مخدوش شدن مجال صلح در یمن با قاچاق سلاح برای حوثی‌ها از سوی سپاه پاسداران

عدن - روز چهارشنبه (١٠ فروردین‌ماه) گفتگوها درباره جنگ یمن در پایتخت عربستان سعودی آغاز شد. با این حال کارشناسان می‌گویند بدون مشارکت حوثی‌های مورد حمایت ایران که در این گفتگوها حضور ندارند، پیشرفت معنادار چندانی در جهت تحقق صلح حاصل نخواهد شد.

این گفتگوهای یک هفته‌ای به میزبانی شورای همکاری خلیج فارس (GCC) در ریاض برگزار می‌شود و ‌هانس گروندبرگ، فرستاده سازمان ملل متحد و تیم لندرکینگ، فرستاده ایالات متحده در یمن، در آنها حضور دارند.

ماجد المذحجی، مدیر مرکز مطالعات استراتژیک صنعا، گفت: «مشخص نیست مذاکرات ریاض به کجا بینجامد.»

او گفت: «دستور کار این نشست هنوز بسیار کلی است و گفتگوها تنها به یک طرف محدود است و حوثی‌ها را شامل نمی‌شود. درخصوص مسیر صلح باید گفت این اقدام هیچ نتیجه‌ای نخواهد داشت چرا که حوثی‌ها دراین گفت و گوها شرکت ندارند.»

یک دیپلمات عرب مستقر در ریاض که نخواست نامش فاش شود، به خبرگزاری فرانسه گفت به دلیل عدم حضور حوثی‌ها، در این گفتگوها «بخش مهمی از معادله مفقود است.»

حوثی‌ها پیوستن به این مذاکرات را نپذیرفته‌اند.

تداوم قاچاق سلاح

حوثی‌ها روز شنبه آتش‌بس اعلام کردند و تاکنون به آن پایبند بوده‌اند.

اما حفظ آتش‌بس به دنبال سلسله حملات پیاپی حوثی ها به عربستان سعودی صورت گرفته است.

حوثی‌ها روز جمعه با به پرواز درآوردن چند پهپاد و شلیک چندین موشک به ١٦ هدف در عربستان سعودی، ایستگاه توزیع فرآورده‌های نفتی آرامکو در جده را مورد اصابت قرار دادند و باعث آتش گرفتن دو مخزن نفت شدند.

چند روز پیش از آن نیز حوثی‌ها به تأسیسات غیرنظامی در عربستان سعودی شماری حمله پهپادی و موشکی بین‌مرزی کردند.

حوثی‌ها برای حمله به تأسیسات آب‌شیرین‌کن در الشقیق و یک مرکز توزیع نفت آرامکو در جیزان از موشک‌های کروز ایرانی استفاده کردند.

ائتلاف عربی دو قایق بدون سرنشین را در سواحل الحدیده منهدم کرد. گفته می‌شود حوثی‌ها قصد داشتند از این قایق‌ها به منظور حمله به نفتکش‌های در حال گذر از تنگه باب المندب استفاده کنند.

نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر امور حقوقی و حقوق بشر گفت حملات حوثی‌ها نشان‌دهنده «سوءنیت‌های ایران در قبال امنیت و ثبات منطقه است، چراکه ایران به قاچاق سلاح برای حوثی‌ها ادامه می‌دهد».

او گفت: «ایران هنگامی‌که خواستار لغو تحریم‌های اعمال شده علیه خود می‌شود، جامعه بین‌المللی و ایالات متحده را فریب می‌دهد». سخن وی به مذاکرات جاری که می‌تواند به بازگشت ایران به مفاد توافق هسته‌ای سال ١٣٩٤ بیانجامد، اشاره داشت.

مقامات گفتند ایران به قاچاق سلاح برای حوثی‌ها ادامه داده است، اقدامی که به تنش‌های منطقه‌ای دامن می‌زند و فرصت دستیابی به صلح پایدار را در یمن بر باد می‌دهد.

عبدالحفیظ گفت شبکه‌های قاچاق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بارها تلاش کرده‌اند تحریم تسلیحاتی اعمال شده توسط سازمان ملل را نقض کنند. این تحریم‌ها عرضه سلاح به حوثی‌ها را ممنوع کرده است.

او افزود: «به‌ندرت پیش می‌آید که دریک دوره زمانی خبری از توقیف سلاح‌های ایرانی توسط نیروی دریایی ایالات متحده به گوشمان نرسد.»

به‌عنوان مثال، در آذرماه سال گذشته، نیروی دریایی ایالات متحده ١٤٠٠ تفنگ AK-۴۷ و مهمات را از یک قایق ماهیگیری در شمال دریای عرب توقیف کرد. گمان بر این بود که مبدأ این سلاح‌ها ایران بوده باشد.

در دی‌ماه سال گذشته نیز یک گزارش محرمانه سازمان ملل نتیجه‌گیری کرد که مبدأ هزاران راکت‌انداز، مسلسل، تفنگ تک‌تیرانداز و سایر سلاح‌هایی که نیروی دریایی ایالات متحده در دریای عرب توقیف کرده بود، احتمالاً بندری در ایران بوده است.

«بازوی ایران در یمن»

عبدالحفیظ گفت لغو تحریم‌های اعمال شده بر ایران احتمالاً منجر به افزایش جریان انتقال سلاح به حوثی‌ها می‌شود و در نتیجه، «ما شاهد حملات بیشتر حوثی‌ها خواهیم بود».

او گفت ایران با ایجاد بی‌ثباتی در منطقه به دنبال به دست آوردن اهرم فشار در مذاکرات هسته‌ای است.

او گفت حوثی‌ها نیز در این طرح نقش ایفا می‌کنند، چراکه «بازوی ایران در یمن» هستند. او گفت که به همین دلیل است که حوثی‌ها بر سر راه طرح‌های صلح مانع‌تراشی کرده‌اند.

عبدالسلام محمد، مدیر مرکز تحقیقات و مطالعات ابعاد، گفت: «سپاه پاسداران از نظر نظامی بر ایران حاکم است و شبه‌نظامیانش را در خارج از کشور نیز هدایت می‌کند.»

او گفت جنبش حوثی‌ها «ابزار سپاه پاسداران در منطقه است و به همین دلیل این گروه نمی‌تواند فعالیت‌های خود را متوقف کند، مگر اینکه اتاق عملیات در ایران به آن چنین دستوری بدهد».

عبدالعزیز ثابت، اقتصاددان، گفت شبکه‌های قاچاق سپاه پاسداران با گذشت سالیان، بسیار کارآمد شده‌اند و به درآمدزایی آن کمک می‌کنند. همین مسئله این امکان را به سپاه پاسداران می‌دهد تا به تأمین مالی نیروهای نیابتی خود در منطقه ادامه دهد.

وی افزود در همین حال در بحبوحه بحران انسانی ناشی از این جنگ هفت ساله ٨٠ درصد از جمعیت یمن برای بقاء به کمک [خارجی]وابسته هستند.

او گفت با وجود رنج فراوان انسانی در یمن، «ایران و حوثی‌ها تنها به قاچاق سلاح‌های تولید شده در روسیه، چین و ایران علاقه‌مند هستند».

ثابت گفت حوثی‌ها بارها ثابت کرده‌اند که «ابزاری برای حفاظت از منافع ایران و متحدانش» هستند، نه گروهی که هدفشان تأمین منافع یمن و مردم آن باشد.