تغییر در سیاست خامنه ای، اقدامی بسیار ناچیز و دیرهنگام برای ایران مبتلا به کرونا

تهران -- علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه (۲۰ مرداد) در یک تغییر سیاست ۱۸۰ درجه ای، به مقامات دستور داد «از هر راه ممکن» به همه شهروندان ایرانی واکسن کووید-۱۹ ارائه دهند.

این سیاست جدید به معنای واردات واکسن های تولید شده در کشورهای غربی است،‌ هر چند خامنه ای صراحتاً این موضوع را بیان نکرده است.

به دنبال این تغییر در تصمیم خامنه ای، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری جدید ایران، وزارت امور خارجه را موظف کرد که اقدامات لازم برای واردات واکسن را پیگیری کند.

کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و داروی ایران، روز پنجشنبه گفت که «در صورت امکان» ایران سعی خواهد کرد واکسن های مدرنا و فایزر را نیز وارد کند.

این امر در پی ممنوعیت واردات «واکسن های غربی» توسط خامنه ای در دی ماه روی داد. رهبر جمهوری اسلامی به ویژه واردات واکسن های آمریکایی، انگلیسی، و فرانسوی را ممنوع کرد و تهران نیز پیشنهاد ایالات متحده برای ارائه بسته های آزمایش کووید-۱۹ و سایر تجهیزات پزشکی و دارو را نپذیرفت.

خامنه ای ممنوعیت خود را با نظریه توطئه مبنی بر این که نمی توان به ایالات متحده و بریتانیا اعتماد کرد، توجیه کرد. وی گفت، ممکن است آنها قصد داشته باشند واکسن های تازه توسعه یافته خود را روی ایرانیان آزمایش کنند.

ایران سپس سعی کرد واکسن های روسی و چینی را وارد کند، اما این کشورها نتوانستند به وعده های خود عمل کنند.

در آن زمان که رهبر جمهوری اسلامی دستور ممنوعیت را صادر کرد، هزاران ایرانی در بخش مراقبت های ویژه (آی سی یو)، بخش های عمومی بیمارستان ها، یا در خانه از بیماری کووید-۱۹ رنج می بردند و هزاران نفر دیگر قبلاً بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست داده بودند.

با این حال، ممکن است برای این سیاست جدید کمی دیر شده باشد؛ چرا که ایران در حال مبارزه با موج پنجم این ویروس است. موج پنجم با بیش از ۵۰۰ کشته در روز، مرگبارترین موج این بیماری تاکنون به شمار می‌رود.

وزارت بهداشت ایران روز دوشنبه اعلام کرد که ۵۸۸ نفر در ۲۴ ساعت گذشته بر اثر بیماری کووید-۱۹ جان خود را از دست داده اند. این رقم از زمان شیوع این بیماری همه گیر در ایران در بهمن ماه ۱۳۹۸ یک رکورد است.

مقامات ایرانی برآورد می کنند که بیش از ۹۵ هزار نفر در کشور به دلیل عوارض ناشی از کرونا از آغاز این همه گیری جان خود را از دست داده اند. اما گزارش های تحقیقی تازه منتشر شده تعداد آنها را بسیار بیشتر از ۲۰۰ هزار نفر تخمین زده است.

یک مقام بهداشتی که نخواست نامش فاش شود در گفتگو با ایرنا، گفت: «ممکن است به زودی بیماران را در پارکینگ های بیمارستان ها مداوا کنیم.»

انگشت اتهام مقامات به سوی یکدیگر

علیرضا زالی، رئیس ستاد مبارزه با کرونا در ایران، گفته است که به دنبال دستور خامنه ای، وزارت بهداشت در فروردین گذشته واردات شش میلیون دز واکسن کووید-۱۹ را «به دلایل نامعلوم» متوقف کرد.

اظهارات زالی کنایه آمیز است؛ چرا که در آن زمان ممنوعیت واردات واکسن های غربی توسط خامنه ای برقرار شده بود.

با این حال، با توجه به دستور جدید رهبر جمهوری اسلامی، سرزنش ها و شانه از بار مسئولیت خالی کردن های زیادی آغاز شده است، که بیشتر آنها شامل سرزنش دولت پیشین -- یعنی حسن روحانی، رئیس جمهوری سابق -- است.

در مصاحبه چهارشنبه (۲۰ مرداد)، زالی اظهار داشت که دولت در زمانی که می بایست، واکسن ها را به بهانه گران بودنشان خریداری نکرد، اما هزینه های مداوای بیماران مبتلا به کووید-۱۹ از هزینه خریدهای احتمالی واکسن فراتر رفته است.

