بیروت - در شرایطی که مردم لبنان گرسنه می مانند و از داشتن مواد غذایی محروم هستند، حزب الله به عملیات خود برای قاچاق مواد غذایی، سوخت، و دارو به سوریه از طریق گذرگاه های غیررسمی تحت سلطه خود ادامه داده است.
به رغم اقدامات امنیتی اجرا شده توسط یگان های ارتش لبنان مستقر در مرزهای زمینی آن کشور با سوریه قاچاق اقلام غذایی -- از جمله اقلامی كه از یارانه بانک مركزی لبنان برخوردار شده اند -- متوقف نشده است.
هم زمان با بحران اقتصادی، سقوط ارزش پول ملی، افزایش سرسام آور قیمت مواد غذایی، و ناپدید شدن بسیاری از اقلام از بازار، عملیات قاچاق غذا را از دهان مردم لبنان خارج می کند.
بنا بر داده های ستاد فرماندهی ارتش، چندین مورد تلاش برای قاچاق مواد غذایی و سوخت از مرز در فروردین ماه امسال خنثی شد. ستاد فرماندهی ارتش می گوید که همه اقلام قاچاق توسط واحدهای ارتش مستقر در دره بقاع در حد فاصل عرسال، هرمل، و القصر توقیف شد.
القصر درست در مرز لبنان و سوریه واقع شده است و بخشی از اراضی آن در سمت سوریه قرار دارد. القصر به دلیل نزدیک بودن به شهرک القصیر در سوریه یک کوریدور حیاتی برای قاچاق است.
قاچاق در روز روشن
لبنانی ها، حزب الله را به قاچاق کالا متهم می کنند. آنها از این حزب می خواهند که به معاملات فرامرزی خود پایان دهد. اما برخی از حامیان حزب الله از این رویه دست برنمی دارند.
شیخ صادق النابلسی، یکی از وابستگان حزب الله، به تازگی در مصاحبه ای با خبرگزاری «فرانس ۲۴»، مدعی شد که قاچاق، یکی از بخش های اساسی «عملیات مقاومت» است.
کاربران لبنانی شبکه های اجتماعی ویدیوهایی را از کامیون ها و تانکرهایی منتشر کرده اند که در روز روشن مشغول قاچاق بری به سوی دیگر مرز هستند. سیاستمداران و کنشگران در این رابطه اظهارنظر کرده اند.
زیاد حواط، نماینده مجلس لبنان و عضو جناح «نیروهای لبنانی» در مجلس، روز ۳ اردیبهشت در توییتر نوشت: «ما هشدار دادیم، تقاضا کردیم، و اطلاعاتی را ارائه کردیم تا بلکه کسی اقدامی کند، اما هیچ سودی نداشت.»
او گفت: «قاچاق ادامه دارد و پیامدهای آن رو به افزایش است.»
«ماهانه میلیون ها دلار قاچاق انجام می شود. دیروز کالاهای یارانه ای بود، و امروز نوبت مواد مخدر است. اگر یک تصمیم سیاسی برای مهار و تسلط یافتن بر مرزها اتخاذ می شد، جلوگیری از همه این موارد امکان پذیر می بود.»
او در ادامه لبنان را به عنوان «کشوری تحت حاکمیت مافیا و شبه دولت [حزب الله]» توصیف کرد.
مصادره «چندین تن» کالا در روز
یک منبع نظامی در ستاد فرماندهی ارتش به المشارق گفت: «مقدار قاچاق انجام شده از لبنان به سوریه بسیار زیاد است و ارتش هر روز چندین تن مواد غذایی و هزاران لیتر سوخت قاچاق را کشف و ضبط می کند.»
وی گفت که این قاچاق بیش از هر جا در القصر شایع است؛ چرا که سرحدات آن با مرز میان لبنان و سوریه همپوشانی دارد.
به گفته این منبع، «یک راسته ۶.۵ کیلومتری میان پاسگاه های امنیت عمومی لبنان در المصنع و پاسگاه های امنیت عمومی سوریه در جدیده یابوس» قطب اصلی قاچاقچیان است.
این منبع گفت که در این منطقه «لبنانی هایی که خودروهای مملو از مواد غذایی و سوخت خود را از [گذرگاه مرزی] المصنع رد می کنند، در آن سوی مرز با سوری هایی که برای خریداری کالاهایشان آمده اند، ملاقات می کنند.»
