ضرورت اتحاد جهان عرب برای توقف ظلم و ستم چین در حق مسلمانان

روحانیون و دانشگاهیان در خاورمیانه می گویند که کشورها و بلوک های عربی و اسلامی باید موضع خود را در قبال سرکوب مسلمانان در شین‌جیانگ توسط چین متحد کنند و برای پایان دادن به این وحشت تلاش بیشتری انجام دهند.

آنها افزودند که برای پاسخگو کردن چین به یک کارزار مردمی هم نیاز است.

پکن تخلفات فراوانی را علیه مسلمانان در شمال غربی منطقه شین‌جیانگ انجام می دهد. شین‌جیانگ تنها منطقه اکثراً مسلمان در چین است.

بیش از یک میلیون نفر که بیشتر آنها اویغور هستند، به طور خودسرانه در اردوگاه‌های «بازآموزی سیاسی» در منطقه در بازداشت به سر می‌برند.

تحقیقات مستقل و مصاحبه های انجام‌شده با زندانیان سابق حاکی از شکنجه های جسمی و روحی، شست و شوی مغزی، و تجاوز و آزار جنسی سازمان یافته درون اردوگاه هایی است که عملاً به عنوان زندان عمل می کنند.

دیدبان حقوق بشر در گزارشی مفصل در فروردین ماه اعلام کرد، مقامات چین به بهانه‌ های مختلف به دو سوم مساجد و دیگر اماکن مقدس اسلامی منطقه خسارت وارد کرده یا آنها را از بین برده‌ اند.

تاکنون واکنش کشورهای عربی با اکثریت مسلمان نسبت به این جنایات کمرنگ بوده است و برخی از رهبران عرب حتی تا آنجا پیش رفته اند که طرف چین را گرفته اند.

عربستان سعودی، امارات متحده عربی، و مصر از جمله ۳۷ کشوری بودند که در سال ۱۳۹۸ نامه ای را برای شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد امضا کردند. آنها در این نامه از چین به دلیل برقراری دوباره «ایمنی و امنیت» در شین‌جیانگ تمجید کردند.

سازمان همکاری اسلامی، مستقر در عربستان سعودی، اسفند ۱۳۹۷ در قطعنامه ای با تمرکز بر حفاظت از حقوق مسلمانان ساکن در کشورهای غیر اسلامی، از تلاش های چین «در مراقبت از شهروندان مسلمان خود» قدردانی کرد.

دیدبان حقوق بشر خاطرنشان کرد که در این قطعنامه «کلمه ای مبنی بر انتقاد از پکن یا محکومیت آن وجود نداشت.»

عربستان سعودی، مصر، و امارات متحده عربی نیز اویغورهای تبعیدی را دستگیر کرده و بنا به درخواست پکن این افراد را به چین بازگردانده اند.

همبستگی مسلمانان

روحانیون مسلمانی در مصاحبه با المشارق گفتند که بهترین راه برای بازدارندگی دولت چین از ادامه این بدرفتاری ها با اویغورها، سازماندهی کارزارهای مردمی و تحریم کالاهای چینی است.

آنها گفتند که کشورهای عربی همچنین باید از طریق سازمان ها و بلوک هایی مانند سازمان همکاری اسلامی و شورای همکاری خلیج فارس با اتخاذ یک موضع مشترک اقدامات سرکوبگرانه چین علیه اقلیت مسلمان آن کشور را محکوم کنند.

نایف عبد ربه، روحانی الازهر که استاد شرعیات و قانون در دانشگاه الازهر است، گفت: «به لحاظ دینی، اگر مسلمانی مورد ظلم و ستم قرار بگیرد، وظیفه مسلمان دیگر حمایت کردن و کمک رساندن به برادرش است.»

او گفت: «مسلمانان چین صرفاً به دلیل مسلمان بودن مورد ظلم گسترده قرار می گیرند.» وی در عین حال تأکید کرد که این دیدگاه شخصی اوست و موضع رسمی الازهر، که دهه ها میزبان دانشجویان اویغور از چین بوده، نیست.

عبد ربه گفت که در سال های اخیر الازهر چندین بیانیه در حمایت از مسلمانان چین و برمه صادر کرده است. از جمله آنها بیانیه سال ۱۳۹۴ است که در آن، از چین به دلیل جلوگیری از روزه گرفتن اویغورها در ماه رمضان انتقاد شده بود.

