روحانیون مسلمان می گویند که آنها از تحریم های آمریکا علیه چین به دلیل بدرفتاری با اقلیت های مسلمان در شینجیانگ حمایت می کنند و کشورهای مسلمان باید از واشنگتن الگو بگیرند.
ایالات متحده در روز ۲۵ آذر سلسله اقداماتی را علیه چین به راه انداخت. طی این اقدامات قانونگذاران آمریکا به محدود کردن تجارت با چین رأی دادند و در پی آن تحریم های تازه ای بر بزرگترین تولیدکننده پهپادهای ویژه مصارف شخصی جهان اعمال شد.
با رأی سنای ایالات متحده که به اتفاق آرا داده شد آمریکا نخستین کشوری است که تقریباً تمام واردات از منطقه شینجیانگ چین را به دلیل نگرانی های مربوط به استفاده از نیروی کار اجباری ممنوع می کند. جو بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده، روز ۲ دی ماه با امضای این مصوبه آن را به قانون تبدیل کرد.
برآورد می شود که سالانه ۲۰ درصد از پوشاک وارداتی به ایالات متحده شامل مقداری پنبه از شینجیانگ است.
دست کم یک میلیون اویغور و سایر اقلیت های ترکزبان عمدتاً مسلمان در اردوگاه هایی در منطقه شینجیانگ، واقع در شمال غربی چین، زندانی شده اند.
گروه های حقوق بشری و دولتهای خارجی به شواهدی مبنی بر بازداشت های دستهجمعی، کار اجباری، شست و شوی مغزی سیاسی، شکنجه، عقیمسازی اجباری، و سوءاستفاده جنسی دست یافته اند.
واشنگتن این کارزار را «نسل کشی» توصیف کرده است، در حالی که پکن این اماکن را به عنوان مراکز آموزش حرفه ای توصیف می کند.
دولت بایدن همچنین شماری از تحریم ها را در نتیجه نظارت بر شینجیانگ، اعمال کرده است؛ بنا بر اعلام گروه های حقوق بشری، چین در حال توسعه فناوری های جدید در زمینه هوش مصنوعی و ردیابی «دیانآ» به منظور نظارت کردن بر اویغورها است.
از جمله شرکت هایی که تحت تحریم های وزارت خزانه داری ایالات متحده قرار گرفته می توان از شرکت «تکنولوژی اسزی دیجیآی» نام برد که با فاصله زیاد بزرگترین تولیدکننده پهپادهای ویژه مصارف شخصی جهان است.
بنا بر اعلام وزارت خزانهداری، سایر شرکت های مورد تحریم عبارت از شرکت «اطلاعات شیامن مایا پیکو» که یک برنامه تلفن همراه را برای ردیابی فایل های صوتی در تلفن ها ایجاد کرده، و دیگری شرکت فناوری «کلودواک» که برای تشخیص چهره اویغورها و تبتی ها تهیه شده و از آن زمان تاکنون به منظور بهبود یافتن این فناوری در زیمبابوه مستقر شده است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، با اشاره به جمهوری خلق چین گفت: «این هشت نهاد فعالانه از نظارت و ردیابی اعضای گروه های اقلیتهای قومی و مذهبی در جمهوری خلق چین، که عمدتاً اویغورهای مسلمان در شینجیانگ هستند، حمایت می کنند.»
پکن در روز ۲۶ آذر گفت که «قاطعانه» با این اقدام «مخالف» است و به منظور محافظت از شرکت های چینی «هر گونه اقدام ضروری» را انجام خواهد داد.
موضعگیری جمعی
نایف عبد ربه، یکی از علمای الازهر و استاد شریعت و قانون در آن دانشگاه، گفت که تحریم های ایالات متحده علیه دولت چین به دلیل نقض کردن حقوق مسلمانان در چین، «یک موضع محترمانه و بشردوستانه» است.
تحریم ها «ابزار مؤثری خواهد بود که بر بسیاری از دولتها [تأثیر می گذارد] تا گامی مشابه بردارند و دولت چین را تحت فشار قرار دهند تا از سوء استفاده نژادپرستانه خود از این بخش از جمعیت چین دست بردارد.»
او گفت که مقامات چینی مصر هستند که این تحریم های سیاسی «کاذب و غیرقابل قبول» است، در حالی که «واقعیت ها این تخلفات را تأیید می کنند و اکثر آنها مستند هستند.»
شیخ هاشم المجحد، روحانی شیعه اهل الاحساء عربستان سعودی، گفت که تصمیم آمریکا مبنی بر مجازات چین به دلیل نقض حقوق مسلمانان، ناشی از سیاست آمریکا در به رسمیت شناختن آزادی مذهبی است.
وی گفت که ایالات متحده دارای روابط نزدیک با کشورهای اسلامی است و با آنها مشارکت های راهبردی -- از جنبه های گوناگون روابط امنیتی گرفته تا روابط اقتصادی بر اساس احترام متقابل، بدون در نظر گرفتن قومیت، نژاد، و مذهب -- دارد.
المجحد گفت که امامان مسلمان در سراسر جهان می توانند ابزاری مؤثر و اساسی در متوقف کردن نقض حقوق مسلمانان باشند.
این امر نه تنها در مورد کشورهای عربی، خاورمیانه، و خلیج فارس، بلکه در وهله نخست در مورد کشورهای اروپایی -- که آزادی عقیده و مذهب را مجاز می دانند، از آن پشتیبانی می کنند، و به حمایت از آن می پردازند -- صدق می کند.»
«یک موضعگیری جمعی تأثیر قابل توجه و بسیار موثری در رویارویی با چین خواهد داشت تا آن کشور را وادار کند که به حاشیه راندن، بازداشت، و عقیم سازی [اجباری] مسلمانان چینی را متوقف کند.»
کاتالیزور بین المللی
شیخ عبدالله الحسینی، فارغ التحصیل دانشگاه الازهر و امام جماعت مسجد جدیبیه در منامه، پایتخت بحرین، گفت، او امیدوار است تحریم ها «به عنوان کاتالیزوری برای کشورهای عربی، اسلامی و حتی اروپایی عمل کند تا آنها نیز اقدامات مشابهی را اتخاذ کنند.»
او گفت: «هیچ اقلیت مذهبی در هیچ کجای جهان، بدون حمایت بین المللی، قادر نخواهد بود که به بی عدالتی هایی که در معرض آن قرار دارد، پایان دهد.»
وی گفت: «مسلمانان در بسیاری از کشورها و جوامع ادغام شده اند و به جایگاه رهبرانی تأثیرگذار، بهویژه در کشورهای اروپایی، دست یافته اند.»
او گفت: «در نتیجه، حمایت از مسلمانان چین در جهت توقف تجاوز به حقوق آنها، به یک ضرورت تبدیل شده و به عاملی کلیدی در کاهش رنج آنها و تضمین زندگی با ثبات برایشان، درست همانند دیگر شهروندان چینی، تبدیل شده است.»
الحسینی افزود: «کشورهای اسلامی و کشورهایی با جمعیت اکثریت مسلمان، آنچه را که باید در قبال مسلمانان چین انجام نداده اند.»
شاید این امر به دلیل محاسبات سیاسی و اقتصادی و توافقات دوجانبه باشد، اما می توان ... زیر چتر یک موضع جمعی بر این موانع فائق آمد، به شیوه ای که منافع این کشورها به خطر نیافتد و در عین حال حقوق این اقلیت حفظ شود.»
او گفت که سازمان های عربی و اسلامی می توانند راهحل هایی ارائه دهند که همه را راضی کند و زندگی مناسب و عادی را برای مسلمانان چین تضمین کند.