وی گفت: «اگرچه یک مرکز اطلاعاتی ارتش در [گذرگاه] المصنع وجود دارد، ارتش در آن جا حق مداخله در کار سرویس های امنیتی، از جمله خدمات گمرکی و اداره امنیت عمومی، را ندارد.»
او اظهار داشت که دستگاه های اسکنر در المصنع غیرفعال هستند و خودروها فقط توسط یکی از اعضای نیروهای امنیتی بازرسی می شوند.
سلطه حزب الله بر گذرگاه ها
محمود شکر، روزنامه نگار، به المشارق گفت که قاچاق مواد غذایی و سوخت «ادامه دارد و نام و نشانی قاچاقچیان مشخص است.»
او گفت که بیشتر قاچاقچیان بخشی از پایگاه هواداران حزب الله هستند یا به نوعی با آن ارتباط دارند؛ چرا که به گفته او، این حزب «بزرگترین طرف ذینفع» از این فعالیت ها است.
مرز شرقی از جبل الشیخ تا هرمل-القصر، «از سال ۱۳۹۴ تاکنون با تغییرات اساسی رو به رو شده است. این تغییرات شامل استقرار و اعزام هنگ های زمینی که مشخصاً برای این هدف ایجاد شده اند و برپایی برج های دیده بانی است.»
وی گفت: «اکثر بخش های این مرز بسته است. البته به استثناء برخی مناطق که نیروهای امنیتی اجازه ورود به آنها را ندارند؛ چرا که حزب الله آنها را قبضه کرده است. و همچنین برخی گذرگاه ها به این دلیل باز مانده اند که هیچ گونه اراده سیاسی قاطعی برای بستن آنها به اجرا گذاشته نشده است.»
شکر گفت که یک ماه پیش، ارتش «با برپایی یک پست ایست و بازرسی در منطقه حربتا، مقابله با کامیون های حامل مواد غذایی و سوخت به منطقه هرمل را آغاز کرد.»
مواجهه لبنانی ها با فقر و گرسنگی
جاسم عجاقه، اقتصاددان لبنانی، در این باره گفت که اگرچه مقامات مقیاس این قاچاق را فاش نکرده اند، اما علائمی وجود دارد که نشان می دهد از ۵۰ تا ۷۰ درصد مواد غذایی وارداتی از خارج از کشور قاچاق شده است.
او گفت: «مافیاهای مبادله پول، تاجران، و قاچاقچیان مواد غذایی را که از یارانه های بانک مرکزی لبنان برخوردار هستند، قاچاق می کنند. به این ترتیب، آنها مردم لبنان را از امنیت غذایی محروم می کنند.»
عجاقه گفت: «با نزدیک شدن روزی که بانک مرکزی قرار است یارانه ها را حذف کند و دولت موقت هم چنان در وضعیت اغماء به سر می برد، فقر و گرسنگی در انتظار مردم لبنان است.»
حسان قطب، رئیس مرکز رایزنی ها و مطالعات لبنان، گفت که حزب الله به تازگی کارت جیره بندی السجاد را معرفی کرده است. وی این اقدام را پروژه ای با هدف آرام کردن هواداران حزب الله در رابطه با شرایط رو به وخامت زندگی آنها، برشمرد.
وی گفت که با این حال، حزب الله دلایل واقعی وخیم تر شدن بحران اقتصادی -- یعنی قاچاق مواد غذایی، سوخت، و داروهای برخوردار از یارانه بیت المال از طریق گذرگاه های مرزی غیر رسمی با سوریه توسط خود این حزب -- را پنهان کرده است.
او گفت که پشتیبانی حزب الله از محور ایران بر منافع مردم لبنان ارجحیت دارد؛ مردمی که از پیامدهای اقدامات حزب الله رنج می برند.
قطب گفت که ذخیره کردن مواد غذایی و سوخت یارانه ای به وسیله حزب الله به بهانه آماده شدن برای روزهای دشوار آینده «به هزینه مردم لبنان و نیاز فوری، و نه بلندمدت، آنها به این اقلام انجام می شود.»
وی افزود که برخلاف ادعاهای حسن نصرالله، رهبر حزب الله، این کار نه با پول آن حزب و یا پول ایران، که با بیت المال مردم لبنان انجام می شود.