زالی گفت که ایران به جای خرید واکسن، ۷۲۰ میلیون یورو (۸۳۰ میلیون دلار) برای «رمدسیویر» هزینه کرد.

وی این استدلال را که تحریم های آمریکا به ایران اجازه خرید و واردات واکسن نمی دهد، رد کرد. او پرسید: «چگونه است که ما برای واردات تجهیزات صنعت نفت سه برابر پرداخت می کنیم، اما نتوانسته ایم واکسن وارد کنیم؟»

به گفته زالی، مقامات ایرانی از مقامات بهداشتی بین المللی خواسته اند که از نظام بهداشتی ایران و راه های مقابله آن با این بیماری همه گیر، تعریف و تمجید کنند.

وی افزود: «ما دائماً آمار واقعی را از سازمان های بهداشتی بین المللی را پنهان می کنیم.»

دستکاری ارقام

محمدرضا ظفرقندی، رئیس سازمان نظام پزشکی ایران، اعلام کرده است که تعداد شهروندانی که آزمایش کووید-۱۹ انجام می دهند، همه روزه رو به کاهش است.

این به خودی خود نشان دهنده آن است که تعداد واقعی بیماران به وضوح بیشتر از آن چیزی است که در موج پنجم این ویروس اعلام شده است.

جمهوری اسلامی نخست برای مدت یک ماه پس از آغاز شیوع کووید-۱۹ در کشور گسترش آن را تکذیب کرد، و سپس آمارها را تغییر داد.

در حال حاضر، حتی در شهرهای بزرگ ایران نیز کمبود شدید تخت های بیمارستانی و همچنین تمام داروها و تجهیزات پزشکی ـ حتی یک تزریق داخل وریدی ساده (سرم) -- وجود دارد.

عکس ها و فیلم هایی که در شبکه های اجتماعی دست به دست می شوند، بیمارانی را نشان می دهند که کف راهروهای بیمارستان یا در حیاط دراز کشیده اند.

کادر پزشکی، به ویژه پرستاران، بارها از کار زیاد و قرار داشتن تحت فشار شدید روحی و جسمی شکایت کرده اند.

محمد شریفی مقدم، دبیرکل انجمن پرستاران ایران، گفت که بیمارستان های سراسر کشور سه برابر ظرفیت شان بیمار دارند و همه بخش های مراقبت های ویژه کاملاً پر شده است.

افزایش روزانه شمار قربانیان

خبرگزاری تسنیم ایران، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گزارش داده است که در هر دقیقه سه نفر بر اثر عوارض ناشی از کووید-۱۹ جان خود را از دست می دهند و ناظران بهداشت عمومی پیش بینی می کنند که شمار قربانیان روزانه به ۸۰۰ نفر برسد.

در آغاز این همه گیری، خامنه ای به سپاه دستور داد که مسئولیت را بر عهده بگیرد. سپاه به طور گسترده در رابطه با عملکرد آن در مقابله با این بحران و اولویت دادن به سیاست بر سلامت عمومی مقصر شناخته می شود.

در حال حاضر، واکسن ایرانی کووایران برکت، آسترازنکا انگلیسی-سوئدی، سینوفارم چینی، و واکسن اسپوتنیک روسیه به شهروندان در ایران ارائه می شود. بسیاری از ایرانیان واکسن های چینی یا روسی را با بی میلی و از سر ناچاری دریافت می کنند.

ایران در حال حاضر بیش از ۱۲.۵ میلیون نفر را با یک دز و تنها حدود ۳.۵ میلیون نفر با دو دز واکسینه کرده است.

نوع دلتا این ویروس همه رکوردهای قبلی شیوع کووید-۱۹ در ایران را شکسته است، به طوری که وزارت بهداشت از ثبت ۴۲ هزار و ۵۴۱ مورد مثبت جدید در بازه زمانی ۲۴ ساعته بین ۱۹ تا ۲۰ مرداد خبر داده است.

تغییر کلی دیدگاه خامنه ای به وضوح ناامیدی رژیم در بحبوحه مشکلات مالی که طی سال گذشته بدتر شده است و همچنین امتناع یا بی میلی دولت از تعطیلی همه مشاغل و یارانه دادن یا ارائه کمک های مالی به شهروندان نیازمند را نشان می دهد.

افزون بر این، با آغاز ماه محرم، مقامات دستورالعمل های کافی ارائه نداده و ممنوعیت تجمعات و مراسم عزاداری شیعیان را صادر نکرده اند.

با این حال، هیچ نشانه ای از عذرخواهی برای وقفه شش ماهه در ارائه واکسن به مردم، و هیچ توضیحی برای بازماندگان ویروس کرونا و ایرانیانی که عزیزان خود را به دلیل این ویروس از دست داده اند، وجود ندارد.