عراق از زمان شکست دادن «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش)، توجه خود را بر میدان نبرد تازهای متمرکز کرده است، یعنی شبکههای قاچاق کالا و مواد مخدر که مورد حمایت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شبهنظامیان متحد آن قرار دارند.
مقامات عراقی گفتند تلاشهای صورتگرفته برای دفع بلای مواد مخدر از سر عراق شامل صدها مورد دستگیری، یورش و مقابلۀ امنیتی مرزی بوده است که به کشف مقادیر زیادی از انواع مواد مخدر غیرقانونی منجر شده است.
وزارت کشور عراق گفت تنها از ١١ دیماه ١٤٠٠ تا ١٠ اردیبهشتماه ١٤٠١ تعداد ٥،٣٠٠ نفر از افراد مرتبط با قاچاق مواد مخدر دستگیر شدند و چهار میلیون قرص کاپتاگون و ١٠٠ کیلوگرم مواد مخدر دیگر توقیف شده است.
ادارۀ کل مبارزه با مواد مخدر این وزارتخانه اعلام کرد در یورشهای مربوط به مواد مخدر در اردیبهشتماه «صدها نفر» دستگیر شدند.
سرویس امنیت ملی عراق در روز ١١ اردیبهشتماه اعلام کرد دو شبکۀ بینالمللی قاچاق مواد مخدر متشکل از اتباع عراقی و خارجی را متلاشی کرده است.
یک گروه هفتنفره از جمله سه تبعۀ عراقی به شرکت در عملیات قاچاق مواد مخدر اعتراف کردند و جزئیات فعالیت خود را شرح دادند.
سرویس امنیتی گفت این اقدام منجر به توقیف یک انبار بزرگ مواد مخدر در نزدیکی بغداد شد که ٦/٢ میلیون قرص روانگردان در آن نگهداری میشد.
شبکۀ دوم نیز شامل دو نفر عراقی و یک نفر دیگر بود که ملیتش فاش نشد. این افراد در حین حمل ٦ کیلوگرم حشیش دستگیر شدند.
«مرگبار و ویرانگر»
یک منبع امنیتی عراقی که نخواست نامش فاش شود، گفت: «تجارت مواد مخدر، جنایتی مرگبار و ویرانگر برای جامعه است و خطر آن بههیچوجه از جنایات تروریستی کمتر نیست.»
او به المشارق گفت: «برای ریشهکن کردن این جنایت و دفع چنین خطری از سر کشور، اقدامات امنیتی هماهنگشده و تلاشهای مضاعفی صورت میگیرد.»
بهگفتۀ او تلاشهای امنیتی با کارزارهای آگاهیبخشی عمومی توأم شده است و یک خط تلفن اختصاصی (١٧٨) برای گزارش هرگونه فعالیت مرتبط با مواد مخدر در نظر گرفته شده است.
او گفت سوءمصرف و قاچاق مواد مخدر و روانگردان در بین جوانان عراقی بهویژه جوانان ١٨ تا ٣٠ ساله در حال افزایش است.
رایجترین مادۀ مخدر غیرقانونی در عراق متامفتامین (متکریستال) است که از ایران قاچاق میشود و بیشتر در مرکز و جنوب عراق مصرف میشود.
قرص کاپتاگون که در عراق با نام «صفر یک» شناخته میشود، بیشتر در مناطق غربی و شمالی این کشور مورد مصرف قرار میگیرد.
این قرصها از سوریه به عراق وارد میشوند، چراکه سوریه مرکز اصلی تولید کاپتاگون و مرکز صادرات آن به عربستان سعودی و سایر کشورهای خلیج فارس از طریق لبنان است.
در روز ٢٤ اردیبهشتماه، مقامات عربستان محمولهای شامل ٢٩،٠٠٠ قرص کاپتاگون را توقیف کردند که در یک محمولۀ پنیر پنهان شده بود و از طریق گذرگاه الحدیثه از اردن وارد این کشور میشد.
عرب نیوز گزارش داد مقامات عربستان پیش از آن هم از قاچاق مواد مخدر در این گذرگاه مرزی جلوگیری کرده بودند، بهویژه در مهرماه گذشته، از قاچاق ٥/٢ میلیون قرص کاپتاگون به داخل کشور در یک محمولۀ کیسههای «پودر کربنات» ممانعت کردند.
شبهنظامیان مشغول قاچاق مواد مخدر
عبدالقادر النایل، تحلیلگر سیاسی گفت سپاه پاسداران و نیروهای نیابتی آن در قاچاق مواد مخدر نقش اساسی دارند.
او گفت: «قاچاق مواد مخدر از نظر مالی برای ایرانیها پرمنفعت است، زیرا سود زیادی از آن بهدست میآورند و از این پولها برای خرید سلاح و تأمین مالی فعالیت گروههای نیابتی خود استفاده میکنند.»
او گفت: «سپاه پاسداران با کمک شبهنظامیان عراقی، حزبالله لبنان و حوثیهای مورد حمایت ایران در یمن، گروههای تخصصی شبهمافیایی را مدیریت میکند که به تولید، قاچاق و بازاریابی مواد مخدر در سطوح منطقهای و بینالمللی دست میزنند.»
در روز ٢٧ اردیبهشتماه نیروی دریایی ایالات متحده اعلام کرد ٦٤٠ کیلوگرم متامفتامین را به ارزش ٣٩ میلیون دلار از یک کشتی ماهیگیری ایرانی در خلیج عمان توقیف کرده است. این نهمین محموله از نوع خود بود که تاکنون در سال جاری توقیف شده است.
النایل گفت: «مواد مخدر از طریق مناطق مرزی شرق کشور و سایر مسیرهای تحت کنترل شبهنظامیان در شهر القائم در استان انبار و استان نینوا وارد عراق میشود.»
او افزود: «این مناطق به این دلیل انتخاب میشوند که گروههای شبهنظامی از قاچاقچیان و تاجران مواد مخدر محافظت میکنند.»
شبهنظامیان وابسته به سپاه پاسداران در زمینۀ کشت گیاهان روانگردان نیز فعالیت دارند. فعالان سوری گزارش دادند شبهنظامیان گروه کتائب حزبالله عراق که مورد حمایت ایران هستند بر مزرعۀ حشیش الحاری، نزدیک به شهر البوکمال در مرز عراق و سوریه نظارت میکنند.
منابع گفتند خشخاش در مزرعهای در شهر الرمانۀ عراق واقع در مرز سوریه کشت میشود.