در این بیانیه، الازهر گفته بود که «هر گونه ظلم تحمیل شده بر مسلمانان اویغور در چین را رد می کند.»

عبد ربه گفت که اعتراضات مردمی در مقیاس گسترده «موجب تغییر در مواضع دولت ها خواهد شد و یا چین را وادار خواهد کرد که به منظور حفظ منافعش از اقدامات خود دست بردارد.»

برخی به واکنشی که در افغانستان رخ داده اشاره می کنند. در این کشور ستیزه جویان تا آنجا پیش رفتند که همه مسلمانان جهان را فراخواندند برای «جهاد» علیه پکن به دلیل جنایاتش، متحد شوند.

پاسخگویی هماهنگ

مازن زکی، مدیر رسانه های جدید در مرکز مطالعات و تحقیقات میدانی ابن الولید مصر، رسانه های اجتماعی را در رابطه با اخبار مربوط به مسلمانان چین مورد نقد و بررسی قرار داد.

او گفت که شاهد «موج عظیمی از همدردی با آنها در کشورهای اسلامی، به ویژه در خاورمیانه» بوده است. او در عین حال به فقدان هماهنگی و «کارزاری واحد به منظور شنیده شدن این صداها به بیشترین حد ممکن» اشاره کرد.

زکی گفت که هماهنگی بهتر هشتگ ها، همراه با اعتراضات، می تواند دولت های عربی یا اسلامی را به اتخاذ موضعی وادار کند که پکن مجبور شود از اقدامات خود دست بردارد.

عبدالله المقرن، استاد فقه تطبیقی دانشگاه ام القری، گفت: «چین از منافع [اقتصادی] گسترده ای در خاورمیانه، به ویژه در کشورهای اسلامی برخوردار است.»

او گفت که کشورها می توانند از این موضع به عنوان اهرمی برای فشار آوردن بر دولت چین به منظور عقب نشینی از اقدامات خود در قبال مسلمانان استفاده کنند.

المقرن بر اثربخشی اعتراضات مردمی و استفاده از رسانه های اجتماعی برای به اشتراک گذاشتن اخبار ظلم و ستم علیه مسلمانان چین با هدف اعمال فشار بر دولت ها به منظور اتخاذ موضع در برابر اقدامات پکن، تاکید کرد.

وی افزود: «برخلاف اقدام جمعی گروه هایی مانند سازمان همکاری اسلامی و شورای همکاری خلیج فارس، مواضع هر یک از کشورها به تنهایی ممکن است هیچ نتیجه قابل توجهی به همراه نداشته باشد.»

مسئولیت اجتماعی

منطقه عربی مرکز طرح عظیم «كمربند و جاده» چین است. این پروژه در سال ۱۳۹۲ راه اندازی شد و ۷۸ کشور در سراسر آسیا، آفریقا، اروپا، و اقیانوسیه را از طریق راه آهن، خطوط کشتیرانی، و سایر پروژه های زیربنایی به یکدیگر متصل می کند.

چین از طریق طرح «كمربند و جاده» به کشورهای آسیب‌پذیر مانند ایران وام هایی ارائه کرده است که بازپرداخت آنها مشکل خواهد بود. این در نتیجه اهرمی به پکن می دهد تا بر آنها فشار بیاورد.

این مشارکت های اقتصادی تا حدودی توضیح می دهد که چرا برخی کشورها درباره تخلفات چین علیه مسلمانان در شین‌جیانگ چیزی نمی گویند.

شیخ عبدالمنعم محمد، روحانی الازهر و امام مسجد النور در المعادی مصر، گفت که باید به مسئله مسلمانان در چین توجه بیشتری شود.

او به المشارق گفت: «بسیاری از کسانی که به مسجد می آیند و من آنها را می بینم، چیزی در مورد این موضوع نمی دانند و حتی از وقوع آن بسیار شگفت زده می شوند.»

او گفت که این مسئولیت اجتماعی مسلمانان است که آگاهی عمومی در مورد رفتار با برادرانشان را افزایش دهند.

محمد گفت: «ممکن است کارزارهای مردمی، مانند فراخوان برای تحریم کالاهای چینی در خاورمیانه و کشورهای اسلامی، تأثیر بیشتری نسبت به مواضع دولتی و رسمی داشته باشند.»

او گفت: «اگر این امر محقق شود، ضربه دردناکی برای چین خواهد بود؛ چرا که منطقه عرب بازار عمده کالاهای چینی است و این تحریم، تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد چین خواهد داشت.»