دامن زدن غیرمستقیم چین به هرج و مرج یمن با حمایت اقتصادی از ایران

دور زدن تحریم‌های اقتصادی علیه ایران توسط چین به حمایت تهران از گروه‌های نیابتی خود در یمن و سراسر منطقه دامن می‌زند.

روز ١٠ اسفندماه رویترز گزارش داد خرید نفت چین از ایران در ماه‌های اخیر به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است و این میزان از مقدار اوج آن در سال ١٣٩٦ که تجارت نفت ایران مشمول تحریم‌های ایالات متحده نبود، فراتر رفته است.

بر اساس برآوردهای سه سازمان رهگیری‌ نفتکش‌ها، واردات چین در دی‌ماه سال گذشته از ٧٠٠ هزار بشکه در روز فراتر رفت. این مقدار حتی از میزان اوج ٦٢٣،٠٠٠ بشکه‌ای که گمرک چین در سال ١٣٩٦ ثبت کرده بود نیز بیشتر است.

ایالات متحده در سال ١٣٩٧ پس از فروپاشی توافقی که باعث ایجاد محدودیت در برنامه هسته‌ای تهران می‌شد، مجدداً تحریم‌های نفتی علیه ایران اعمال کرد و مانع از آن شد که این کشور بتواند حتی به ظرفیت قبلی خود هم نزدیک شود.

با این حال بنا به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، روز یکشنبه (١٤ فروردین‌ماه) محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، اعلام کرد تولید نفت به‌رغم فشارهای اقتصادی به ارقام پیش از تحریم‌ها رسیده است.

او گفت تولید نفت به میزان پیش از تحریم‌ها یعنی ٣.٨ میلیون بشکه در روز بازگشته است و افزود: «ما اکنون در موقعیتی هستیم که می‌توانیم صادرات خود را دو برابر کنیم.»

واردات نفت توسط چین از ایران

چین مدت‌ها است که نفت ایران را به صورت پنهانی وارد می‌کند و این محموله‌ها در داده‌های رسمی گمرک ثبت نمی‌شود زیرا خریداران از تحریم‌های ایالات متحده در هراس هستند.

با این حال در دی‌ماه سال گذشته، گمرک چین اولین مورد واردات نفت خام ایران را در یک سال گذشته و به‌رغم تداوم تحریم‌ها گزارش داد.

واردات سوخت توسط چین از ایران در حالی انجام می‌شود که تهران همچنان به تأمین مالی و سلاح برای نیروهای نیابتی خود از جمله حوثی‌ها در یمن ادامه می‌دهد.

در روز شنبه که اولین روز ماه رمضان بود آتش‌بس دو ماهه‌ای به میانجیگری سازمان ملل متحد در یمن به اجرا درآمد.

حوثی‌ها و ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی موافقت کرده‌اند که آتش‌بس را رعایت کنند.

اما این آتش‌بس پس از رگباری از حملات به عربستان سعودی برقرار شد.

در روز ٥ فروردین‌ماه حوثی‌ها پهپادها و موشک‌هایی را به سمت ١٦ هدف در عربستان سعودی روانه کردند و ایستگاه توزیع فرآورده‌های نفتی آرامکو در جده مورد اصابت قرار گرفت و باعث آتش گرفتن در دو مخزن ذخیره‌سازی شد.

حوثی‌ها چند روز پیش از آن نیز موجی از حملات پهپادی و موشکی را از خارج از مرزها به تأسیسات غیرنظامی در عربستان سعودی انجام دادند.

آنها از موشک‌های کروز ایرانی برای حمله به تأسیسات آب‌شیرین‌کن در الشقیق و یک مرکز توزیع نفت آرامکو در جیزان استفاده کردند.

ائتلاف عربی همچنین دو قایق بدون سرنشین را در سواحل الحدیده منهدم کرد. گفته می‌شود حوثی‌ها قصد داشتند از این دو قایق در حمله به نفتکش‌های عبوری از تنگه باب المندب استفاده کنند.

حوثی‌ها در اواخر سال گذشته، پس از متحمل شدن مجموعه‌ای از شکست‌ها در یمن، سه حمله جداگانه به امارات متحده عربی انجام دادند.

نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر امور حقوقی و حقوق بشر یمن، گفت حملات حوثی‌ها نشان‌دهنده «نیت‌های بد ایران در قبال امنیت و ثبات منطقه است، چراکه این کشور به قاچاق سلاح برای حوثی‌ها ادامه می‌دهد».

او گفت: «ایران هنگامی که خواستار لغو تحریم‌های اعمال شده علیه خود می‌شود، جامعه بین‌المللی و ایالات متحده را فریب می‌دهد». اشاره او به مذاکرات فعلی است که می‌تواند موجب بازگشت ایران به مفاد توافق هسته‌ای سال ١٣٩٤ شود.

مقامات گفتند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به قاچاق سلاح برای حوثی‌ها ادامه می‌دهد، به تنش‌های منطقه‌ای دامن می‌زند و فرصت دستیابی به صلح پایدار را در یمن بر باد می‌دهد.

عبدالحفیظ گفت شبکه‌های قاچاق سپاه پاسداران بارها تلاش کرده‌اند تحریم تسلیحاتی اعمال شده توسط سازمان ملل را نقض کنند. این تحریم عرضه سلاح به حوثی‌ها را ممنوع کرده است.

او افزود: «به‌ندرت پیش می‌آید که دوره‌ای بگذرد و خبری از توقیف سلاح‌های ایرانی توسط نیروی دریایی ایالات متحده به گوشمان نرسد».

قاچاق قطعات موشک بالیستیک از چین

در عین حال، تحریم‌های صورت گرفته علیه واسطه‌های ایرانی که قطعات موشک‌های بالیستیک را از چین به ایران قاچاق می‌کنند، نشانه دیگری از نقش پکن در بی‌ثباتی منطقه است.

ایالات متحده روز ١٠ فروردین‌ماه، تحریم‌هایی را علیه چندین نهاد اعلام کرد که به گفته این کشور در تأمین تجهیزات برای برنامه هسته‌ای تهران دست دارند.

برایان نلسون معاون وزیر خزانه‌داری ایالات متحده در امور تروریسم در بیانیه‌ای گفت این اقدام تعهد واشنگتن را برای جلوگیری از توسعه موشک‌های بالستیک ایران «تقویت می‌کند».

بر اساس این بیانیه، این تحریم‌ها محمدعلی حسینی، شهروند ایرانی و «شبکه شرکت‌های» او را به‌عنوان تأمین‌کنندگان این برنامه هدف قرار می‌دهد.

بر اساس این بیانیه، حسینی که مدیریت شرکت سینا کامپوزیت دلیجان را برعهده دارد شخصاً در جلساتی با مقامات سپاه پاسداران حضور داشته و به همراه مقامات ارشد سپاه پاسداران به مسافرت رفته است.

او ماشین‌آلات فرآوری لاستیک نیتریل بوتادین را با استفاده از اسناد حمل‌ونقل جعلی از چین و همچنین یک سیستم آسیاب گاز بی‌اثر برای جت را از تأمین‌کنندگان چینی تهیه کرد.

طبق این بیانیه: «آسیاب‌های جت که به آسیاب با انرژی سیال نیز معروفند، در تولید پیشران موشک جامد مورد استفاده قرار می‌گیرند.»

تحریم‌ها همچنین شرکت پارس بنای صدر را هدف قرار داد که به‌عنوان واسطه‌ای کلیدی برای صنایع شیمیایی پارچین، وابسته به سازمان صنایع دفاع ایران، عمل می‌کرد.

شرکت پارس بنای صدر به‌عنوان دریافت‌کننده قطعات سانتریفیوژ ساخت چین به نمایندگی از صنایع شیمیایی پارچین فعالیت می‌کرد. این قطعات در تولید پیشران موشک‌های بالستیک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وزارت خزانه‌داری آمریکا گفت این تحریم‌ها به دنبال حمله موشکی ایران به اربیل عراق در روز ٢٢ اسفندماه سال گذشته، حمله به شرکت آرامکوی عربستان سعودی در ٥ فروردین‌ماه امسال و همچنین سایر حملات موشکی صورت می‌گیرد که نیروهای نیابتی ایران به عربستان سعودی و امارات متحده عربی کرده اند.

ایران مسئولیت حملات موشکی ٢٢ اسفندماه سال گذشته را بر عهده گرفت.