«نگرانی» آژانس انرژی اتمی نسبت به مکان های اعلام نشده ایران

وین -- آژانس بین المللی انرژی اتمی در روز دوشنبه (۱۰ خرداد) نسبت به این که ایران در مورد فعالیت های احتمالی هسته ای اعلام نشده خود توضیحاتی نداده، ابراز نگرانی کرد و افزود که ذخیره اورانیوم غنی شده ایران ۱۶ برابر حد مجاز بوده است.

دو گزارش صادر شده توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی در روز دوشنبه نخستین گزارش های اساسی از زمانی است که ایران در ماه بهمن برخی از بازرسی های آژانس را لغو کرد.

آژانس بین المللی انرژی اتمی هفته گذشته یک توافق موقت با ایران را تا روز ۳ تیر تمدید کرد. این توافق اجازه می دهد که بسیاری از بازرسی ها ادامه پیدا کنند.

در این گزارش آمده است که رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، از این بابت که گفت و گوهای فنی میان آژانس و ایران به نتیجه مورد نظر دست نیافته، ابراز نگرانی کرد.» اشاره این گزارش به مطالبی است که درباره سایت های محل وقوع احتمالی فعالیت های اعلام نشده هسته ای بیان شده است.

این نتیجه گیری برغم «یک تلاش فعالانه و متمرکز» توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی در فروردین ماه گذشته «برای شکستن بن بست» مربوط به این مکان ها حاصل شده است.

آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید که نتایج فعالیت های بازرسی آن «نشانه روشنی از وجود مواد و یا تجهیزات هسته ای آلوده با مواد هسته ای» در سه مکان اعلام نشده است. زمان انجام بیشترین فعالیت های مربوطه اوایل دهه ۱۳۸۰ است.

این آژانس همچنین گفت که ایران نتوانسته است به پرسش های مربوط به یک سایت دیگر، یعنی چهارمین سایت، پاسخ دهد. احتمال می رود که در این مکان طی سال های ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ اورانیوم طبیعی به شکل دیسک های فلزی وجود داشته است.

آژانس بین المللی انرژی اتمی در یک گزارش جداگانه گفت که ذخیره اورانیوم غنی شده ایران حدود ۱۶ برابر حد تعیین شده در توافق هسته ای سال ۱۳۹۴ با قدرت های جهانی است.

در این گزارش میزان این ذخیره ۳۲۴۱ کیلوگرم برآورد شده است. با این حال، آژانس گفته است که قادر نیست که مقدار کل را تأیید کند.

حد تعیین شده در توافق سال ۱۳۹۴ برابر با ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم به شکل یک ترکیب خاص بود که معادل ۲۰۲.۸ کیلوگرم اورانیوم است.

«نگرانی شدید»

قدرت های جهانی در فروردین ماه مراتب «نگرانی شدید» خود را نسبت به اعلام ایران مبنی بر اقدام برای تشدید غنی سازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد ابراز کردند.

این گام می تواند ایران را به آستانه خلوص ۹۰ درصدی برای کاربرد نظامی نزدیک تر کند و «زمان گریز» بالقوه آن برای ساخت بمب اتمی را کاهش دهد.

بریتانیا، فرانسه، و آلمان در آن زمان گفتند که این اعلام «به ویژه از این جهت مایه تأسف است» که در زمان از سرگیری مذاکرات در وین، انجام شده است. این مذاکرات با حضور ایالات متحده برای احیاء توافق هسته ای ۱۳۹۴ موسوم برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) برگزار شده است.

در گزارش روز دوشنبه آژانس بین المللی انرژی اتمی برآورد کرده است که ۶۲.۸ کیلوگرم از ذخیره اورانیوم ایران تا سقف ۲۰ درصد و ۲.۴ کیلوگرم آن تا سقف ۶۰ درصد غنی سازی شده است.

نطنز یکی از تأسیسات اصلی است که ایران در آن فعالانه به نقض مفاد توافق هسته ای ۱۳۹۴ ادامه می دهد. ایران این کار را با غنی سازی اورانیوم با درجه های خلوص بالاتر از مقدار توافق شده و ذخیره آن انجام می دهد.