آمادگی ارتش ایالات متحده برای شلیک صدها سلاح هسته‌ای در هر لحظه

در شرایطی که تهدیدهای مرتبط با سلاح‌های هسته‌ای بی‌وقفه در سراسر جهان رو به افزایش است، فرماندهی راهبردی ایالات متحده (استرات‌کام) آماده است به محض دریافت دستور، صدها فروند سلاح هسته‌ای را از هوا، زمین، و دریا پرتاب کند.

استرات‌کام فرماندهی مجموعه‌ای از جنگ‌افزارهای هسته‌ای موسوم به سه‌گانهٔ هسته‌ای ایالات متحده را بر عهده دارد. این سه‌گانه، زیردریایی‌های موشک بالستیک، موشک‌های بالستیک قاره‌پیما مستقر روی زمین، و بمب‌افکن‌های دورپرواز مستقر روی زمین را شامل می‌شود.

موشک‌های زیردریایی بالستیک کلاس اوهایو به‌عنوان یک سکوی پرتاب غیرقابل شناسایی برای موشک‌های قاره‌پیما عمل می‌کنند و به‌منظور مخفی ماندن و پرتاب دقیق کلاهک‌های هسته‌ای طراحی شده‌اند.

هر یک از این زیردریایی‌ها قادر به حمل ۲۰ موشک با چندین کلاهک مستقل است که می‌توانند بسته به کلاهکشان، از زیر آب برای حمله به اهدافی در فاصلۀ بیش از ۱۱۲۶۵ کیلومتری شلیک شوند.

زیریایی‌های مجهز به موشک بالستیک ترایدنت۲ دی‌۵، به هشت وسیلۀ نقلیۀ مستقل که هر کدام دارای کلاهک هسته‌ای ۱۰۰ یا ۴۷۵ کیلوتنی هستند، تقسیم می‌شود.

یک گلولۀ کامل از یک زیردریایی کلاس اوهایو می‌تواند در کمتر از یک دقیقه پرتاب شود.

در صورت فعال بودن ۱۲ زیردریایی مجهز به موشک بالستیک به طور هم‌زمان، استرات‌کام قادر است ۲۴۰ فروند موشک شامل مجموعاً هزار کلاهک جنگی را شلیک کند.

در همین حال، موشک‌های بالستیک قاره‌پیمای مستقر روی زمین یکی از سه رکن هسته‌ای ایالات متحده را تشکیل می‌دهند.

به‌گفتهٔ اندیشکدهٔ «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» در واشنگتن، این موشک بالستیک سه مرحله‌ای دارای سوخت جامد از زمان پرتاب کوتاه و کنترل‌کننده‌های پرتاب هوابرد پشتیبان برای حفظ قابلیت‌های مقابله به مثل برخوردار است.

نیروی موشک‌های بالستیک قاره‌پیمای مستقر در زمین در حال حاضر از ۴۰۰ موشک سامانهٔ تسلیحاتی راهبردی ۳ تشکیل شده است. هر یک از آنها با یک کلاهک مجهز شده‌اند و میان ۴۵۰ پرتابگر عملیاتی پراکند‌ه‌اند.

موشک‌ها در سیلوهای مستحکم توزیع شده‌اند تا در برابر حمله محافظت کنند و از طریق سامانه‌ای از کابل‌های سخت‌شده به مرکز کنترل پرتاب زیرزمینی متصل هستند. خدمهٔ پرتاب، شامل دو افسر، در مرکز کنترل پرتاب، هشدارهای شبانه‌روزی را انجام می‌دهند.

به‌گفتهٔ وزارت دفاع ایالات متحده، چنانچه قابلیت فرماندهی میان مرکز و تأسیسات پرتاب موشک در مناطق دورافتاده از بین برود، هواپیماهای ای-۶بی که به‌طور ویژه تنظیم شده‌اند، مسئولیت فرماندهی و کنترل موشک‌های جدا شده را بر عهده می‌گیرند.

بمب‌افکن‌های دورپرواز

ناوگان بمب‌افکن‌های این سه‌گانهٔ هسته‌ای انعطاف‌ترین پایهٔ این مجموعه سه‌گانه است. این ناوگان می‌تواند در مدت زمانی کوتاه در هر نقطهٔ کره زمین قدرت شلیک عظیمی را اعمال کند.

به‌گفتهٔ وزارت دفاع ایالات متحده، این بمب‌افکن‌های دورپرواز متشکل از ۴۶ فروند هواپیمای بی-۵۲ استراتوفورترس با قابلیت هسته‌ای و ۲۰ فروند هواپیمای بی-۲‌ای اسپریت است.

هواپیماهای بی-۵۲ می‌تواند مأموریت‌های گوناگونی را انجام دهند که حملهٔ راهبردی، پشتیبانی هوایی از فاصلهٔ نزدیک، رهگیری هوایی، و عملیات تهاجمی ضد هوایی و ضددریایی از جملهٔ آنهاست. برد رزمی آنها بدون سوختگیری مجدد ۱۴۰۸۰ کیلومتر است.

