تقویت مشارکت هند-آرام و آزادی دریانوردی توسط ناوگروه هواپیمابر فرانسوی

استقرار ناوگروه ضربت هواپیمابر شارل دوگل در اقیانوس هند تازه‌ترین نشانۀ تعهد فرانسه به هم‌پیمانانش و آزادی دریانوردی در اقیانوس هند و آرام است.

روز ۵ بهمن، سفارت فرانسه در هند با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که این ناوگروه طی روزهای ۲۶ تا ۳۰ دی‌ماه در یک رزمایش بزرگ مشترک با نیروی دریایی هند موسوم به رزمایش «وارونا» در سواحل گوا شرکت کرده است.

در این بیانیه آمده است: «هدف از تمرین مشترک وارونا این بود که خدمۀ این دو کشور حاضر در اقیانوس هند همراه یکدیگر با انواع چالش‌ها رو‌به‌رو شوند، تجهیزات و تسلیحات ضد سطح آب، ضد زیردریایی، و ضد هوایی را بسیج کنند و نیز کنترل مشترک تسلط‌شان بر فضای هوا-دریا و کنترل کشتی را تقویت کنند.»

تجدید تدارکات و ملزومات در دریا، مانورهای پیچیده‌تر نبرد هوایی، و تمرین‌های شلیک، این سناریوهای عملیاتی واقع‌گرایانه را تکمیل کرد.»

«این اعزام مشترک نیروها در اقیانوس هند به تضمین ثبات منطقه در راستای رویکرد امنیتی مشترک فرانسه و هند بر اساس احترام به قوانین بین‌المللی در دریا و هوا کمک می‌کند.»

این بیانیه یادآور شده است که تازه‌ترین دور رزمایش وارونا، که قدمت آن به ۱۳۶۲ بازمی‌گردد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چرا که فرانسه و هند بیست و پنجمین سالگرد مشارکت راهبردی دو کشور را جشن می‌گیرند.

قدرت‌گستری

به گزارش خبرگزاری مؤسسۀ دریایی ایالات متحده، ناوگروه ضربت هواپیمابر شارل دوگل، مستقر در اقیانوس هند، از این ناو هواپیمابر، ناوشکن‌های فوربین و پراونس و کشتی ویژۀ تجدید سوخت و تدارکات مارن تشکیل شده است.

ناو شارل دوگل پیش از عزیمت به منطقۀ هند و اقیانوس آرام، به‌مدت دو ماه در منطقۀ دریای مدیترانه و دریای عرب مشغول انجام عملیات بود. این عملیات، بخشی از مأموریتی است که در آن ٣۰۰۰ نیروی نظامی از فرانسه و شرکای ائتلاف در آن حضور دارند.

این عملیات شامل شبیه‌سازی‌های رزمی در چهارچوب عملیات عزم راسخ بود. عملیات عزم راسخ، نام مأموریت ائتلاف بین‌المللی برای شکست «دولت اسلامی» (داعش) است.

به گزارش «نیوی رکگنشن»، شارل دوگل که در سال ۱۳۸۰ به‌خدمت گرفته شد، پرچمدار نیروی دریایی فرانسه و دهمین ناو هواپیمابر آن کشور است.

این اولین شناور سطحی هسته‌ای فرانسه و تنها ناو هواپیمابر هسته‌ای تکمیل‌شده خارج از نیروی دریایی ایالات متحده است.

این تارنما یادآور شده است: «این کشتی مجموعه‌ای از هواپیماهای داسو رافال ام، ای-۲سی هاک‌آی، ای‌اس۳۶۵اف دافین پدرو، ای‌سی‌۷۲۵ کاراکال، و بالگردهای کوگار ای‌اس۵۳۲ برای عملیات جستجو و نجات در جنگ، و همچنین تجهیزات الکترونیکی مدرن و موشک‌های آستر است.

این ناوگروه هواپیمابر سه اسکادران که هر کدام شامل ۱۵ هواپیمای رافال ام هستند و یک اسکادران که در آن سه ای-۲سی هاک‌آی هست، در اختیار دارد.

رافال یک هواپیمای جنگنده مجهز به دو جت است که می‌تواند هم از روی ناو هواپیمابر و هم از پایگاه‌های واقع در خشکی فعالیت کند.

به‌گفتۀ «گروه هوانوردی داسو» که سازندۀ هواپیماهای رافال است، این هواپیماها می‌توانند طیف گسترده‌ای از مأموریت‌های جنگی، از جمله برتری هوایی، حمله به عمق خاک دشمن، تجسس، و اقدامات ضدکشتی انجام دهند و ثابت شده است که می‌توانند در کنار هم‌پیمانان که در زمان واقعی با یکدیگر همکاری و ارتباط برقرار می‌کنند، بجنگند.

ناوگروه ضربت ناو هواپیمابر شارل دوگل روز ۲۷ دی‌ماه، ضمن انجام یک رزمایش مشترک به‌همراه نیروی دریایی هند، سه جنگندۀ رافال را حدود ۴۰۰۰ کیلومتر (۲٫۱۵۹ میل دریایی) آن سوتر به پایگاه هوایی «پایا لبار» در سنگاپور اعزام کرد.

