بیروت -- در شرایطی که شهروندان لبنان با کمبود شدید و سراسری بنزین مواجهند و باید در صفهای طولانی دریافت سهمیه سوخت بایستند، کاروانی از خودروهای مختلف قاچاق بنزین به سوریه از مرز عبور میکنند.
صاحب یک جایگاه توزیع بنزین در دره بقاع با شرط محفوظ ماندن نامش گفت قاچاقچیان از هر وسیله نقلیهای -- از موتورسیکلت گرفته تا کامیونهای تانکردار -- برای حمل سوخت یارانهای دولت لبنان به سوریه در آن سوی مرز استفاده میکنند.
وی گفت، به این ترتیب در شرایطی که «از بنزین کافی برای رفع نیاز مردم لبنان محرومیم» سوخت همچنان با این روش به سوریه قاچاق میشود.
تأثیر کمبود سوخت فراتر از حوزه حمل و نقل عمومی و خصوصی است، چرا که اکثر مردم لبنان برای تأمین برق مکمل خانه و کسب و کارشان به ژنراتورهایی که با سوخت کار میکنند متکی هستند.
برقی که دولت تأمین میکند برای نیاز شبانهروزی کشور کافی نیست و گاهی ساعتها قطع میشود و مردم را وادار به استفاده از ژنراتور میکند.
اگر سوخت کافی برای تأمین نیروی این ژنراتورها موجود نباشد، کشور در معرض خطر بالای فرو رفتن در تاریکی قرار میگیرد.
در همین شرایط هم در چند منطقه، مالکان ژنراتورهای خصوصی مجبور شدهاند ساعات تأمین برق نواحی تحت پوشش خود را کاهش بدهند، که باعث شده است بسیاری از مردم از برق و اینترنت و تهویه مطبوع محروم بمانند.
باندهای قاچاق فرامرزی
بسیاری از مردم لبنان حزبالله را مسئول مکیدن سوخت یارانهای و فروش پرسود آن در آن سوی مرز میدانند، جایی که این حزب در کنار رژیم بشار اسد درگیر جنگ است.
تحریمهای وضعشده علیه رژیم سوریه باعث کمبود سوخت و کالاهای دیگر در سوریه شده و بازار سیاه پررونقی را برای تأمین تقاضا شکل داده است، که حداقل بخشی از آن را حزبالله مهار میکند.
این حزب که از حمایت ایران برخوردار است بیشتر گذرگاههای مرزی غیرقانونی در دره بقاع غربی و العبودیه در بخش عکار را تحت تسلط خود دارد و میتواند بنزین و دیگر کالاهای قاچاق را بدون بازرسی رسمی از مرز رد کند.
مالک آن جایگاه توزیع بنزین گفت: «متأسفانه حزبالله دست به قاچاق سوخت میزند و آن را از مردم لبنان میگیرد، مردمی که هر روز در پمپ بنزینها تحقیر میشوند و به خاطر کمبود شدید سوخت از برق هم محرومند.»
قاچاق سوخت از لبنان به سوریه هر روز اتفاق میافتد اما سوخت تنها کالایی نیست که به صورت غیرقانونی به آن سوی مرز حمل میشود.
حسین عطایا، مسئول هماهنگی سازمان جنوبیها برای آزادی، گفت قرصهای کاپتاگون -- یک محرک شبهآمفتامین -- هم از طریق این گذرگاهها قاچاق میشود چرا که کارخانههای کاپتاگون حزبالله داخل سوریه است و فرماندهان حزبالله و لشکر چهارم ارتش سوریه از آن محافظت میکنند.
مواد غذایی به طور مرتب به سوریه قاچاق میشود و دلار آمریکا، که در حال حاضر با کمبود عرضه مواجه است، از دیگر کالاهای محبوب قاچاقچیان است.
عطایا گفت گذرگاههای القصر در بعلبک-هرمل بسیار مجهز و آسفالته و مختص تانکرهای حمل مشتقات نفتی و همچنین آرد و دیگر مواد غذایی است.
وی افزود از سوی دیگر، موتورسیکلتها و خودروهای کوچک از گذرگاههای غیرقانونی سنگلاخی و کوهستانی برای قاچاق کالا از شهرهای الصویری و عین عطا در بقاع غربی و العبودیه در استان عکار استفاده میکنند.
یک اقتصاددان لبنانی که مایل به افشای نامش نبود گفت: «باندهای متشکل از بازرگانان، صرافیها، بانکداران و چهرههای تأثیرگذار هم بازار سیاه و هم بازار ارز را مهار می کنند.»
مردم لبنان تاوان میدهند
احمد السید، تحلیلگر سیاسی، گفت گسترش و افزایش نفوذ باندهای قاچاق در اوج بحران سیاسی و اقتصادی کشور باعث شده است اکنون کالاهای مختلف از طریق گذرگاههای مرزی قانونی هم به سوریه قاچاق شود.
او گفت قاچاقچیان غالباً «اسکورتهای امنیتی» همراه خود دارند.
او گفت مسیرهای قاچاق از میدان العبده در عکار شروع میشوند و از منطقه بیت جعفر که تحت تسلط حزبالله است عبور میکنند و بعد از آن کالاهای قاچاق به لشکر چهارم در سوریه تحویل داده میشود.
در شرایطی که مردم لبنان برای دریافت سهمیه سوختشان ساعتها در صف میایستند، کاروانهایی از تانکرهای حمل سوختی که یارانه آن را بانک مرکزی لبنان میدهد به طور مرتب از گذرگاههای غیرقانونی وارد سوریه میشوند.
مردم اجازه دارند فقط یک سوم باک بنزینشان را پر کنند.
جورج براکس، عضو اتحادیه مالکان جایگاههای توزیع بنزین، در یک مصاحبه رادیویی از مقامهای لبنانی خواستار «یافتن راهحلی برای کمبود سوخت» شد.
او گفت قاچاق ریشه بحران اقتصادی فعلی در کشور است و به همین دلیل، جایگاههای توزیع بنزین سوخت کافی دریافت نمیکنند.