درآمد میلیونی پکن از توقیف دارایی‌های مسلمانان دستگیرشده در شین‌جیانگ

واشنگتن، دی‌سی -- به گفته مدافعان حقوق اویغورها و رسانه‌های مستقل، مقام‌های چین طی دو سال گذشته اموال بسیاری از کسبه اویغور را به ارزش ده‌ها میلیون دلار توقیف کرده و به مزایده گذاشته‌اند.

این مزایده‌ها جزئی از کارزار گسترده حزب کمونیست چین برای «چینی‌سازی» اقلیت‌های قومی این کشور و سرکوب اویغورها و دیگر مسلمانان ترک‌زبان -- از جمله قزاق‌ها و قرقیزها -- در منطقه شین‌جیانگ است.

از سال ۱۳۹۸، دادگاه‌های شین‌جیانگ حداقل ۱۵۰ مورد از دارایی‌های متعلق به دست‌کم ۲۱ نفر را به ارزش ۸۴.۸ میلیون دلار در تارنمای تجارت الکترونیکی تائوبائو متعلق به گروه علی‌بابا، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری و خرده‌فروشی آنلاین در چین، به مزایده گذاشته‌اند.

فهرست این اموال توسط طرح حقوق بشر اویغورها جمع‌آوری شده است؛ این طرح نام یک گروه مدافع حقوق بشر است که بخشی از بودجه آن را دولت ایالات متحده تأمین می‌کند و وال استریت ژورنال نیز از آن حمایت می‌کند.

دارایی‌های توقیف‌شده از لوازم خانگی گرفته تا املاک و سهام شرکت‌ها را شامل می‌شود.

طرح حقوق بشر اویغورها روز ۲ مهر با صدور بیانیه‌ای گفت افرادی که دارایی‌هایشان توقیف شده «طی یک فرآیند دستگیری و محاکمه بسیار مخفیانه که ظاهراً خارج از تشریفات قضایی و مغایر با خود قوانین چین است با اتهامات سیاسی تروریسم و افراط‌گرایی (یا اشکال دیگری از آن) به زندان افتاده‌اند.»

در این بیانیه آمده است: «این مزایده‌های قضایی گویای شواهد بیشتری از سرکوب جامعه اویغورها و همچنین سرعت اجرای این کارزار و نبود تشریفات قانونی است.»

اتهامات «بی‌اساس»

تعریف «تروریسم» در نظام قضایی چین مبهم است. اویغورها و دیگر مسلمانان ترک‌زبان غالباً به سبب رفتارهای بی‌ضرری نظیر مسافرت به خارج از کشور، تماس با خویشاوندان خود در خارج از کشور یا شرکت در فعالیت‌های مذهبی مهم با چنین اتهاماتی روبرو می‌شوند.

طرح حقوق بشر اویغورها گفت: «اتهامات گسترده و پی‌در‌پی کمک به تروریسم یا کمک به فعالیت‌های تروریستی که علیه کسبه ثروتمند اویغور مطرح می‌شود با توجه به مخفیانه بودن جلسات دادرسی و توقیف اموالشان توسط دولت، بی‌اساس به نظر می‌رسد.»

یکی از دلایل چنین اتهاماتی ارسال یا دریافت پول از خارج از کشور است که یک فعالیت تجاری عادی به شمار می‌رود.

طرح حقوق بشر اویغورها اعلام کرد که مقام‌های چینی احتمالاً کسبه ثروتمند اویغور را به عنوان «نخبگان جامعه» هدف گرفته‌اند، که این گروه از افراد شامل اندیشمندان و رهبران مذهبی نیز می‌شود.

طرح حقوق بشر اویغورها در سال ۱۳۹۸ گزارش کرد صدها اندیشمند اویغور از ابتدای سال ۱۳۹۶ تاکنون به زندان افتاده یا به زور ناپدید شده‌اند. این سازمان همچنین افزود که بسیاری دیگر از اندیشمندان اویغور احتمالاً «با موارد جدی نقض حقوق بشر مواجهند.»