در رزمایش مشترک قدرت‌گستری راستابان که با نیروی هوایی فرانسه برگزار شد، هواپیماهای رافال از همراهی و پشتیبانی یک هواپیمای سوخت‌رسان و حامل چندمنظورۀ ایرباس (ام‌آر‌تی‌تی) فرانسه برخوردار بودند.

هفته‌نامۀ هوانوردی، پرواز رافال به سنگاپور را طولانی‌ترین مأموریت قدرت‌گستری این هواپیما در تاریخ خوانده است.

حضور در منطقۀ هند-آرام

فرانسه تنها کشور اروپایی است که در اقیانوس هند حضور نظامی دائمی دارد.

در خرداد گذشته دیپلمات گزارش داد: «منطقۀ هند-آرام با داشتن ۱٫۶۵ میلیون شهروند فرانسوی که در قلمروهای فرانسه در منطقۀ اقیانوس آرام و اقیانوس هند زندگی می‌کنند، و وجود [منطقۀ اقتصادی انحصاری] ای‌ای‌زی به مساحت ۹ میلیون کیلومتر مربع، علاوه بر این‌که دارای منافع راهبردی است، منطقه‌ای است که با موضوع حاکمیت ملی فرانسه نیز مستقیماً مربوط است.»

دیپلمات افزود: «افزون بر این، این قلمروها با چندین چالش، ازجمله تغییرات و افزایش رویدادهای شدید آب و هوایی (طوفان‌ها، بالا آمدن سطح دریا، و غیره)، ماهیگیری غیرقانونی، قاچاق مواد مخدر، مهاجرت غیرقانونی، و موارد دیگر روبه‌رو هستند.»

حدود ۷ هزار پرسنل نظامی در کنار ۲۰ کشتی و ۴۰ هواپیما به‌طور دائم در منطقه مستقر هستند و حول پنج مرکز فرماندهی سازماندهی شده‌اند.

تازه‌ترین به‌روزرسانی وزارت نیروهای مسلح فرانسه در مورد راهبرد خود در منطقۀ هند-آرام در بهمن ۱۴۰۰، به مشارکت‌های آن در منطقه اشاره کرده است.

این بیانیه به روابط رو به تقویت با هند در چند زمینۀ مهم نظیر دفاع، نیروی هسته‌ای غیرنظامی، فضا و امنیت، ازجمله مبارزه با تروریسم و امنیت سایبری، اشاره کرده است.

این بیانیه همچنین بر همکاری فرانسه با ژاپن در منطقۀ هند-آرام به‌عنوان یک هدف اصلی تأکید کرده است.

مقامات گفته‌اند که حتی با وجود تهاجم روسیه به اوکراین، فرانسه قصد دارد حضور خود را در منطقۀ هند-آرام حفظ کند.

سباستین لکورنو، وزیر نیروهای مسلح فرانسه، در جریان سخنرانی خود در «شانگری-لا دیالوگ۲۰۲۲» در سنگاپور گفت: «در حالی که بعضی‌ها می‌ترسند بحران در اوکراین موجب غفلت ما شود و باعث شود که فرانسه به تعهداتش در قبال منطقه عمل نکند، چنین چیزی اتفاق نخواهد افتاد.»

نگرانی‌ها در مورد چین

تمرین‌های نظامی جاری تا حدی به نگرانی‌های فزاینده در رابطه با چین مرتبط است.

چین مدعی مالکیت تقریباً تمام دریای چین جنوبی است. سالانه هزاران میلیارد دلار تجارت از طریق این دریا انجام می‌شود. برونئی، مالزی، فیلیپین، تایوان، و ویتنام نیز هر یک نسبت به آن مدعی هستند.

همچنین، به‌منظور متصل کردن سرزمین اصلی چین به شاخ آفریقا از طریق شبکه‌ای از تأسیسات نظامی و تجاری، پکن فعالیت‌های زیرساختی عظیمی انجام داده است.

خطوط دریایی چین که بخشی از راهبرد «رشتۀ مروارید» است، از چند بندر عمده -- از مالدیو گرفته تا بنگلادش، سریلانکا، پاکستان، ایران، و سومالی -- می‌گذرد.

فعالیت پکن برای احداث زیرساخت‌های جهانی موسوم به طرح «کمربند و جاده» یا «یک کمربند، یک جاده»، از این بندرها فراتر می‌رود و وارد خاک کشورها می‌شود. به این ترتیب، این طرح به دیگر نقاط خاورمیانه، آسیای مرکزی، و آفریقا می‌رسد.

اما منتقدان هشدار می‌دهند که پروژه‌های به‌ظاهر تجاری چین هدفی دوگانه دارند. به‌گفتۀ آنها این پروژه‌ها به ارتش چین که به سرعت در حال توسعه است امکان می‌دهند تا دامنۀ دسترسی خود را گسترش دهد.

همچنین، راهبرد «رشتۀ مروارید» در صورت بروز یک جنگ تمام‌عیار بر سر تایوان یک مزیت و اهرم فشار برای پکن محسوب می‌شود.