عدن -- عربستان سعودی روز دوشنبه (۲ فروردین) به حوثی ها (انصارالله) مورد حمایت ایران یک آتش بس «فراگیر» تحت نظارت سازمان ملل را پیشنهاد داد. این پیشنهاد در چهارچوب یک مجموعه پیشنهادهای تازه با هدف پایان دادن به این جنگ شش ساله ارائه شده است.
اما حوثی ها این پیشنهاد را، که همزمان با تشدید حملاتشان به پادشاهی سعودی و اعمال فشار برای تصرف آخرین سنگر دولت یمن در شمال آن کشور ارائه شده است، به سرعت رد کردند.
در یک بیانیه دولت سعودی آمده است که این طرح شامل «یک آتش بس فراگیر در سراسر کشور تحت نظارت سازمان ملل متحد» است.
این بیانیه می افزاید که ریاض همچنین پیشنهاد بازگشایی فرودگاه بین المللی صنعا و از سر گیری مذاکرات سیاسی میان دولت یمن و حوثی ها را مطرح کرده است.
این طرح پادشاهی عربستان سعودی همچنین خواستار واریز شدن درآمدهای مالیاتی و گمرکی به یک حساب مشترک در بانک مرکزی یمن شده است. درآمدهای گمرکی از کشتی های حامل نفت در بندر الحدیده در دریای سرخ به دست می آیند. این بندر مجرایی اصلی برای ورود کمک های بسیار ضروری محسوب می شود.
شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه سعودی، گفت: «ما می خواهیم [صدای غرش] سلاح ها کاملاً خاموش شود.»
وی افزود: «این طرح به محض این که حوثی ها با آن موافقت کنند، عملی خواهد شد.» او از این طرح به عنوان «فرصتی برای پایان دادن به بحران» در یمن تقدیر کرد.
حمایت یمنی ها از این طرح
نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر حقوق بشر یمن، می گوید: «طرح سعودی مؤید آن است که ائتلاف عربی از تلاش های دولت یمن برای بازگرداندن کشور و برقراری صلح پشتیبانی می کند.»
راجح بادی، سخنگوی دولت، نیز گفت که دولت یمن به منظور پایان دادن به جنگ، کاستن از رنج انسان ها، و اطمینان یافتن از پرداخته شدن دستمزدهای کارکنان دولت از این طرح استقبال کرده است.
او گفت: «همین اقدامات حتی بیشتر در خدمت منافع حوثی ها خواهد بود؛ چرا که از رنج مردم یمن در مناطق زیر سلطه آنها خواهد کاست.»
وی افزود: «من از حوثی ها می خواهم که به زبان خرد و منطق رجوع کنند و در مسیر پایان دادن به شش سال رنج طولانی مدت مردم ما تلاش کنند.»
بادی گفت که رد این طرح از سوی حوثی ها با هدف چانه زنی سیاسی انجام شده است. وی افزود که «هدف از این اقدام اعمال فشار بیشتر به منظور تحمیل شروط بیشتر» است؛ شروطی که عمدتاً به قیمت زیان دیدن مردم یمن، منافع آنها را تأمین می کند.
به گفته علی الصراری، تحلیلگر سیاسی، حوثی ها اختیار تصمیم گیری ندارند و اختیار آنها در دست ایران است.
او گفت: «این دلیل ادامه یافتن رنج انسان ها و جنگ است؛ چرا که ایران از اوضاع یمن به عنوان ابزاری برای چانه زنی با هدف اجرای دستور کار خود به عنوان بخشی از مذاکرات جاری توافق هسته ای، برخورد می کند.»
اشاره الصراری به تلاش های بین المللی برای گفت و گو درباره بازگشت ایران به رعایت کردن مفاد توافق هسته ای ۱۳۹۴، موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، است.
تاکنون، ایران این تلاش ها را رد کرده است.
الصراری گفت: «طرح سعودی همراستا با تلاش های ایالات متحده و سازمان ملل متحد برای متوقف کردن جنگ و برقرار کردن صلح است و حوثی ها باید با آن برخوردی مثبت داشته باشند و منافع مردم یمن را در اولویت قرار دهند.»
کلید آتش بس در دستان حوثی ها
سرتیپ عبده مجلی، سخنگوی ارتش یمن، در این باره گفت که بنا بر پیشنهاد سعودی، آتش بس زمانی عملی می شود که حوثی ها بگویند آن را می پذیرند.
وی گفت که اجرا شدن این طرح اکنون منوط به تصمیم حوثی هاست.
او افزود: «وزارت دفاع یمن از تصمیم دولت در پذیرفتن این طرح پشتیبانی می کند.»
عبدالعزیز ثابت، اقتصاددان، می گوید که با بازگشایی بندر الحدیده به روی کشتی های حامل مشتقات نفتی تحت این توافق آتش بس جدید، رنج انسان ها کاهش خواهد یافت.
او گفت که پایان دادن به این بحران هزینه مشتقات نفتی را پایین خواهد آورد و این امر به نوبه خود در قیمت همه محصولات دیگر نیز منعکس خواهد شد.
وی افزود که همزمان، دریافت مالیات از مشتقات نفتی «به پرداخته شدن حقوق کارمندان دولت در مناطق تحت تسلط حوثی ها کمک خواهد کرد.»
«چنین اقداماتی در کاستن از بحران انسانی تأثیری آشکار خواهد داشت.»
فاجعه بالقوه برای غیرنظامیان
تازه ترین پیشنهاد در پی تلاش های احیاء شده توسط دولت جو بایدن، رئیس جمهوری جدید ایالات متحده، برای از سر گیری مذاکرات صلح متوقف شده، مطرح شده است.
ایالات متحده شدت یافتن اخیر حملات پهپادی و موشکی حوثی ها به عربستان سعودی را محکوم کرده است.
روز جمعه یک حمله پهپادی سبب بروز آتش سوزی در یک پالایش نفت در ریاض شد. این دومین حمله بزرگ در اسفند ماه به تأسیسات انرژی عربستان سعودی بود؛ حملاتی که حوثی ها مسئولیت آن را بر عهده گرفته اند.
رسانه دولت سعودی گفت که عربستان سعودی روز یکشنبه با هدف تقویت امنیت میدان های نفتی خود، تمرین های دریایی را در خلیج فارس آغاز کرده است. این رسانه افزود که آرامکو، غول نفتی سعودی، نیز در آن شرکت داشت.
حوثی ها همچنین در حال نبرد و پیشروی به سوی مأرب هستند. هواپیماهای جنگنده ائتلاف عربی در آخر هفته گذشته قرارگاه های حوثی ها را بمباران کردند و به پشتیبانی از نیروهای هوادار دولت، که با پیشروی سریع حوثی ها مبارزه می کنند، پرداختند.
از دست رفتن مأرب می تواند یک تهدید فاجعه بار برای غیرنظامیان محسوب شود. از جمله این غیرنظامیان می توان به دست کم یک میلیون تن از آوارگانی که در این منطقه پناه گرفته اند و بسیاری از آنها در اردوگاه های واقع در بیابان های اطراف به سر می برند، اشاره کرد.
سازمان ملل متحد ماه گذشته نسبت به پیامدهای فاجعه بار ادامه یافتن جنگ بر سر تصرف مأرب برای غیرنظامیان هشدار داد.