ابراز تمایل عراق و آمریکا برای تقویت روابط در سفر رئیس پنتاگون

بغداد -- محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، روز سه‌شنبه (۱۶ اسفند) ضمن دیدار با لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، در بغداد به او گفت عراق مایل به «تحکیم و تقویت» روابط با ایالات متحده است.

آستین ضمن ابراز خوش‌بینی نسبت به آیندۀ این همکاری، گفت ایالات متحده نیز به‌دنبال «ادامۀ تقویت و گسترش همکاری‌مان در حمایت از امنیت، ثبات و حاکمیت مستقل عراق» است.

آستین همکاری دفاعی علیه «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) را «رکن کلیدی» این رابطۀ دوجانبه خواند.

او در سفر خود گفت: «ما بر مأموریت شکست داعش تمرکز داریم و برای هیچ هدف دیگری اینجا نیستیم»، و تأکید کرد که نیروهای آمریکا در صورت دعوت بغداد، از «آمادگی ماندن» در عراق برای ایفای نقش غیرجنگی علیه داعش برخوردارند.

آستین گفت: «همین چند سال پیش، داعش در سراسر عراق پیشروی می‌کرد و عامل ارعاب شهروندان این کشور و تهدید ثبات کل منطقه بود».

ایالات متحدۀ آمریکا در واکنش به این مسئلۀ ائتلاف جهانی متشکل از ۸۰ کشور را تشکیل داد و این گروه افراط‌‌گرا در سال ۱۳۹۶ از خاک عراق بیرون رانده شد، گرچه همچنان سلول‌های خفته‌ای در مخفیگاه‌های بیابانی و کوهستانی عراق و سوریه دارد.

در اواسط ۱۴۰۰، در چهارمین سالروز پیروزی بر داعش، عراق پایان عملیات‌های جنگی نیروهای ائتلاف بین‌المللی را اعلام کرد، اما حدود ۲۵۰۰ نیروی غیرجنگی آمریکا هنوز برای ارائۀ خدمات مستشاری و آموزشی در این کشور حضور دارند.

آستین با تأکید بر اینکه «تهدیدها یا حملات علیه نیروهای ما صرفاً تضعیف‌کنندۀ آن مأموریت است»، گفت: «ما باید بتوانیم با حفظ امنیت و ایمنی این کار حیاتی را ادامه بدهیم».

سودانی هم -- در جایگاه رئیس دولتی که توسط جناح‌های هوادار ایران رهبری می‌شود -- ضمن ابراز تمایل برای تقویت روابط با آمریکا، بر تعهد بغداد نسبت به «حفظ روابط متوازن با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی» تأکید کرد.

تهران نیز از نبرد عراق با داعش پشتیبانی کرد، اما گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت ایران که اکنون در مناطق آزادشده از داعش مستقرند از آن زمان در نوع خود به مشکلی دیگر تبدیل شده‌اند.

طی سال‌های گذشته، این گروه‌های شبه‌نظامی دست به حملات پهپادی و راکتی علیه پایگاه‌های محل استقرار نیروهای ائتلاف بین‌المللی زدند.

به گزارش المانیتور، یک مقام ارشد دفاعی ایالات متحده در آستانۀ سفر آستین گفته که یکی از دلایل ایران برای تأمین سلاح این گروه‌ها این است که دولت عراق را در ترس نگه دارد و هم‌پیمانان آمریکا را با «تاکتیک‌های قلدرانه» تهدید کند.

«گام‌های بزرگ در زمینۀ مبارزه با تروریسم»

آنابلا بائرکوک، وزیر امور خارجۀ آلمان، نیز روز سه‌شنبه سفر چهارروزۀ خود به عراق را آغاز کرد و به تهدید قریب‌الوقوع داعش اشاره کرد.

او در یک کنفرانس خبری گفت: «به همین دلیل است که سربازان آلمان اینجا حضور دارند ... و عضو ائتلاف مبارزه با داعش و مأموریت ناتو هستند».

آستین گفت ائتلاف بین‌المللی سرزمینی به وسعت بیش از ۵۰٫۰۰۰ کیلومتر مربع را از چنگال داعش آزاد کرده و بیش از ۴٫۵ میلیون عراقی را از «سلطۀ بی‌رحمانه» این گروه نجات داده است.

وی افزود: «اکنون، نیروهای امنیتی عراق، از جمله نیروهای پیشمرگۀ کردستان، گام‌های بزرگی در زمینۀ افزایش توانمندی‌های خود برای مبارزه با تروریسم برداشته‌اند و امروز پیشگامند».

«اما اقدام نظامی به‌تنهایی ضامن شکست مداوم داعش نخواهد بود، پس اجازه بدهید از تلاش‌های مستمر دولت عراق برای بازگرداندن شهروندان عراقی از شمال‌شرق سوریه قدردانی کنم.»

عراق و کشورهای دیگری که شهروندانشان در اردوگاه‌های الهول و راج (تحت مدیریت کردها) در استان حسکۀ سوریه اقامت دارند برای بازگرداندن شهروندان خود تلاش کرده‌اند -- که بعضی از آنها نیز اعضای خانوادۀ نیروهای داعش هستند.

ایالات متحدۀ آمریکا همواره از بازگرداندن این افراد به کشورشان حمایت کرده چرا که راهی است برای کاهش فشار بر مراکز پرجمعیتی که درگیر خشونت‌پراکنی شده و به مراکز جذب افراط‌گرایان تبدیل شده‌اند.

آستین از همۀ کشورها خواست شهروندان خود را از این اردوگاه‌ها به کشورشان برگردانند و گفت ایالات متحده برای حمایت از این کشورها در انجام این مهم آماده است.

تأیید همکاری‌های منطقه‌ای

آستین پس از سفر به عراق، در اردن نیز با ملک عبدالله دوم، از متحدان ثابت‌قدم آمریکا در منطقه گفتگو کرد.

طبق بیانیۀ پنتاگون، آستین در اردن «نگرانی‌های خود را پیرامون طیفی از چالش‌های مشترک، از جمله ... حفظ تمرکز بر امنیت و ثبات عراق، و مقابله با دیگر فعالیت‌های مخل ثبات منطقه» ابراز کرد.

آستین به اقلیم خودمختار کردستان در شمال عراق نیز سفر کرد و با نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان و متحد آمریکا، دیدار کرد.

بارزانی گفت: «ما از ایالات متحده به‌دلیل حمایت مستمر از عراق و کردستان سپاسگزاریم؛ ما در زمینۀ حفظ امنیت و ثبات عراق با ایالات متحده منافع مشترک داریم.»

عراق علی‌رغم ذخایر عظیم نفت و گازی که دارد، چندین دهه گرفتار عدم سرمایه‌گذاری کافی در زیرساخت‌ها و خدمات عمومی بوده، که این موضوع موج‌های مکرر اعتراضات را رقم زده است.

پس از انتخابات مهرماه ۱۴۰۰، عراق یک سال تمام در خلأ سیاسی به سر برد تا اینکه سودانی در جایگاه رئیس دولت تحت رهبری جناح‌های هوادار ایران سوگند یاد کرد.