عراق و اردن در پی ریشه‌کن کردن جریان مواد مخدر غیرقانونی از سوریه و ایران

نیروهای امنیتی عراق روز سه‌شنبه (٢٣ خردادماه) از دستگیری یک قاچاقچی مواد مخدر و توقیف ٤٤،۰۰۰ عدد قرص کاپتاگون خبر دادند. قرار بود این قرص‌ها در داخل عراق به فروش برسد چراکه مصرف مواد مخدر شبه‌آمفتامین در این کشور افزایش پیدا کرده است.

نیروهای مسلح اردن نیز در همان روز طی بیانیه‌ای اعلام کرد نیروهای منطقهٔ نظامی شرق این کشور یک فروند پهپاد حامل مواد مخدر غیرقانونی را هنگام تلاش برای ورود از سوریه به داخل خاک این کشور سرنگون کردند.

سرویس امنیت ملی عراق گفت قرص‌های زردرنگ کشف‌شده در عراق در بسته‌هایی با تصویر شتر بسته‌بندی شده بودند و روی آنها عدد «١٤۰٢» حک شده بود.

این نیرو افزود توقیف این قرص‌ها همراه با دستگیری قاچاقچی آنها در استان نینوا صورت گرفت.

در سال‌های اخیر تجارت کاپتاگون در منطقه رشدی سرسام‌آور پیدا کرده است و سرویس امنیتی تأکید کرد قرص‌های توقیف‌شده جهت فروش در داخل عراق بوده است.

طبق این بیانیه، در حملاتی جداگانه در سراسر کشور ٢۰ قاچاقچی دیگر نیز دستگیر شدند.

سرویس‌های امنیتی عراق در ماه‌های اخیر چندین مورد توقیف عمدهٔ مواد مخدر انجام داده‌اند، در همین حال این کشور با افزایش قاچاق و مصرف کاپتاگون و کریستال مت دست به گریبان است. بخش عمدهٔ این مواد مخدر از ایران به این کشور سرازیر می‌شود.

شبه‌نظامیان مرتبط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نقش اساسی در تسهیل قاچاق کریستال متامفتامین ایفا می‌کنند. این مادهٔ مخدر شدیداً اعتیادآور و خطرناک است و به دستگاه عصبی مرکزی حمله می‌کند.

گاهی اوقات ردی از داروها در کاپتاگون مشاهده می‌شود که از سوریه به عراق قاچاق می‌شود.

نیروهای عراقی ماه گذشته اعلام کردند ١٢ میلیون قرص بنزهکسول را توقیف کردند. بنزهکسول نیز ماده‌ای دارویی است که به‌صورت تفریحی مصرف می‌شود.

مقامات در اسفندماه گذشته سه میلیون قرص کاپتاگون را در مرز با سوریه به‌عنوان تولیدکنندهٔ بزرگ مواد مخدر توقیف کردند. این قرص‌ها اغلب از طریق عراق به‌سوی مقصد نهایی خود یعنی کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس روانه می‌شوند.

ارشد الحکیم، سخنگوی سرویس امنیتی گفت عراق که زمانی تنها مسیر ترانزیت کاپتاگون بود، «طی چند ماه» شاهد افزایش مصرف آن بوده است.

او گفت: «پس از دستگیری قاچاقچیان اصلی کریستال مت، قاچاقچیان دیگر اقدام به فروش کاپتاگون کردند.»

حکیم افزود وجود «حفره‌های امنیتی» در امتداد مرز مشترک ٦۰۰ کیلومتری بین عراق و سوریه ورود مواد مخدر به کشور را امکان‌پذیر می‌سازد.

در اوایل خردادماه، وزرای امور خارجهٔ این کشورها طی نشست بغداد به بررسی تلاش‌های مشترک برای تأمین امنیت این مرز نفوذپذیر را پرداختند.

سرنگون کردن پهپاد توسط اردن

نیروهای مسلح اردن در بیانیه‌ای اعلام کرد که نیروهای این کشور روز سه‌شنبه پهپادی را که می‌خواست از سوریه وارد خاک این کشور شود، سرنگون کردند.

یک منبع خبری از ستاد کل ارتش گفت: «اقدام جهت عبور غیرقانونی از مرز از خاک سوریه به داخل خاک اردن توسط نیروهای گارد مرزی شناسایی شد و در داخل خاک اردن سرنگون شد.»

