قرار گرفتن نام شرکت‌های چینی در لیست سیاه به‌دلیل تأمین قطعات پهپاد برای ایران

ایالات متحدۀ آمریکا روز پنجشنبه (۱۸ اسفند) در تلاش برای هدف گرفتن دست‌اندرکاران گسترش سلاح‌های کشتار جمعی و راه‌های تحویل آن، نام پنج شرکت چینی و یک فرد را به‌دلیل تأمین قطعات تولیدکنندگان پهپادهای ایران در فهرست سیاه قرار داد.

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده به‌طور غیرمستقیم شرکت‌های چینی را با حملات روسیه در اوکراین و حملات ایران به نفتکش‌ها در منطقۀ خلیج فارس مرتبط دانست؛ در هر دو مورد از هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) شاهد-۱۳۶ استفاده شده است.

دست‌داشتن شرکت‌های چینی در این معاملات بیش از پیش تضعیف‌کنندۀ ادعای چین در مورد میانجی‌گری «بی‌طرفانه» و دارا بودن توانایی پایان دادن به جنگ است.

پهپادهای شاهد-۱۳۶ توسط شرکت صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) تولید می‌شود، که به‌گفتۀ وزارت خزانه‌داری تحت کنترل وزارت دفاع ایران و تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد.

روسیه در جنگ با اوکراین بسیار از این پهپادها استفاده کرده و از مهرماه تاکنون حملات موشکی و پهپادی متعددی علیه زیرساخت‌های حیاتی انجام داده است.

نیروی هوایی اوکراین روز دوشنبه اعلام کرد شب قبل از آن پس از ساعت‌ها پخش صدای آژیر حملۀ هوایی در کی‌یف، رگباری از پهپادهای انفجاری را که از جنوب روسیه پرتاب شده سرنگون کرده است.

نیروی هوایی اوکراین گفت که نیروهای روسیه ۱۵ پهپاد شاهد ساخت ایران را از منطقۀ بریانسک در شمال‌شرق کی‌یف شلیک کرده‌اند، که ۱۳ فروند از آنها توسط نیروهای اوکراین سرنگون شده است.

روز ۵ اسفند، مجلۀ آلمانی اشپیگل گزارش کرد که روسیه برای تأمین پهپادهای انفجاری مورد نیاز در جنگ اوکراین، در حال مذاکره با یک تولیدکنندۀ چینی پهپاد است.

این مجله گفت اطلاعاتی مشاهده کرده است که نشان می‌دهد ارتش روسیه به‌منظور تولید انبوه این پهپادها برای مسکو، در حال مذاکره با یک شرکت چینی سازندۀ پهپاد به‌نام فناوری هوشمند هوانوردی شیان بینگو است.

طبق گزارش این مجله، تولیدکنندۀ چینی موافقت کرده است که ابتدا ۱۰۰ نمونۀ اولیه از پهپاد زد تی-۱۸۰ تولید و آزمایش کند و سپس آنها را تا فروردین ۱۴۰۲ تحویل روسیه دهد؛ هر یک از این پهپادها می‌توانند بین ۳۵ تا ۵۰ کیلوگرم مواد منفجره حمل کنند.

طبق این گزارش، گفته می‌شود شرکت بینگو در حال برنامه‌ریزی جهت ارسال قطعات و دانش فنی برای روسیه است تا مسکو بتواند پهپادها را در روسیه تولید کند.

شبکه‌های تدارکاتی ایران

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجۀ ایالات متحده، گفت شبکه‌ای که روز پنجشنبه تحریم شده مسئول فروش و ارسال هزاران قطعه تجهیزات هوافضا، از جمله موارد به‌کاررفته در پهپادهای سری شاهد، به هسا بوده است.

او تضمین کرد که ایالات متحده «به استفاده از همۀ ابزارهای در اختیار خود برای اخلال در این تلاش‌ها» و بازخواست ایران ادامه خواهد داد.

شرکت‌های چینی قرارگرفته در فهرست سیاه در هانگژو، شنژن، گویلین و هنگ‌کنگ مستقرند.

وزارت خزانه‌داری آمریکا گفت شرکت ماشین‌سازی فویانگ کوتو (با مسئولیت محدود) (ماشین‌سازی کوتو) واقع در چین از زیرساخت‌های تجاری خود برای تسهیل فروش و ارسال قطعات تجهیزات هوافضا به هسا در ایران استفاده کرده است.

