذب ساکنان محلی
العبد گفت که سپاه همچنین شماری از گروه های شبه نظامی محلی متشکل از جوانان سوری را در شرق سوریه ایجاد کرده است.
او گفت که آنها شامل تیپ ۳۱۳، سید رقیه، لواء الباقر، الهاشمیون، کتیبه الزهراء، کتیبه العباس، کتیبه الامام الرضا، فوج الامام الحجه، لواء الامام زین العابدین، حشد الفرات و الجزیره، لواء صقور الصحرا، و هنگ ۴۷ هستند.
العبد یادآور شد که سپاه پاسداران، این بخش از شرق سوریه را به یک قرارگاه نظامی گسترده و انباری برای انواع مهمات و موشک تبدیل کرده است.
به گفته چندین رسانه، مقادیر عظیمی از اسلحه و موشک از آن سوی مرز با عراق وارد سوریه شده است. آنها می گویند که این محموله ها میان انبارهای تحت سلطه شبه نظامیان عراقی مورد حمایت ایران و تیپ زینبیون توزیع شده است.
محمد العبدالله، روزنامه نگار سوری، گفت که بنا بر برخی برآوردها بیش از ۲۵ هزار جنگجوی وابسته به سپاه در شرق سوریه حضور دارند.
به گفته او، سپاه با ارائه پول، اسلحه، و محافظت از اعضای عشایری که با تهدیدهای تروریستی یا فشارهای رژیم سوریه، از جمله خدمت اجباری نظامی، رو به رو هستند، افراد تازه جذب شده را برای پیوستن به صفوف شبه نظامیان اغوا می کند.
وی افزود که جوانان زیر سن قانونی از جمله نیروهای تازه استخدام شده هستند.
العبدالله گفت که جذب اعضای عشایر در صفوف شبه نظامیان همسو با ایران هم زمان با ترویج گسترده دکترین ولایت فقیه انجام می شود. به گفته او، این دکترین خواستار بیعت با رهبر ایران است.