ارتش ایالات متحده روز چهارشنبه (۱۴ تیرماه) دو بار از تلاش نیروی دریایی ایران برای توقیف نفتکشهای تجاری در آبهای بینالمللی عمان جلوگیری کرد؛ این حادثه نشاندهندهٔ افزایش مواضع تهاجمی رژیم ایران در منطقه است.
بهگفتهٔ مقامهای آمریکا، چنین اقداماتی خلاف ادعاهای تهران مبنی بر صلحطلبی و امنیتخواهی در منطقه است و در واقع جزء تلاشهای آشکار ایران برای ضربه زدن به ایمنی و امنیت همهٔ کشتیهای تجاری در تنگهٔ هرمز بهشمار میرود.
ستاد فرماندهی مرکزی نیروهای دریایی ایالات متحده (ناوسنت) در یک بیانیهٔ خبری گفت حدود ساعت ۱ بامداد چهارشنبه به وقت محلی، یک شناور ایرانی به نفتکش تیآراِف ماس که با پرچم جزایر مارشال در آبهای بینالمللی خلیج عمان تردد میکرده نزدیک شده است.
ناوسنت گفت پرسنل ایرانی قصد توقیف تیآراِف ماس را داشتهاند، اما «با رسیدن ناوشکن مجهز به موشک هدایتشوندهٔ یواساس مکفال متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده، صحنه را ترک کردند».
نیروی دریایی ایالات متحده تعدادی از تجهیزات دیدهبانی و مراقبت، از جمله هواپیماهای امکیو-۹ ریپر و پی-۸ پوسایدون، را نیز به صحنه اعزام کرد.
حدود سه ساعت بعد، نیروی دریایی ایالات متحده یک تماس اضطراری از نفتکش ریچموند ویجر با پرچم باهاما دریافت کرد که بیش از ۳۲ کیلومتر از سواحل مسقط فاصله داشت و در آبهای بینالمللی بهسمت دریای عرب تردد میکرد.
ناوسنت گفت: «یک شناور ایرانی دیگر در فاصلهٔ یک مایلی [۱/۶ کیلومتری] ریچموند ویجر قرار گرفته بود و از این نفتکش تجاری میخواست که توقف کند».
ناوسنت گفت در حالی که ریچموند ویجر به تردد خود ادامه میداده، یواساس مکفال با حداکثر سرعت بهسمت این نفتکش تجاری تغییر مسیر داده است.
پیش از رسیدن ناوشکن، «پرسنل ایرانی با سلاحهای کوچک و سلاحهای خدمهدار چندین بار بهمدت طولانی شلیک کردند».
این نفتکش تلفات یا خسارت عمدهای متحمل نشد، اما چند گلوله به نقاطی از بدنهٔ کشتی که نزدیک محل اقامت خدمه بود اصابت کرد.
با رسیدن یواساس مکفال، شناور ایرانی فرار کرد.
شریک غیر قابل اعتماد
پس از انتشار بیانیهٔ خبری ناوسنت در روز چهارشنبه، ایران گزارش آمریکا را در مورد این حادثه تکذیب کرد.
اما روز پنجشنبه، سازمان بنادر و دریانوردی ایران بیانیهای صادر کرد و گفت که نیروهای دریایی ایران یکی از نفتکشها را با «حکم قضایی» تعقیب کردند؛ که با بیانیههای پیشین ایران تناقض داشت.
در این بیانیه بدون هیچ شواهدی گفته شده است: «ریچموند ویجر پس از برخورد با شناور ایرانی، بدون توجه به قوانین و مقررات بینالمللی به مسیر خود ادامه داد».
مقامهای ایران که پس از افزایش انزوای بینالمللی بهدنبال پیدا کردن متحدان جدید هستند از اواخر سال گذشته در پی پایان دادن به شکاف دیپماتیک و تجدید روابط خود با عربستان سعودی بودهاند.
شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجهٔ عربستان، روز ۲۷ خرداد گفت پادشاهی عربستان برای آشتی با ایران خواهان افزایش امنیت دریایی در منطقهٔ خلیج فارس است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجهٔ ایران، در یک کنفرانس خبری مشترک تلویزیونی در تهران گفت امنیت برای کشورهای منطقه یک موضوع حیاتی است.
ماه گذشته، رسانههای طرفدار رژیم ایران گفتند که ایران همچنین امیدوار است پای عربستان سعودی و کشورهای دیگر را به یک اتحاد دریایی در اقیانوس هند باز کند.
خبرگزاری دولتی تسنیم گفت عربستان سعودی، امارات متحدهٔ عربی، قطر، بحرین، عراق، پاکستان و هند همگی ابراز علاقه کردهاند.
اما اقدامات ایران در تنگهٔ هرمز واقع در گلوگاه خلیج فارس، که محل عبور یک پنجم نفت جهان است، باعث شک و تردید نسبت به صداقت این رژیم در تضمین امنیت منطقه میشود.
سابقهٔ مزاحمت
در پی افزایش توقیف کشتیهای تجاری از سوی ایران، ارتش ایالات متحده در اردیبهشتماه دفعات گشتزنی کشتیها و هواپیماهای خود را در تنگهٔ هرمز افزایش داد.