این مقام گفت این اقدام با همکاری سرویس‌های امنیتی نظامی و ادارهٔ مبارزه با مواد مخدر انجام شد و افزود اردن «با تمام قدرت و قاطعیت» به مقابله با تهدیدات در مرزهای خود ادامه خواهد داد.

به‌گفتهٔ این منبع، نیروهای اردن پس از سرنگون کردن این پهپاد ٥۰۰ گرم کریستال مت حمل‌شده توسط آن را توقیف کردند.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه گفت در روز ١٨ اردیبهشت‌ماه، یک قاچاقچی اصلی مواد مخدر در یک حملهٔ هوایی در استان سویدا سوریه، در نزدیکی مرز با اردن کشته شد.

به‌گفتهٔ دیده‌بان حقوق بشر، مرعی الرمثان «مشهورترین قاچاقچی مواد مخدر در منطقه و قاچاقچی شمارهٔ یک مواد مخدر از جمله کاپتاگون به اردن» محسوب می‌شد.

بنا به گزارش العربیه او روابط نزدیکی با ایران و حزب‌الله لبنان داشت.

سال گذشته وجود کارخانه‌های کاپتاگون مرتبط با حزب‌الله و رژیم سوریه در سویدا افشا شد. این استان به قطب قاچاق مواد مخدر در منطقه تبدیل شده است.

سوریه خود به یک حکومت حامی مواد مخدر تبدیل شده است و صنعت ١۰ میلیارد دلاری کاپتاگون از تمام صادرات دیگر این کشور پیشی گرفته است و بودجهٔ رژیم ددمنش بشار اسد را تأمین می‌کند.

و اردن نیز به مسیر ترانزیت برای تجارت کاپتاگون تبدیل شده است.

سال گذشته ارتش اردن اعلام کرد قاچاق مواد مخدر از سوریه به اردن حالت «سازمان‌یافته» به خود گرفته است و قاچاقچیان میزان فعالیت خود را افزایش داده‌اند و از تجهیزات پیشرفته از جمله پهپاد استفاده می‌کنند.

ارتش اعلام کرد در طول دو ماه اول سال ١٤۰١ نیروهای اردن ٣۰ قاچاقچی را کشتند و اقدام برای قاچاق ١٦ میلیون قرص کاپتاگون را از سوریه ناکام گذاشتند. این میزان از کل مقادیر توقیف‌شده در سال ١٤۰۰ بیشتر بود.

مانعی بر سر روند عادی‌سازی روابط با سوریه

اتحادیهٔ عرب در جریان نشست ٢٩ اردیبهشت‌ماه در شهر بندری جده در عربستان سعودی، پس از بیش از یک دهه اخراج اسد مجدداً وی را در این اتحادیه پذیرفت.

با این حال موانع فراوانی مسیر عادی‌سازی کامل روابط را ناهموار کرده است و تجارت غیرقانونی مواد مخدر یکی از مهم‌ترین مشکلات کشورهای عضو اتحادیهٔ عرب محسوب می‌شود.

منصور الشهری، کارشناس مسائل نظامی اهل عربستان، به المشارق گفت دولت‌های عربی سوریه را جهت سرکوب قاچاق مواد مخدر تحت فشار قرار داده‌اند که «دشوارترین آزمون برای روند عادی‌سازی» به‌شمار می‌آید.

رژیم سوریه شدیداً به تجارت غیرقانونی مواد مخدر متکی است و ماهر الاسد، برادر اسد که ریاست لشکر چهارم بدنام رژیم تحت حمایت روسیه را بر عهده دارد، به‌شکل وسیعی در زمینهٔ قاچاق کاپتاگون دست دارد.

طاهر المصری، وکیل اهل سوریه و ساکن قاهره، به المشارق گفت بدون تردید رئیس‌جمهوری سوریه از عملکرد شبکهٔ تولید و قاچاق کاپتاگون مطلع است.

به‌گفتهٔ او با این حال اسد هیچ اقدامی برای متوقف کردن آن انجام نمی‌دهد «زیرا می‌داند این همان چیزی است که موجب حفظ قدرتش می‌شود». او متذکر شد که نابودی تجارت مواد مخدر «به معنای نابودی کامل حکومت او خواهد بود».