کنترل حزب‌الله بر مناطق مرزی لبنان با سوریه مانع بازگشت پناهجویان می‌شود

بیروت -- به‌گفتهٔ فعالان، کنترل حزب‌الله بر شهرهای سوری نزدیک مرز لبنان مانع از بازگشت بسیاری از پناهجویان سوری از لبنان شده است؛ نیروهای حزب‌الله در این مناطق اقدام به خرید ملک و راه‌اندازی مراکز تولید مواد مخدر کرده‌اند.

این حزب مورد حمایت ایران در لبنان نیروی مسلط بر شهرها و روستاهای نزدیک مرز مانند قصیر، قلمون، زبدانی و همچنین بخش روستایی حمص به‌شمار می‌رود و مناطق تحت کنترل آن حتی به بخش روستایی حلب و صحرای شرق سوریه (بادیه) نیز می‌رسد.

نیروهای رژیم سوریه در خرداد ۱۳۹۲ با حمایت چشمگیر حزب‌الله کنترل قصیر و روستاهای اطراف آن را به‌دست گرفتند، که این موضوع باعث شد بسیاری از ساکنان این منطقه به شمال سوریه یا شهر عرسال لبنان در آن سوی مرز فرار کنند.

طی سال‌های پس از این اتفاق نیز حزب‌الله قصیر را به پایگاه اصلی خود تبدیل کرده و از آن به‌عنوان مرکز اجرای عملیات‌های نظامی بهره برده است؛ این عملیات‌ها به مناطق دیگر و خصوصاً نواحی نزدیک مرز لبنان نیز کشیده شده است.

حزب‌الله طی این فرآیند اقدام به تصاحب املاک آن دسته از مردم سوریه کرده است که از حملات بی‌امان در مناطق تحت کنترل رژیم، به‌ویژه در قصیر، قلمون، حمص، بخش روستایی دمشق و داریا گریخته بودند.

فاضل عبدالغنی، مدیر شبکهٔ حقوق بشر سوریه، گفت: «حزب‌الله مسئول آوارگی مردم سوریه و تصرف املاک مردم سوریه در قصیر و مضایاست».

او گفت سال‌هاست که حزب‌الله کنترل بعضی از مناطق سوریه را در دست دارد و این موضوع باعث شده است تا بسیاری از ساکنانی که قبلاً از منطقه گریخته بودند نتوانند برگردند.

وی افزود اگر حزب‌الله از روستاها و شهرهای محل حضور خود خارج شود، بسیاری از پناهجویان سوری می‌توانند از لبنان برگردند.

زمین‌های تحت تصرف حزب‌الله

یک فعال رسانه‌ای با نام مستعار احمد القصیر، که این نام را پس از ترک قصیر در سال ۱۳۹۲ برگزیده است، به المشارق گفت هر زمان که حزب‌الله و رژیم سوریه شهرش را رها کنند به آنجا برمی‌گردد.

وی افزود: «حزب‌الله از خرداد ۱۳۹۲ کنترل کامل قلمون و قصیر را در دست دارد».

«این موضوع مانع از بازگشت مردم شده است، حتی آنهایی که بعد از گرفتن اجازه از رژیم قصد بازگشت داشتند.»

او گفت این حزب مورد حمایت ایران دست از آواره کردن جمعیت محلی برنداشته و حتی به خرید زمین و خانه از بسیاری از آنها نیز ادامه داده است.

حزب‌الله از بعضی از این زمین‌ها برای کشت مواد مخدر استفاده کرده است.

او خاطرنشان کرد کنترل حزب‌الله به مناطق تحت کنترل رژیم نیز سرایت کرده و وابستگان حزب‌الله و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای خرید خانه‌ها و زمین‌های پناهجویان به تکاپو افتاده‌اند تا از بازگشت آنها جلوگیری کنند.

ترکی مصطفی، پژوهشگر سوری که کارش بر حزب‌الله متمرکز است، گفت بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، نمی‌خواهد پناهجویان به سوریه برگردند.

او به المشارق گفت حزب‌الله خانه‌های آوارگان سوری را در بیشتر شهرها و روستاهای غرب قلمون، وادی بردی، داریا و غوطهٔ شرقی دمشق مصادره کرده است.

وی افزود حزب‌الله در بخش روستایی جنوب ادلب و بخش روستای درعا نیز حضور سنگینی دارد.

او گفت: «کسانی که برگشته‌اند به زندان افتاده یا جذب حزب‌الله شده‌اند یا ناپدید شده یا درجا به قتل رسیده‌اند و کسانی هم که جان سالم به‌در برده‌اند خانه‌ها و اموالشان به غارت رفته و حقوقشان پایمال شده است.»

تهدید بازگشتگان

سحر مندور، پژوهشگر مسائل لبنان، گفت در شهریور ۱۴۰۰، سازمان عفو بین‌الملل «فهرستی از تخلفات دهشتناک افسران اطلاعاتی سوریه علیه ۶۶ پناهجوی بازگشته به سوریه، شامل ۱۳ کودک» منتشر کرده است.

خانم مندور به المشارق گفت: «افسران اطلاعاتی سوریه مردان، زنان و کودکان بازگشته را خودسرانه مورد بازداشت، شکنجه، تجاوز، خشونت جنسی و ناپدید شدن اجباری قرار دادند».

اشرف ریفی، وزیر پیشین دادگستری لبنان، گفت حزب‌الله هم مانند رژیم اسد مانع اصلی بازگشت پناهجویان سوری از لبنان است.

او به المشارق گفت هر دوی اینها خانه‌ها و روستاهای مردم را ویران کرده و مردم را به خشونت و مرگ تهدید کرده‌اند.

وی افزود: «بیشتر پناهجویان سوری از قصیر، قاره، قلمون و یبرود در نزدیکی مرزهای شرق لبنان گریخته‌اند چون حزب‌الله در اواسط سال ۱۳۹۲ آنها را آواره کرد».

ریفی افزود: «[حزب‌الله] از آن زمان کنترل خود را به‌کل منطقه بسط داده و آن را به‌روی ساکنان بومی بسته است».

وی گفت: «حزب‌الله این مناطق را به انبارهای مهمات و کارخانه‌های مواد مخدر تبدیل کرده است. قلمون و قصیر به مرکز کاپتاگون جهان تبدیل شده و ساکنان بومی آن از بازگشت به آنجا منع شده‌اند.»