چگونه این همه گیری هرج و مرج پنهان در رژیم ایران را افشا کرد

واکنش رژیم ایران به همه گیری ویروس کرونا با خطاها، محاسبه های اشتباه، اطلاعات نادرست، و ممنوعیت واکسن های غربی توسط علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، خدشه دار شده است.

دولت، برای توجیه این ممنوعیت که دی ماه گذشته توسط خامنه ای اعمال شد، جریان مداومی از اطلاعات نادرست را از طریق آژانس های خبری تبلیغاتی، از جمله خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به راه انداخته است.

اگرچه ایران ماه گذشته اعلام کرد که درصدد خریداری دو میلیون دز واکسن کووید-۱۹ فایزر/ بایواندتک ساخت آمریکا و آلمان است، بسیاری گفتند که برای کاهش میزان مرگ تلفات مرگبارترین مورد شیوع در خاورمیانه دیگر خیلی دیر شده است.

همزمان با تأخیر رژیم ایران، یک کارزار دوسویه انتشار اطلاعات نادرست توسط دولت آن کشور به اجرا درآمد. این کارزار تلاشی برای بی اعتبار کردن واکسن های غربی از یک سو، و پراکندن مطالب دروغین درباره تحریم بودن غذا و دارو توسط آمریکا از سوی دیگر، بوده است.

این اقدام تا جایی پیش رفت که حتی سازمان بهداشت جهانی سازمان ملل متحد «یک بازوی» دولت آمریکا نامیده شد.

مجتبی سادات احمری، داروساز مقیم تهران، گفت: «مقاله ها و گزارش های بسیاری توسط رسانه های نزدیک به سپاه پاسداران با هدف ایجاد پایه های علمی برای اعلام رهبر مبنی بر ممنوعیت واکسن های غربی منتشر شده است.»‌

او گفت، برخی از این گزارش ها «به دروغ مدعی اند که واکسن های رایگانی که فایزر سال های اخیر برای مقابله با آبله، هپاتیت، و فلج اطفال به آفریقا فرستاده حاوی ویروس ایدز [ویروس نقص ایمنی انسانی] بوده اند.»

حتی در شرایطی که وزارتخانه های خارجه و خزانه داری ایالات متحده بارها به صورت علنی اعلام کرده اند که غذا و دارو در شمول تحریم های ایالات متحده علیه ایران قرار ندارد، رژیم به ترویج دروغ هایی از این دست ادامه داد.

به گفته ناظران، به رغم همه شواهدی که خلاف این ادعا را نشان می دهند، رژیم ایران کماکان مدعی بی اعتمادی به واکسن های غربی بود و همزمان غرب را متهم می کرد که به آن رژیم اجازه نمی دهد که واکسن تهیه کند.

آنها می گویند که در همین حال، واکنش رژیم ایران به این بحران آن را وخیم تر کرده است.

«بی اعتمادی به رژیم»

سادات احمری گفت که ایران از همان آغاز قابلیت «دوام آوری و گسترش این ویروس» را به شدت دست کم گرفت که این امر در سوءمدیریت این بحران توسط حکومت نقش داشت؛ بحرانی که تاکنون جان نزدیک به ۳۰۰ هزار تن از مردم ایران را گرفته است.

این رژیم در اعمال قرنطینه ناکام بود و اجازه داد پروازهای ماهان ایر، که یک شرکت هواپیمایی وابسته به حکومت بود، به چین ادامه یابد. این پروازها در ماه های دی و بهمن ۱۳۹۸، یعنی زمانی که ویروس به سرعت در حال انتشار بود، انجام شد.

حسن روحانی، رئیس جمهوری پیشین ایران، در روزهای آغازین این همه گیری، ادعا کرد که این «مسئله ظرف یکی دو هفته حل خواهد شد» و «شرایط به وضعیت عادی بازخواهد گشت.»

خود خامنه ای هم ادعا کرده بود که کرونا «بلای آن چنان بزرگی نیست.»

اما زمانی که آنها فهمیدند این ویروس را نمی توان به سادگی مهار کرد، دیگر خیلی دیر شده بود و جامعه اعتمادش را به مقامات از دست داده بود.

فرامرز ایرانی، تحلیلگر سیاسی از کرمان، با یادآوری این که مردم هیچ اعتمادی به رژیم ندارند، گفت: «یکی از عوامل اصلی، فقدان هماهنگی میان مدیران کشور بوده و هست.»

وی گفت: «در حالی مجلس ادعا می کرد مدیریت ستاد مقابله با کووید-۱۹ بر عهده دولت روحانی است، روحانی از پذیرفتن این مسئولیت امتناع کرد.»

ایرانی گفت که عدم پذیرش این مسئولیت از سوی روحانی بر این اساس بود که نهادهای نظامی و امنیتی به نهاد ریاست جمهوری پاسخگو نیستند و فقط به رهبر و سپاه پاسداران پاسخ می دهند.»‌

او گفت که این «به هیچ وجه دور از حقیقت نیست، اما در عین حال، نشان می دهد که روحانی چگونه از پذیرش هر گونه مسئولیتی طفره رفت.»‌

بی اعتمادی اجتماعی بی سابقه

وزارت بهداشت شمار موارد ابتلا و مرگ ناشی از کووید-۱۹ را به شدت کمتر از میزان واقعی گزارش کرده و گفته است که از آغاز این همه گیری تاکنون ۱۱۸ هزار نفر جان باخته اند. این در حالی است که بسیاری می گویند که این رقم حدود یک سوم عدد واقعی است.

از جمله غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی، احمد امیرآبادی فراهانی، و علی نجفی، نمایندگان مجلس، از جمله کسانی هستند که می گویند که تعداد واقعی تلفات ناشی از این همه گیری در ایران بسیار بیشتر از آمارهای رسمی است.

نشریه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، تا جایی پیش رفت که نوشت، تعداد قربانیان تا هفت برابر آمار رسمی است، هر چند اکثر منابع این برآورد را به شدت اغراق آمیز می دانند.

در همین حال، بی اعتمادی عمومی نسبت به مقامات دولتی که ناشی از همه گیری ویروس کرونا و مشکلات اقتصادی کشور است، به سطحی بی سابقه افزایش یافته است. این امر تا جایی پیش رفته که حتی رسانه های دولتی نیز نسبت به شرایط ابراز نگرانی کرده اند.

برخی هشدار می دهند که این شرایط برای رژیم کنونی ایران خوب نیست.

ایرانی گفت: «اگرچه نمی توان ارزیابی دقیقی از تأثیر این همه گیری بر نظام داشت، اظهارات برخی از شخصیت های سیاسی سابق مبین آن است که کووید-۱۹ ممکن است به عنوان کاتالیزوری برای گذار از جمهوری اسلامی عمل کرده باشد.»