دو فروند بمب‌افکن بی-۵۲ می‌توانند در عرض دو ساعت ۳۶۴ هزار کیلومتر مربع از سطح اقیانوس را رصد کنند.

بمب‌افکن‌های بی-۵۲ در حال حاضر در حال ارتقاء از «لایتنیگ ادونسد تارگتینگ پاد» به «اسنایپر ادونسد تارگتینگ پاد» هستند.

پایه‌های تک‌تیراندازی، امکان تشخیص و شناسایی اهداف از فاصلهٔ دور و نظارت مستمر تثبیت‌یافته برای همهٔ مأموریت‌ها، از جمله پشتیبانی هوایی از نیروهای زمینی در فاصلهٔ نزدیک را فراهم می‌کند.

بی-۲ اسپریت یک بمب‌افکن رادارگریز است که برای نفوذ در پدافند هوایی متراکم طراحی شده و قادر به حمل مهمات متعارف و هسته‌ای است.

پایین بودن قابلیت مشاهدهٔ بی-۲ نتیجهٔ مجموعه عواملی، از جمله کاهش علائم فروسرخ، صوتی، الکترومغناطیسی، دیداری، و راداری است. این علائم کار شناسایی، رهگیری، و مبارزه با بی-۲ را برای سامانه‌های دفاعی پیچیده دشوار می‌کند.

مواد کامپوزیتی به‌کار رفته در این بمب‌افکن، پوشش‌های ویژه، و طراحی بال پرنده، همگی در «رادارگریزی» آن نقش دارند.

ایالات متحده در آذر‌ماه از تازه‌ترین بمب افکن رادارگریز هسته‌ای خود به‌نام بمب‌افکن بی-٢١ ریدر رونمایی کرد. این بمب‌افکن‌ها در نهایت جایگزین بمب‌افکن‌های راهبردی نیروی هوایی خواهند شد.

بمب‌افکن‌های راهبردی ایالات متحده قادر به حمل انواع مهمات هدایت‌شوندۀ دقیق هسته‌ای، از جمله موشک کروز هواپرتاب ای‌جی‌ام-۸۶ (ای‌ال‌سی‌ام) هستند.

موشک کروز هواپرتاب نوعی موشک کروز است که هدفش پراکنده کردن نیروهای دشمن و پیچیده‌تر کردن دفاع از قلمروشان است. به‌گفتۀ نیروی هوایی ایالات متحده، نیروی دشمن ناچار است به هریک از این موشک‌ها حمله کند و در نتیجه، دفاع در برابر آنها پرهزینه و پیچیده می‌شود.

این نیرو اعلام کرد: «با توجه به کوچک بودن این موشک‌ها و قابلیت پرواز آنها در ارتفاع پایین که باعث دشوار‌شدن شناسایی آنها با رادار می‌شود، دفاع دشمن بیش از پیش با مشکل مواجه خواهد شد.»

موشک ای‌جی‌ام-۸۶ قرار است تا اواخر دههٔ ۱۴۰۰ با موشک‌های دورایستا و دوربرد جدید و ای‌جی‌ام-۱۸۱ جایگزین شود.

افزایش تهدیدهای روسیه و چین

از زمان تهاجم روسیه به اوکراین در اسفند ۱۴۰۰، نگرانی از جنگ هسته‌ای افزایش یافته است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، روز ۵ فروردین گفت که او سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی را در بلاروس، که کشور همسایه و هم‌پیمان مسکو است، مستقر خواهد کرد و به این ترتیب، این تسلیحات را به دروازهٔ کشورهای اتحادیهٔ اروپا خواهد آورد.

الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهوری بلاروس، روز ۱۱ فروردین برای میزبانی سلاح‌های هسته‌ای «راهبردی» روسیه اعلام آمادگی کرد.

پوتین پیشتر با صدور هشدارهایی گفته بود که روسیه می‌تواند در صورت تهدید شدن در اوکراین از تسلیحات هسته‌ای استفاده کند.

به‌گفتهٔ پوتین، روسیه «بدون نقض توافقنامه‌های بین‌المللی‌مان در مورد منع گسترش تسلیحات هسته‌ای» به مجهز کردن هواپیماهای بلاروس کمک کرده است و ... ۱۰ هواپیما برای استفاده از این‌گونه تسلیحات آماده هستند.»

او افزود، روسیه یک سامانهٔ اسکندر با قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای به بلاروس داده است.

مسکو قصد داشت از روز ۱۴ فروردین آموزش خدمه را آغاز کند و تا روز ۱۰ تیر ساخت یک مرکز ذخیره‌سازی ویژه برای سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی را به پایان برساند.

