بی-۲ تنها بمب‌افکن رادارگریز دنیا با توانایی دسترسی به سراسر جهان است

بمب‌افکن‌های رادارگریز بی-۲ اسپیریت نیروی هوایی ایالات متحده قرار است مطابق برنامه تا اوایل دهۀ ۱۴۱۰ بازنشسته شوند، اما همچنان قابلیت‌های پیشرفته جدیدی در اختیار دارند و تنها بمب‌افکن رادارگریز دوربرد با قابلیت دسترسی به سراسر جهان محسوب می‌شوند.

برآورد می‌شود که تعداد ۲۰ فروند بی-۲ اسپیریت در حال فعالیت هستند که نیروی هوایی قصد دارد تا سال ۱۴۲۱ آنها را در خدمت داشته باشد، تا زمانی که آنها را باهواپیماهای بی-۲۱ ریدر جایگزین‌ کند.

نیروی هوایی ایالات متحده و شرکت نورثروپ گرومن، که پیمانکار اصلی بی-۲ است، مردادماه گذشته، از چند قابلیت تازۀ این بمب‌افکن رادارگریز، از جمله نخستین موشک رادارگریز دوربرد آن، رونمایی کردند.

نورثروپ گرومن در آن زمان اعلام کرد: «بی-۲ در جریان یک آزمایش پرواز در آذرماه با موفقیت از یک موشک عمومی هوا به سطح دوربرد با برد گسترده (جی‌اِی‌اس‌‌اس‌ام-ای‌آر) رونمایی کرد.»

این شرکت گفت: «موشک عمومی هوا به سطح دوربرد با برد گسترده توانایی بی-۲ را برای ضربه زدن به هر هدفی در هر مکانی افزایش می‌دهد.» این شرکت همچنین یادآور شد که به‌کارگیری آن «امکان ارسال مهماتی با قابلیت مشاهدۀ پایین را که بتواند مسافت‌های بیشتری را در مقایسه با نسل قبلی خود طی کند، فراهم می‌آورد.»

موشک عمومی هوا به سطح دوربرد با برد گستردۀ مجهز به کلاهک‌های ۴۳۲ کیلوگرمی تقریباً هزار کیلومتر برد دارد. اگر موشک عمومی هوا به سطح دوربرد با برد گسترده به لینک داده‌های سلاح مجهز شود می‌تواند مسیر خود را پس از پرتاب اصلاح کند. این قابلیت سبب می‌شود که این موشک‌ها بتوانند اهداف متحرک را در خشکی یا دریا هدف قرار دهند.

این موشک رادارگریز دوربرد یکی از سه قابلیت پیشرفتۀ جدیدی بود که برای نوسازی بیشتر هواپیماهای بی-۲ به آنها افزوده شد.

دو قابلیت پیشرفته دیگر شامل یکپارچه کردن پیشرفته‌سازی رمزنگاری‌شده و یک سامانۀ هدف‌گیری با کمک رادار (آر‌ای‌تی‌اس) است.

این شرکت گفت: «یکپارچه‌سازی سامانۀ هدف‌گیری با کمک رادار سبب می‌شود که بمب‌افکن‌های بی-۲ بتوانند به‌طور کامل بمب هسته‌ای بی-۶۱ ماد۱۲ را به خدمت بگیرند. سامانۀ هدف‌گیری با کمک رادار از عناصر اصلی مدرنیزاسیون هسته‌ای است؛ چرا که ممکن است در طول یک مأموریت نیروی ضربت بمب‌افکن سامانۀ جی‌پی‌اس [سیستم موقعیت‌یاب جهانی] در دسترس نباشد.»

بمب بی-۶۱-۱۲ که نخستین بار در سال ۱۴۰۰ تولید شد، یک بمب تاکتیکی پرتاب هوایی حامل یک کلاهک هسته‌ای کم بازده است که هدف آن نابود کردن اهداف نظامی با کمترین آسیب جانبی است.

او افزود: «پیشرفته‌سازی رمزگذاری‌شدۀ امنیت انواع ارتباطات فرکانس‌های بالا را بهبود می‌بخشد. بی-۲ اکنون می‌تواند به‌طور ایمن از دستگاه‌های ارتباطی پیشرفته در محیط‌های تهدید آینده استفاده کند.»

«نامرئی»

نیروی هوایی ایالات متحده همچنان توانمندترین ناوگان بمب‌افکن‌های راهبردی جهان را در اختیار دارد. این امر ارتش ایالات متحده را قادر می‌سازد که نیروی سریع و مرگباری را به موقعیت‌های درگیری اعزام و به هم‌پیمانان نیازمندش کمک کند.

بمب‌افکن بی-٢ اسپیریت رادارگریز برای رخنه به پدافند هوایی متراکم طراحی شده است و می‌تواند مهمات متعارف و گرماهسته‌ای حمل کند.

این بمب‌افکن ۳۴ ساله یک نسل از زمان خود جلوتر بود. مواد پوشش‌دهندۀ این هواپیما، همراه با شکل بدنه و ورودی‌های موتور، این هواپیما را عملاً برای رادارها و دیگر حسگرها «نامرئی» کرده است.

