تردید یمنی‌ها در نیات جمهوری اسلامی پس از توافق ایران و عربستان

به‌گفتهٔ تحلیلگران، در حالی که بسیاری امیدوارند توافق صلح اخیر میان ایران و عربستان سعودی به پایان جنگ در یمن منجر شود، اما گذر زمان نشان خواهد داد که آیا ایران به شیوه‌ای معنادار به این روند متعهد خواهد شد یا نه.

بسیاری در یمن می‌گویند که ایران به مسلح کردن و آموزش دادن به حوثی‌ها ادامه خواهد داد. آنها یادآور می‌شوند که در توافق ایران و عربستان با میانجیگری چین به این موضوع اشاره‌ای نشده است.

فاضل الهندی، سرپرست مرکز تحقیقات اجتماعی و علوم انسانی دانشگاه ملک عبدالعزیز، می‌گوید که این توافق «آن‌قدر که به حفظ آتش‌بس اعلام شده میان طرف‌های درگیر در یمن مربوط می‌شود، به جزئیات واقعی اشاره‌ای نکرده است.»

او به المشارق گفت، مبادلهٔ موفقیت‌آمیز زندانیان که به‌تازگی میان دولت یمن و حوثی‌ها انجام شد، به معنای موفقیت‌آمیز بودن این توافق نیست.

او یادآور شد، از زمان آغاز این درگیری، این نخستین بار نیست که تبادل زندانیان میان دو طرف صورت می‌گیرد -- اما وضعیت کلی هیچ تغییر نکرده است و درگیری همچنان ادامه دارد.

هندی هشدار داد که ایران کنوانسیون‌های بین‌المللی را نقض می‌کند و نه تنها در یمن، بلکه در تمام مناطقی که سپاه پاسداران و نیروهای وابسته به آن مشغول درگیری‌های مسلحانه هستند، حملاتی را انجام می‌دهد.

او با اشاره به کارنامهٔ طولانی سپاه پاسداران در نقض قراردادهای دوجانبه و بین‌المللی، آن را «غیرقابل اعتماد» توصیف کرد.

مونا محمد، روزنامه‌نگار یمنی ساکن قاهره، گفت که توافق مبادلهٔ زندانیان «لزوماً به موفقیت توافق صلح یا حرکت واقعی به سوی صلح دائمی تبدیل نمی‌شود.»

او به المشارق گفت، هزاران زندانی در زندان‌های حوثی‌ها باقی مانده‌اند و هزاران فرد مفقودالأثر نیز وجود دارند که شناسایی نشده‌اند.

«تسلیح حوثی‌ها را متوقف کنید»

محمد گفت، تا زمانی که تسلیحات در دست حوثی‌هایی باشد که اعدام‌های دسته‌جمعی انجام داده‌اند و مناطق مسکونی را مستقیماً با حملات موشکی هدف قرار داده‌اند، صلح در یمن تحقق نخواهد یافت.

او تأکید کرد که هیچ روند صلح پایداری در یمن به موفقیت نخواهد رسید، مگر این که مسلح کردن حوثی‌ها متوقف شود و آنها حداقل تسلیحات سنگین، موشک‌های بالستیک، و پهپادهای انفجاری را که از سپاه پاسداران دریافت کرده‌اند، تحویل دهند.

محمد گفت، افزون بر این حوثی‌ها باید نشان دهند که حاضرند اعضای گروهی را که مسئول ارتکاب جنایات علیه غیرنظامیان هستند، محاکمه کنند.

منصور الشهری، کارشناس نظامی سعودی، به المشارق گفت، سپاه پاسداران در زمان آتش‌بس تأمین تسلیحاتی و موشکی حوثی‌ها را ادامه داد و این اقدام نیات واقعی سپاه و حوثی‌ها را به‌خوبی نشان می‌دهد.

او گفت، به‌نظر می‌رسد که سپاه با حفظ زرادخانهٔ موشکی در مناطق تحت کنترل خود در خاورمیانه برای به‌کارگیری یا تهدید به استفاده از آنها در مواقع لزوم، در روند مذاکرات فریبکارانه عمل می‌کند.

به‌گفتهٔ او، در این معامله در مورد این که آیا این تسلیحات تحویل داده خواهد شد یا انتقال آنها به کشورهای گوناگون منطقه متوقف خواهد شد، صحبتی مطرح نشد.

حیاتی بودن رفع مسئلهٔ نفت

به‌گفتهٔ ناظران، حوثی‌ها پیش‌تر نیز نشان داده بودند که برای پیشبرد اهداف‌ خود از جنگ‌افزارهایشان برای حمله به زیرساخت‌های نفتی یمن، عربستان سعودی، و امارات استفاده خواهند کرد و ممکن است که دوباره این کار را انجام دهند.

حوثی‌ها در روزهای ۲۹ مهر و ۱۸ آبان حملاتی را به بندرهای صادرات نفت در حضرموت و شبوه با هدف اخلال در روند صدور نفت انجام دادند.

مؤسسهٔ خاورمیانه در گزارشی در روز ۸ اسفند یادآور شد، حتی در حالی که حوثی‌ها مذاکرات با عربستان سعودی را دنبال می‌کردند، گروه مورد حمایت ایران به شیوه‌های گوناگون بر دولت یمن «فشار را افزایش می‌داد.»

مؤسسهٔ خاورمیانه اعلام کرد، اندکی پس از آنکه آنها از تمدید آتش‌بس روز ۱۰ مهر امتناع کردند، حوثی‌ها در تلاش برای پایان دادن به منابع مالی خود و برانگیختن ناآرامی‌های اجتماعی در مناطق تحت کنترل دولت، شروع به تشدید علیه دولت کردند.

به‌گفتهٔ مؤسسهٔ خاورمیانه، هدف حوثی‌ها وادار کردن دولت به تجدیدنظر در مطالبات جاری‌شان بود، «حتی اگر دولت فاقد ابزار لازم برای انجام این اقدامات باشد.»

این گروه پیش‌تر نیز به دولت و شرکت‌های نفتی هشدار داده بود که حملاتی را علیه زیرساخت‌های مهم دولتی اجرا خواهد کرد، مگر این که سهمی از درآمدهای نفتی را دریافت کند.

الشهری، کارشناس نظامی سعودی، گفت که موضوع تقسیم درآمدهای نفتی بین همگان در یمن موضوعی است که باید به‌طور کامل به آن رسیدگی شود.

او با اشاره به اینکه اگر حوثی‌ها به دریافت تسلیحات ادامه دهند، ناگزیر به‌دنبال نفوذشان در میدان جنگ خواهند بود، پرسید که چگونه می‌توان اجازه داد در حالی که ایران به مسلح کردن حوثی‌ها ادامه می‌دهد، پول به جیب آنها سرازیر شود؟

الشهری یادآور شد، درآمد اضافی نفتی که به جیب حوثی‌ها سرازیر می‌شود، فشار مالی بر ایران را کاهش می‌دهد که این امر ممکن است جمهوری اسلامی را قادر سازد تا این درآمد را در جهت عملیات نظامی خود هدایت کند.