ناوگان پنجم ایالات متحده مستقر در بحرین در بیانیهای اعلام کرد بهمنظور محافظت از این گلوگاه حیاتی خلیج فارس با متحدان و همپیمانان خود همکاری میکند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده، روز ۲۲ اردیبهشت گفت: «ما شاهد تهدیدهای مکرر ایران و موارد توقیف سلاح و حمله به شرکتهای کشتیرانی تجاری بودهایم که از حقوق و آزادیهای ناوبری خود در آبهای بینالمللی و آبراههای راهبردی منطقه استفاده میکنند».
او گفت: «ایالات متحده به قدرتهای خارجی یا منطقهای اجازه نخواهد داد آزادی ناوبری در آبراههای خاورمیانه از جمله تنگهٔ هرمز را به خطر بیندازند».
رسانههای ایرانی در روز دوم تیرماه گزارش کردند که علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در تازهترین اقدام مشکلساز این نیرو اعلام کرده است «همهٔ کشتیهایی که از تنگهٔ هرمز عبور میکنند باید خود را به زبان فارسی معرفی کنند».
کارشناسان از اظهارات او انتقاد کردند و آن را «خواستهای توهینآمیز» خواندند.
یک کارشناس ایرانی در زمینهٔ علوم دریایی با شرط محفوظ ماندن هویتش به المشارق گفت: «این کار مصداق نقض کامل مقررات سازمان بینالمللی دریانوردی خواهد بود. علاوه بر این، دقیقاً بههمان دلیل قابل اجرا نخواهد بود.»
در سال ۱۳۹۸، نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نفتکش استنا ایمپرو با پرچم انگلیس را با اتهام اصابت به یک قایق ماهیگیری در تنگهٔ هرمز توقیف و آن را دو ماه بعد آزاد کرد.
در سال ۱۴۰۰، ایران یک نفتکش کرهٔ جنوبی را که ماهها بهدلیل مناقشه بر سر مسدود شدن میلیاردها دلار از وجوه خود در سئول توقیف کرده بود، آزاد کرد.
در اردیبهشت ۱۴۰۱ نیز ایران دو نفتکش یونانی را توقیف کرد. یک ماه پیش از این اقدام، یک نفتکش حامل نفت ایران با پرچم روسیه در نزدیکی آتن توقیف شده بود. هر دو کشتی یونانی در آبانماه آزاد شدند.
روز ۱۳ اردیبهشت سال جاری نیز ناوگانی از قایقهای تندروی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نفتکش یونانی نیووی با پرچم پاناما را که از دبی بهسمت بندر فجیرهٔ امارات متحدهٔ عربی در حرکت بود محاصره و توقیف کردند.
توقیف این کشتی در تنگهٔ هرمز شش روز پس از حادثهٔ مشابهی در آبهای خلیج فارس صورت گرفت، که طی آن کماندوهای نیروی دریایی ایران سوار بر هلیکوپتر با طناب روی عرشهٔ نفتکش ادونتج سوئیت فرود آمدند؛ این نفتکش با پرچم جزایر مارشال عازم ایالات متحده بود.
روز ۲۲ اردیبهشت، رسانههای دولتی ایران اعلام کردند که ایران نفتکش سومی بهنام پیوریتی با پرچم پاناما را نیز توقیف کرده است.
ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده گفت: «اقدامات ایران خلاف قوانین بینالمللی و مخل امنیت و ثبات منطقه است».
گروه بینالمللی بحران گفت روز ۱۴ خرداد، کشتیهای آمریکا و انگلیس با پشتیبانی یک هواپیمای گشتزنی به تماس اضطراری یک کشتی تجاری که از تنگهٔ هرمز عبور میکرده و قایقهای تندروی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای آن ایجاد مزاحمت کرده بودند، پاسخ دادهاند.
بهگفتهٔ این گروه، گزارشهای رسانهای ده روز بعد از حادثه حاکی از آن بود که ایران «یک پهپاد انتحاری را علیه یک کشتی تمرینی در خلیج [فارس] آزمایش کرده و یک موشک یا پهپاد دیگر را بدون هشدار به کشتیهای حاضر در منطقه شلیک کرده است».
بهگفتهٔ یک مقام آمریکایی که از ذکر نام خود خودداری کرد، ایران «در واقع در حال تمرین حمله به کشتیهای تجاری بوده است. تنها دلیل انجام چنین کاری در خلیج عمان همین است.»
سنتکام در پی وقوع این حادثه گفت: «ایران از سال ۱۴۰۰ حدود ۲۰ کشتی تجاری با پرچم بینالمللی را مورد مزاحمت، حمله یا توقیف قرار داده است، که این موضوع نشاندهندهٔ تهدید واضحی برای امنیت دریایی منطقه و اقتصاد جهانی است».
ایران دارد مطابق قوانین و مقررات بینالمللی از حقش درون مرزها و آبهای سرزمینی خودش استفاده میکند.
پاسخ دهید1 نظر