بمب‌افکن‌های بی-۲ بدون این که شناسایی شوند، می‌توانند اهداف با ارزش و حتی به‌شدت محافظت‌شده در عمق خاک دشمن را بدون هرگونه هشدار یا با کمترین هشدار نابود کنند.

رادارگریز بودن بی-۲ به این معناست که این بمب‌افکن به اندازۀ بمب‌افکن‌های دیگر به هواپیماهای هدایت‌کننده برای پوشش هوایی، سرکوب پدافند هوایی دشمن، و اقدامات متقابل الکترونیکی نیاز ندارد. این قابلیت، بمب‌افکن بی-۲ را به یک «چند برابر‌کنندۀ قدرت» تبدیل می‌کند.

این بمب‌افکن می‌تواند جنگ‌افزارهای متعارف و گرماهسته‌ای پرتاب کند. از جملۀ این تسلیحات می‌توان به حداکثر ۸۰ بمب ۲۳۰ کیلوگرمی کلاس ام‌کی-۸۲ مهمات حملۀ مستقیم مشترک با هدایت جی‌پی‌اس، یا ۱۶ بمب هسته‌ای ۱۱۰۰ کیلوگرمی بی-۸۳ اشاره کرد.

این بمب‌افکن می‌تواند مأموریت‌های حمله در ارتفاع فوق‌العاده‌ بالا، یعنی حداکثر ۱۵ هزار متر را اجرا کند، برد بدون سوختگیری آن بیش از ۱۱ هزار کیلومتر است، و با یک بار سوخت‌گیری در هوا می‌تواند بیش از ۱۹ هزار کیلومتر پرواز کند.

بمب‌افکن بی-۲ که تنها هواپیمای قادر به حمل تسلیحات بزرگ هوا به سطح در یک پیکربندی رادارگریز است، در لیبی، افغانستان، و کرۀ جنوبی عملیات انجام داده است.

بهینه‌سازی‌های آینده

بسیاری از طرح‌های بی-۲۱ ریدر جدید، که انتظار می‌رود نخستین پروازش را در سال جاری انجام دهد، از مدل قبلی آن گرفته شده است. برای نمونه می‌توان به طرح بال پرنده با موتورهای آن که برای کاهش مؤثر شناسه‌های راداری تعبیه و پیکربندی شده است،‌ اشاره کرد.

انتظار می رود که بی-۲۱ در قالب یک خانوادۀ بزرگتر سامانه‌های حملات دوربرد متعارف -- از جمله قابلیت‌های اطلاعاتی، نظارتی، و شناسایی؛ حملات الکترونیکی؛ ارتباطات؛ و قابلیت‌های دیگر -- عمل کند.

این بمب‌افکن دارای قابلیت هسته‌ای است و برای انجام عملیات‌های با سرنشین یا بدون سرنشین طراحی شده است.

لوید آستن، وزیر دفاع ایالات متحده، روز ۱۱ آذر گفت: «در شرایطی که ایالات متحده به نوآوری‌های خود ادامه می‌دهد، این بمب‌افکن قادر خواهد بود با جنگ‌افزارهای تازه‌ای که حتی هنوز اختراع نشده‌اند از کشور ما دفاع کند.»

او گفت: «و بی-۲۱ چند‌منظوره است. این بمب‌افکن می‌تواند هر چیزی -- از جمع‌آوری اطلاعات و مدیریت نبرد گرفته تا یکپارچه‌سازی با هم‌پیمانان و شرکایمان را انجام دهد. و در حوزه‌ها، عرصه‌ها، و سراسر نیروی مشترک به‌طور یکپارچه عمل خواهد کرد.»

نیروی هوایی انتظار دارد دست‌کم ۱۰۰ فروند بی-۲۱ را برای مقابله با تهدیدهای آینده در اختیار بگیرد.

پنتاگون در گزارش سالانۀ خود دربارۀ چین گفت پکن در مسیری پیش می‌رود که تا سال ۲۰۳۵ تعداد ۱۵۰۰ سلاح هسته‌ای خواهد داشت و دستاوردهای آن در زمینه‌های ابرصوت، جنگ سایبری، تجهیزات فضایی، و عرصه‌های دیگر «مهم‌ترین و سیستمی‌ترین چالش برای امنیت ملی ایالات متحده و نظام آزاد و باز بین‌المللی» است.

دبورا لی جیمز، وزیر نیروی هوایی ایالات متحده، در سال ۱۳۹۴، یعنی زمانی که خبر قرارداد ریدر اعلام شد، گفت: «ما برای قرن بیست و یکم به یک بمب‌افکن جدید نیاز داشتیم که به ما اجازه دهد با تهدیدهای بسیار پیچیده‌تری -- از جمله تهدیدهایی که ما نگرانیم از سوی چین و روسیه متوجه ما شود -- مقابله کنیم.»

بی-۲۱ بقای بیشتری دارد و می‌تواند با تهدیدهای بسیار دشوارتری مقابله کند.