آشکار شدن آسیب پذیری امنیتی رژیم ایران در پی وقوع انفجار در تأسیسات هسته ای نطنز

وقوع یک انفجار و متعاقب آن قطع برق در تأسیسات غنی سازی اورانیوم نطنز در ایران در روز یکشنبه (۲۲ فروردین) بار دیگر نواقص امنیت داخلی رژیم ایران را در کانون توجه قرار داد.

این حادثه مانند دیگر حوادث یک سال گذشته نشان می دهد که ایران قادر به محافظت از مهم ترین منابع غرور ملی خودخوانده اش نیست.

به گزارش نیویورک تایمز، قطع شدن برق در تأسیسات نطنز که در پی یک انفجار عمدی برنامه ریزی شده روی داد، غنی سازی اورانیوم ایران را از کار انداخته است و این امر برای مدت چندین ماه از غنی سازی اورانیوم توسط ایران جلوگیری می کند.

هنوز هیچکس مسئولیت این حمله را نپذیرفته است.

نیویورک تایمز به نقل از دو منبع اطلاعاتی ناشناس گزارش داده است که انفجار نطنز منابع مستقل تأمین برق را که تغذیه کننده سانتریفیوژهای غنی سازی اورانیوم بودند، کاملاً منهدم کرده است.

مقامات ایران در تلاش برای تأکید بر قدرتشان، مدعی شده اند که می توانند سانتریفیوژهای پیشرفته تری را جایگزین سانتریفیوژهای آسیب دیده نطنز کنند.

نطنز یکی از تأسیسات اصلی است که در آن ایران از طریق غنی سازی اورانیوم با درجه های خلوص بالاتر از میزان توافق شده و ذخیره کردن آن فعالانه به نقض کردن مفاد توافق هسته ای ۱۳۹۴ ادامه می دهد.

همین هفته گذشته بود که سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد، آزمایش مکانیکی نمونه اولیه سانتریفیوژ آی آر-۹ آغاز شده است. آن سانتریفیوژها اورانیوم را ۵۰ بار سریعتر از سرعت مجاز تحت این توافق، غنی می کنند.

دی ماه گذشته، آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت، ایران به آن آژانس خبر داده است که در حال گسترش تحقیقات خود در زمینه تولید فلز اورانیوم با هدف ارائه سوخت پیشرفته برای یک رآکتور تحقیقاتی در تهران است.

قدرت های اروپایی در زمانی که آن مورد نقض توافق روی داد، نگرانی عمیق شان نسبت به طرح های ایران را اعلام کردند و هشدار دادند که تهران برای آن عنصر [یعنی فلز اورانیوم] «هیچ گونه کاربرد غیرنظامی معتبری ندارد.»

ایران پیشتر در روز ۱۵ دی نیز اعلام کرد که روند غنی سازی اورانیوم تا خلوص ۲۰ درصد را در تأسیسات زیرزمینی فردو خود آغاز کرده است. این رقم بسیار فراتر از آستانه تعیین شده در توافق ۱۳۹۴ بود.

«کاستی های عمیق» در امنیت ایران

انفجار در تأسیسات هسته ای نطنز تازه ترین مورد از یک مجموعه رخنه های امنیتی، انفجارها، و ترورهایی است که آسیب پذیری رژیم ایران و ناتوانی آن را در محافظت از آن چه که به عنوان مهم ترین مؤلفه برای هویت خود تلقی می کند، نشان می دهد.

این ناکامی ها سبب به راه افتادن سیل گسترده ای از انتقادات نسبت به توانایی های اطلاعاتی ایران شده است.

این مجتمع هسته ای در روز ۱۲ تیر و پس از وقوع یک رشته انفجار دیگر در تابستان گذشته، منفجر شد. در پی آن حادثه، حوادث متعدد دیگری نیز در سراسر کشور روی داد و موجب شد که احتمال خرابکاری به شکل فزاینده ای مطرح شود.

چند روز قبل از حادثه نطنز، یعنی در روز ۵ تیر، وقوع یک انفجار عظیم در خجیر در نزدیکی تهران، گزارش شد. نور ناشی از آن انفجار آسمان را روشن کرد و از فاصله چندین کیلومتری قابل مشاهده بود.

همچنین در اواخر خرداد انفجاری در کارخانه برق شیراز روی داد و نیمی از آن شهر را در خاموشی فرو برد. انفجار دیگری نیز در روز ۹ تیر در مجتمع نظامی معروف پارچین، در نزدیکی تهران، گزارش شد.

در روز ۱۴ تیر، بخشی از یک نیروگاه برق در شهر اهواز در جنوب ایران منفجر شد. در اواخر تیر ماه نیز رسانه ها از وقوع یک انفجار در کارخانه پتروشیمی تندگویان در جنوب ایران و یک مجتمع صنعتی دیگر در نزدیکی شهر مشهد در شمال شرقی ایران خبر دادند.

ترور محسن فخری زاده، مغز متفکر هسته ای ایران، که آبان ماه گذشته در خارج از تهران روی داد، یک شرمساری ملی دیگر بود.

آرین طباطبایی، مشاور ارشد وزارت خارجه ایالات متحده که در آن زمان هموند «صندوق مارشال آلمان» بود، درباره حمله به فخری زاده به واشنگتن پست گفت: «این از لحاظ سیاسی و نمادین بسیار مهم است.»

وی گفت: «این مسئله یک بار دیگر نواقص عمیق امنیت داخلی ایران را آشکار می کند.» او افزود که این «یکی از رویدادهای متعدد مرتبط با برنامه هسته ای ایران در سال جاری و یکی از چندین مورد کشتن هدفمند در خاک ایران و یا تأثیرگذاشتن بر ایرانی های رده بالاست.»

در سال ۱۳۹۰، داریوش رضایی نژاد، دانشجوی مقطع دکترای مهندسی برق که در زمینه کاربردهای هسته ای فعالیت می کرد، بیرون آپارتمانش در تهران به ضرب گلوله کشته شد.

در سال ۱۳۹۱، افرادی سوار بر موتورسیکلت با نصب یک بمب آهن ربایی به خودروی حامل مصطفی احمدی روشن، دانشمند هسته ای شاغل در تأسیسات نطنز، خودروی او را منهدم کردند.

روشن که ۳۲ ساله بود قصد داشت در مراسم یادبود یک پژوهشگر هسته ای دیگر به نام پروفسور مسعود علی محمدی شرکت کند. علی محمدی نیز در سال ۱۳۸۹ در یک انفجار هدفمند مشابه کشته شد.