از نظر گروه‌های مدافع حقوق بشر، جمع‌آوری زبانشناسان، دانشمندان و ناشران اویغور در یک جا جزئی از کارزار حزب کمونیست چین برای پاک کردن هویت گروه‌های قومی و فرهنگ آنها و هضم کردن آن در جامعه اکثریت ماندارین‌زبان قوم هان است.

طرح حقوق بشر اویغورها در اردیبهشت‌ماه گزارش کرد افزون بر این، از سال ۱۳۹۳ طی سرکوب مداوم مسلمانان منطقه شین‌جیانگ توسط پکن، مقام‌های چین بیش از یک هزار تن از رهبران و چهره‌های مذهبی را دستگیر کرده‌اند.

این طرح اعلام کرد که این افراد «به دلیل ارتباط با آموزش‌های مذهبی و رهبران اجتماعی بازداشت شده‌اند.»

«تهدیدی» برای حزب کمونیست چین

به گفته پروژه حقوق بشر اویغورها، اویغورهای تأثیرگذار -- از جمله صاحبان کسب و کار، اندیشمندان و رهبران مذهبی -- در نظر حکومت «تهدیدی برای [حزب کمونیست چین] و حاکمیت دولتی [به شمار می‌روند] و دلیل آن جایگاه این افراد در خارج از نهادهای رسمی و نقش آنها در حفظ فرهنگ اویغور است.»

گرچه بسیاری از اویغورها در سراسر آسیای مرکزی به خبرگی در تجارت و کارآفرینی مشهورند و از این بابت به خود می‌بالند، روایت حکومت چین از اویغورها مردمانی «فقیر» و دارای فرهنگی «واپسگرا» بوده است.

طرح حقوق بشر اویغورها اعلام کرد که از نظر پکن، اویغورها نیازمند «بازآموزی» و «رهبری حزب کمونیست چین هستند تا به یک نیروی کار صنعتی و مولد تبدیل شوند و بتوانند پولدار شوند.»

این گونه است که مقام‌های چین زندانی کردن بالغ بر یک میلیون اویغور و دیگر مسلمانان ترک‌زبان در بیش از ۴۰۰ مرکز بازداشت، از جمله اردوگاه‌های «آموزش سیاسی» و زندان‌ها و مراکز بازداشت پیش از محاکمه، را توجیه می‌کنند.

پکن ابتدا وجود این اردوگاه‌ها را تکذیب کرد و اکنون از آنها دفاع می‌کند و این اماکن را «مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای» می‌نامد که کارشان ریشه‌کن کردن تروریسم و بهبود فرصت‌های شغلی است.

اما تحقیقات مستقل متعددی که درباره این اردوگاه‌ها انجام شده گویای واقعیت بسیار تاریک‌تری است.

در تحقیقات بازفید نیوز که مردادماه ۱۳۹۹ انجام شد، پرده از صدها مجتمع در منطقه شین‌جیانگ برداشته شد که تمام نشانه‌های زندان‌ها و اردوگاه‌های بازداشت را دارند و بسیاری از آنها طی سه سال گذشته ساخته شده‌اند.

در تحقیقات بیشتری که آذرماه همان سال منتشر شد، افشا شده که حکومت کمونیست چین بیش از ۱۰۰ مرکز بازداشت جدید در شین‌جیانگ احداث کرده است.

در تحقیقات بیشتر، بازداشت‌شدگان و زندانبانان سابق افشا کردند که زنان مسلمان در این اردوگاه‌ها به صورت سازمان‌یافته مورد تجاوز، شکنجه و سوءاستفاده جنسی قرار می‌گیرند.

شاهدان و بازداشت‌شدگان سابق از شکنجه با شوک الکتریکی، از جمله تجاوز زندانبانان با باتون برقی، و همچنین محرومیت از غذا، کتک زدن، تجاوز گروهی و عقیم‌سازی اجباری سخن گفتند.