رئیس سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی ایران، که اداره تمامی زندانهای جمهوری اسلامی را به عهده دارد، روز سهشنبه (۲ شهریور) اصالت ویدیوی هکشدهای را که در آن موارد نقض حقوق بشر در زندان اوین دیده میشود تأیید کرد.
محمد مهدی حاجمحمدی با انتشار مطلب کوتاهی در توییتر گفت «مسئولیت این رفتارهای غیر قابل قبول را پذیرفته است» اما از زندانیان و خانوادههایشان عذرخواهی نکرد.
زندان اوین واقع در شمال تهران یکی از بدنامترین زندانهای ایران است که تقریباً تمام زندانیان سیاسی مهم در آنجا نگهداری میشوند.
گروه هکرهای «عدالت [امام] علی» مسئولیت هک کردن سیستم دوربینهای مداربسته این زندان را به عهده گرفت.
این اولین باری نیست که هکرها به سیستمهای دوربین مداربسته نفوذ کردهاند. آنها چند ماه پیش هم سیستم راه آهن تهران را هک کردند و به جای ساعات ورود و خروج قطارها پیامهای ضد حکومتی نوشتند.
عدم عذرخواهی مقام مسئول از زندانیان
این گروه هکرها ویدیوی مذکور را در اختیار خبرگزاری آسوشیتد پرس و چند رسانه فارسیزبان در خارج از ایران گذاشتند. رادیو فردا، شاخه فارسیزبان رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی، نخستین بار این ویدیو را روز یکشنبه منتشر کرد.
حاج محمدی در توییتر به این موضوع اعتراف کرد و گفت با «عوامل خاطی» برخورد خواهد شد و به تلاش برای «عدم تکرار چنین وقایع تلخی» متعهد شد.
او از زندانبانان و مردم عذرخواهی کرد اما از زندانیان و خانوادههایشان عذرخواهی نکرد.
حاجمحمدی اما پس از آنکه ویدیوی هکشده دوربین مداربسته دو روز در توییتر و سایر شبکههای اجتماعی و برنامههای پیامرسان انتشار گسترده یافت وقایع زندان اوین را تأیید کرد.
در این ویدیوی بیصدا چند ردیف چرخ خیاطی مورد استفاده زندانیان، یک سلول انفرادی با توالت زمینی و فضاهای بیرونی زندان دیده میشود. تصاویری از فضای روباز برای ورزش، حمامهای زندانیان و دفاتر اداری زندان نیز به چشم میخورد.
به گفته خبرگزاری فرانسه، روی بخش زیادی از این ویدیو تاریخهایی از سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ ثبت شده است.
در یکی از صحنهها ظاهراً مرد لاغر و نحیفی دیده میشود که از داخل خودرویی در پارکینگ به روی زمین میافتد و سپس به داخل زندان کشیده میشود. در صحنه دیگری، یک روحانی دیده میشود که از پلهها پایین میآید و بدون توقف از کنار آن مرد میگذرد.
در ویدیوهای دیگری زندانبانان در حال کتک زدن یک زندانی با لباس یونیفرم دیده میشوند. یک زندانبان به صورت زندانی دیگری در بازداشتگاه مشت میزند. زندانبانان و زندانیان با خودشان درگیر میشوند. بسیاری از آنها به زور در سلولهای کوچکی جا داده شدهاند.
هکرها تصاویری هم از اتاق کنترل زندان اوین منتشر کردند که مانیتورهای نظارتی آن پیام «حمله سایبری» را نشان میدهند.
واکنش عمومی در توییتر
اعتراف حاجمحمدی واکنش خشمگینانه فضای مجازی را برانگیخته است.
روز دوشنبه، هشتگهای «عدالت علی» و «زندان اوین» در توییتر پرکاربرد شده بود.
یکی از کاربران توییتر نوشت «زندان اوین لکه ننگی بر عمامه سیاه و ریش سفید رئیسی است» که ظاهراً به نقش ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری جدید ایران، در اعدام بیش از ۱۰۰ زندانی سیاسی ایران در سال ۱۳۶۷ اشاره دارد.
تصمیمگیری در خصوص این اعدامهای جمعی توسط گروهی انجام میشد که بعدها «کمیته مرگ» نام گرفت و رئیسی نقشی کلیدی در آن داشت.
سازمان عفو بینالملل و چند سازمان حقوق بشری دیگر اعدامهای سال ۱۳۶۷ را جنایت علیه بشریت خواندهاند.
اوین، که زندانیان سیاسی در آنجا نگهداری میشوند، یکی از چند سازمان دولتی ایران بوده که ایالات متحده آمریکا در سال ۱۳۹۷ تحت تحریم قرار داده است؛ وزارت امور خارجه آمریکا در این خصوص گفته بود زندانیان مورد تجاوز جنسی و جسمی و شوک الکتریکی قرار میگیرند.
از این زندان برای حبس فعالانی مانند اسماعیل گرامی، از کارمندان بازنشسته دولت که در سازماندهی اعتراضات اخیر نقش داشته، و نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشر، استفاده شده است.
گرامی به سازماندهی اعتراضاتی متهم شده بود که خواست آن استعفای مقامهای مرتبط با صندوق بازنشستگی و تأمین اجتماعی ایران بوده است و ستوده نیز به دلیل اعتراض به سیاست ایران در سرکوب اعتراضات صلحآمیز محکوم شده بود.