همچنین، پوتین در بهمن‌ماه اعلام کرد که مسکو مشارکت خود در «معاهدهٔ جدید کاهش سلاح‌های راهبردی» یا «یا معاهدهٔ استارت نو»، را به‌حالت تعلیق درمی‌آورد. این آخرین معاهدهٔ باقی‌مانده در زمینهٔ کنترل تسلیحات هسته‌ای میان روسیه و ایالات متحده است.

در همین حال، پنتاگون در گزارش سالانۀ خود دربارۀ چین اعلام کرد، چین قرار است تا سال ۱۴۱۴ صاحب ۱۵۰۰ سلاح هسته‌ای باشد و توسعۀ سلاح‌های مافوق صوت، جنگ سایبری و قابلیت‌های فضایی این کشور «بیشترین پیامدها و سامان‌یافته‌ترین چالش را برای امنیت ملی ایالات متحده و نظام بین‌المللی آزاد و شفاف» به‌دنبال دارد.

بر اساس طرح رسمی پکن، چین نیز مانند دو قدرت هسته‌ای پیشرو، یعنی ایالات متحده و روسیه، در حال ایجاد یک «سه‌گانهٔ هسته‌ای» است که توانایی حمل سلاح‌های هسته‌ای از زمین، هوا و دریا را دارد.

همچنین، چین در حال ایجاد زیرساخت‌های لازم برای حمایت از این گسترش عمدهٔ نیروهای هسته‌ای خود است.

فعالیت‌های هسته‌ای در کرهٔ شمالی و ایران

کرهٔ شمالی نیز به توسعهٔ زرادخانهٔ هسته‌ای خود چشم دوخته است.

یک اندیشکدهٔ آمریکایی روز ۲ فروردین گفت که تصاویر ماهواره‌ای سطح بالایی از فعالیت را در مجتمع هسته‌ای اصلی کرهٔ شمالی نشان می‌دهند. به‌گفتهٔ این اندیشکدهٔ آمریکایی، این افزایش فعالیت‌ها پس از فرمان کیم جونگ اون، رهبر کرهٔ شمالی، مبنی بر افزایش تولید مواد هسته‌ای با درجهٔ تسلیحاتی است.

اندیشکدهٔ «۳۸ نورث» مستقر در واشنگتن گفت که تصاویر گرفته‌شده طی روزهای ۱۲ اسفند تا ۲۶ اسفند نشان می‌دهد که یک رآکتور آزمایشی آب سبک در سایت یونگ بیون کرهٔ شمالی «رو به تکمیل است.»

این تصاویر همچنین نشان داده‌اند که یک راکتور پنج مگاواتی در یونگ بیون به فعالیتش ادامه می‌دهد و عملیات ساخت و ساز تازه‌ای که در اطراف کارخانهٔ غنی‌سازی اورانیوم این سایت آغاز شده است، احتمالاً قابلیت‌های آن را گسترش خواهد داد.

رسانهٔ دولتی کرهٔ شمالی روز ۸ فروردین عکس‌هایی از کیم را در حال بازرسی کلاهک‌های هسته‌ای جدید و کوچک‌تر منتشر کرد. او دستور توسعهٔ «تولید مواد هسته‌ای با درجهٔ تسلیحاتی» را برای افزایش «چشمگیر» زرادخانهٔ کرهٔ شمالی صادر کرده است.

ارتش کرهٔ شمالی در هفته‌های اخیر تمرین‌های متعددی را انجام داده است. از جملهٔ این تمرین‌ها می‌توان به یک شلیک آزمایشی -- که به‌گفتهٔ رسانه‌های دولتی کرهٔ شمالی از یک زیردریایی بدون سرنشین با قابلیت حمل سلاح هسته‌ای بوده است -- و نیز دومین پرتاب موشک بالستیک قاره‌پیما در سال جاری اشاره کرد.

کرهٔ شمالی سال گذشته اعلام کرد که به یک قدرت هسته‌ای «بازگشت ناپذیر» تبدیل شده است. کیم نیز در اسفند‌ماه به ارتش کرهٔ شمالی دستور داد تمرین‌هایش را برای آمادگی برای یک «جنگ واقعی» تشدید کند.

در ایران، ذرات اورانیوم غنی‌شده تا حداکثر ۸۳/۷ درصد -- یعنی درست کمتر از درجهٔ تسلیحاتی -- در نیروگاه زیرزمینی فردو ایران شناسایی شده بود.

کشف این ذرات پس از آن روی داد که ایران ارتباط متقابل بین دو آبشار سانتریفیوژ غنی‌سازی اورانیوم را بدون اعلام قبلی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به‌طور اساسی تغییر داد.

این امر هم‌زمان با بن‌بست مذاکرات احیای توافق هسته‌ای تاریخی ۱۳۹۴، معروف به برنامهٔ جامع اقدام مشترک (برجام) رخ می‌دهد.

محدودیت‌های تعیین‌شده در این توافق، از جمله آستانهٔ غنی‌سازی ۳/۶۷ درصدی، به‌منظور جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای اعمال شده بود.