این تجهیزات شامل موتور هواپیماهای سبک قابل استفاده در پهپادهای سری شاهد ایراناست.

به‌گفتۀ وزارت خزانه‌داری آمریکا، ماشین‌سازی کوتو برای پنهان کردن فعالیت‌های خود از یک شرکت صوری مستقر در هنگ‌کنگ به‌نام شرکت تجارت بین‌الملل راون (با مسئولیت محدود) استفاده کرده است تا بتواند معاملات چندین میلیون دلاری قطعات تجهیزات هوافضا را تسهیل کند.

از سوی دیگر، شرکت فناوری لاستیک و پلاستیک گویلین آلفا (با مسئولیت محدود) نیز در تسهیل فروش و ارسال هزاران قطعه تجهیزات هوافضا به ارزش بیش از ۱ میلیون دلار به شرکت هسا در ایران دست داشته است.

اشخاص حقوقی و حقیقی دیگری که تحریم شده‌اند شامل شرکت بازرگانی اس‌اند‌سی پی‌تی‌وای (با مسئولیت محدود) مستقر در چین، شخصی به نام یون شیا یوان، کارمند آن شرکت در چین، و شرکت فناوری شنژن کاسپرو مستقر در چین هستند.

وزارت خزانه‌داری گفت این اشخاص در تسهیل فروش و ارسال هزاران قطعه تجهیزات هوافضا به ارزش صدها هزار دلار برای کاربردهای بال ثابت، روتورکرافت و پهپاد به شرکت هسا در ایران دست داشته‌اند.

برایان نلسون، معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا، گفت: «ایران به‌طور مستقیم در تلفات غیرنظامی اوکراین در اثر استفادۀ روسیه از پهپادهای ایرانی در اوکراین دست دارد».

«ایالات متحده همچنان به هدف گرفتن شبکه‌های تدارکاتی جهانی ایران که پهپادهای مرگبار روسیه را برای استفاده در جنگ غیرقانونی این کشور در اوکراین تأمین می‌کنند، ادامه خواهد داد.»

شبکۀ «بانکداری صوری»

وزارت خزانه‌داری آمریکا در یک اقدام تحریمی جداگانه نام ۳۹ شرکت و نهاد را در ایران، هنگ‌کنگ، چین، دبی و نقاط دیگر جهان به‌دلیل کمک به ایران در فروش بین‌المللی محصولات پتروشیمی و نقض تحریم‌های تهران در فهرست سیاه خود قرار داد.

ادارۀ کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده گفت نهادهای تحریم‌شده شبکۀ بزرگی از «بانکداری صوری» تشکیل داده‌اند.

این شبکه «یکی از چند سیستم مالی غیرقانونی در چند حوزۀ قضایی است که برای نهادهای ایرانی تحریم‌شده مانند شرکت بازرگانی صنایع پتروشیمی خلیج فارس و شرکت پتروشیمی تریلیانس امکان دسترسی به سازوکار مالی بین‌المللی و مبهم کردن تجارت آنها با مشتریان خارجی را فراهم می‌کند».

شرکت بازرگانی صنایع پتروشیمی خلیج فارس شاخۀ بازاریابی غول پتروشیمی ایران موسوم به شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس است، که خود تحت تحریم قرار دارد و سالانه ده‌ها میلیارد دلار برای رژیم ایران درآمدزایی دارد.

به‌گفتۀ وزارت خزانه‌داری آمریکا، صرافی‌های ایرانی با تشکیل شرکت‌های صوری در خارج از کشور، امکان تجارت را برای مشتریان ایرانی خود فراهم می‌کنند و معاملات ارزی انجام‌شده را در دفاتر داخلی خود نگه می‌دارند.

والی آدیمو، از مقام‌های وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، گفت: «ایران شبکه‌های پیچیده‌ای برای فرار از تحریم‌ها ایجاد می‌کند که در آن خریداران خارجی، صرافی‌ها و ده‌ها شرکت صوری با همکاری یکدیگر امکان ادامۀ تجارت را برای شرکت‌های تحریمی ایران فراهم می‌کنند».