بیروت -- گروه ناشناختهای از قاچاقچیان که خود را اسیاد الحدود (اربابان مرزها) مینامند در زمینهٔ تجارت غیرقانونی و انتقال مجرمان تحت پیگرد بین لبنان و سوریه از طریق مرز شمالی لبنان فعالیت دارد.
گفته میشود این گروه، که از قبایل مورد حمایت حزبالله در نزدیکی وادی خالد تشکیل شده است، مدتی است با همدستی لشکر چهارم رژیم سوریه به فرماندهی ماهر اسد، برادر رئیسجمهوری سوریه، در این زمینه فعالیت دارد.
اما نام خودبزرگبینانهٔ این گروه همین اواخر سر زبانها افتاده است.
سرحدات پست و بلند شمال لبنان که حد و مرز درستی ندارد از دیرباز مورد سوءاستفادهٔ قاچاقچیانی بوده است که در زمینهٔ قاچاق سوخت، مواد غذایی، دارو، سلاح و مواد مخدر غیرمجاز فعالیت دارند؛ کاپتاگون، که اکنون بزرگترین صادرات رژیم سوریه محسوب میشود، نیز جزء همین مواد مخدر است.
قاچاقچیان افراد فراری لبنانی و سوری را نیز که با اتهامات گوناگون تحت پیگرد هستند در هر دو سوی مرزها و از طریق گذرگاههای غیررسمی در مناطق دورافتادهٔ تحت کنترلشان قاچاق میکنند.
یک منبع قضایی در آبان سال گذشته به خبرگزاری فرانسه گفت: «وادی خالد کانون جدید این فعالیتهاست، آنجا پر از قاچاقچی است». همچنین، این منبع خاطرنشان کرد که بخش زیادی از جمعیت سمت لبنان این منطقهٔ مرزی دورافتاده خود را سوری میدانند.
فعالان محلی به المشارق گفتند فعالیتهای قاچاق در سمت لبنان توسط اسیاد الحدود انجام میشود، که عملیاتهای خود را با لشکر چهارم ارتش سوریه در سمت دیگر مرز هماهنگ میکند.
بسیاری از گذرگاههای مورد استفادهٔ آنها در نقشه مشخص نیست و بهصورت غیررسمی با نام قبایلی که در منطقه زندگی میکنند یا ادارهٔ آن را در دست دارند شناخته میشود: عبیدان، المقطوعه، العویشات، المعراجیه، بابالکنیسه و وادی الواویات.
بعضی دیگر نیز با نام نزدیکترین روستا شناخته میشوند: عیسی، قرحه و الحیشا.
العربیه در بهمن سال گذشته گزارش کرد که سنگینترین ترافیک قاچاق با نظارت اسیاد الحدود و با هماهنگی لشکر چهارم در داخل سوریه از گذرگاههای عبیدان و وادی الواویات رد میشود.
این رسانه گفت لشکر چهارم و اسیاد الحدود با همکاری بسیار نزدیک افرادی را که تحت پیگرد قانونی هستند با خودروهای شخصی و در ازای دریافت پول از سوریه به لبنان و برعکس قاچاق میکنند.
در گزارش این رسانه آمده است که قیمت قاچاق انسان به آن سوی مرزها از ۱۵۰ دلار به ازای هر نفر شروع میشود و برآورد میشود سود کلان آن در روز به بیش از ۱۵٫۰۰۰ دلار برسد.
در این گزارش همچنین آمده است که سود لشکر چهارم از فعالیتهای قاچاق طی سالهای اخیر دو برابر شده است چون از بحران اقتصادی لبنان نفع میبرد.
عوامل فعال در مرز شمال
بهگفتهٔ محمد، از فعالان محلی که با شرط محفوظ ماندن نامش با المشارق گفتگو کرد، عوامل اسیاد الحدود در وادی خالد و در امتداد کل مرز شمال لبنان حضور دارند.
او گفت این گروه تحت فرماندهی حزبالله لبنان و حزب بعث بشار اسد در سوریه فعالیت دارد و اعضای آن با اتهام جرایم مختلف تحت پیگرد هستند.
وی افزود گسترهٔ فعالیت این گروه شامل گذرگاههای وادی خالد و رودخانهٔ نهرالکبیر و دیگر گذرگاههای غیرقانونی در منطقه میشود که از آن جمله یک گذرگاه در نزدیکی روستای مرزی قموعه است.
او به المشارق گفت حزبالله راههای دسترسی به دشت قموعه را تحت کنترل دارد؛ دشت قموعه از روستای مرجحین در هرمل تا مرز شمال امتداد دارد.
یک فعال مخالف با حزبالله از بعلبک، که خواستار عدم افشای نامش شده بود، به المشارق گفت اسیاد الحدود از تعدادی قاچاقچی تشکیل شده است که تحت پوشش حزبالله در شمال فعالیت دارند.
او گفت آنها در هرمل و مناطقی در امتداد مرز که اهالی آن موافق حزبالله هستند نیز فعالیت میکنند.
«فعالیتهای قاچاق هر روز انجام میشود و شامل روغن زیتون، عسل، خرما، برنج، مواد تمیزکننده، کنسرو، دارو و مواد مخدر از سوریه به لبنان و سوخت، مواد غذایی، خودروهای سرقتی و افراد تحت پیگرد از لبنان به سوریه میشود.»
او گفت در این عملیاتهای قاچاق، تحریمهای وضعشده علیه رژیم سوریه و حزبالله دور زده میشود و از اقتصاد ویران هر دو کشور سوریه و لبنان سوءاستفاده میشود.
یک موضوع قدیمی
ناجی ملاعب، تحلیلگر لبنانی مسائل نظامی و افسر بازنشستهٔ ارتش، به المشارق گفت قاچاقچیان از ابتدای جنگ سوریه در منطقهٔ وادی خالد و عکار در شمال لبنان فعالیت داشتهاند.
او گفت اما حزبالله و لشکر چهارم در حال حاضر مرز شمال را تحت کنترل خود دارند و بر فعالیتهای قاچاق در گذرگاههای شمالی نظارت دارند.
ملاعب گفت نگرانکنندهترین موارد قاچاق همان قاچاق افرادی است که تحت پیگرد قوه قضاییهٔ یکی از دو کشور هستند.
بهگفتهٔ وزارت دفاع لبنان، قاچاق بین لبنان و سوریه یک موضوع قدیمی است اما از ابتدای جنگ سوریه، تعداد گذرگاههای مرزی غیرقانونی از ۱۵۰ مورد فراتر رفته است.
ویولت غزل البلاء، اقتصاددان، با اشاره به اینکه قاچاق برونمرزی یک مشکل همیشگی است، افزود تعداد این عملیاتها با توجه به شرایط دو کشور متغیر است.
خانم غزل البلاء گفت: «رژیم اسد و حزبالله هنوز تحریمهای ایالات متحده علیه سوریه را به هر شکل ممکن دور میزنند و استمرار قاچاق در مناطق مرزی گواه این مدعاست».
خانم غزل البلاء گفت رژیم بشار اسد و حزبالله لبنان از سقوط اقتصادی و بحران پیش روی مردم دو کشور برای کسب سودهای کلان سوءاستفاده میکنند و در این فرآیند، اقتصاد لبنان بیشتر و بیشتر تحت فشار قرار میگیرد.