به یغما رفتن دلارهای لبنان توسط رژیم سوریه و یاران حزب‌الله

بیروت - در بحبوحۀ افزایش بی‌سابقۀ نرخ برابری دلار آمریکا در بازار سیاه لبنان و سقوط ارزش پوند سوریه در برابر دلار، گزارش‌هایی مبنی بر قاچاق دلار بین لبنان و سوریه انتشار پیدا کرده است.

به گزارش رسانه‌های لبنانیT در اوایل دی‌ماه، نرخ دلار در بازار سیاه به ٤٨،۰۰۰ پوند لبنان رسید و سپس دوباره به محدودۀ ٤٢،۰۰۰ تا ٤٣،۰۰۰ پوند کاهش یافت.

بانک مرکزی لبنان در بیانیه‌ای که در روز ٦ دی‌ماه صادر کرد، دلیل افزایش نرخ دلار در تعطیلات را «سفته‌بازی و قاچاق دلار به خارج از مرزهای [کشور]» دانست.

کارشناسان به المشارق گفتند رژیم سوریه از حریم لبنان برای دور زدن تحریم‌های قانون حفاظت از غیرنظامیان سوریه موسوم به قانون سزار مصوب سال ١٣٩٨ استفاده می‌کند و با همکاری متحد خود یعنی حزب‌الله دلار تهیه می‌کند.

قانون سزار با این هدف طراحی شده است که بشار اسد، رهبر سوریه در قبال جنایات جنگی علیه مردم سوریه مسئول دانسته شود.

هادی ابوالحسن، نمایندۀ پارلمان لبنان و عضو حزب سوسیالیست ترقی‌خواه اولین شخصی بود که موضوع قاچاق دلار به خارج از مرزهای این کشور را مطرح کرد.

او در پستی در توئیتر خود نوشت: «دلار توسط باندهای قاچاق به سوریه قاچاق می‌شود و قیمت آن سرسام‌آور و از کنترل خارج شده است.»

او بعداً متذکر شد که «به‌گفتۀ شاهدان عینی به‌تازگی کیسه‌های بزرگ پر از دلار از صرافی‌های شتوره به‌سمت سوریه فرستاده شدند.»

او افزود صرافان لبنانی «پول سوریه را به قیمت پایین می‌خرند و بعداً به چند برابر قیمت می‌فروشند و کالاهای قاچاق‌شده از سوریه مانند مرغ و سبزیجات را به دلار می‌خرند.»

به‌گفته ابوالحسن، لبنان «طی سه سال گذشته، ٢۰ میلیارد دلار از ذخایر بانک مرکزی را به‌منظور پرداخت یارانه به کالاهایی هدر داده است که بعداً به سوریه قاچاق شده‌اند».

«امروزه در نتیجۀ عمیق‌تر شدن بحران سوریه و محاصرۀ اعمال شده بر آن، نیاز به ارزهای رایج افزایش یافته است و این امر باعث شده است که این کشور برای تهیۀ دلار به بازار لبنان متوسل شود. حال آنکه لبنان خود شدیداً به دلار نیاز دارد.»

مرکز مبادلۀ ارز

یک منبع رسانه‌ای از درۀ بقاع به المشارق گفت قاچاق دلار از لبنان به سوریه «مثل روز روشن است» و شتوره به‌عنوان مرکز اصلی مبادلۀ ارز به دلار آمریکا به‌نفع سوریه عمل می‌کند.

این منبع گفت: «میزان آخرین عملیات [مبادلۀ دلار] که در دی‌ماه در شهر شتوره انجام شد، ١/٢ میلیارد دلار بود و این کار توسط صرافی‌های غیرقانونی انجام شد.»

به‌گفتۀ او شتوره به‌عنوان مرکز کلیدی تعیین قیمت دلار در بازار سیاه عمل می‌کند، زیرا تعداد زیادی صرافی غیرقانونی تحت حمایت رژیم سوریه، ایران و حزب‌الله در آنجا حضور دارند.

او توضیح داد: «رژیم سوریه برای تهیۀ دلار به تاجران و بازرگانان سوری متوسل می‌شود که از طریق عوامل لبنانی وابسته به حزب‌الله و رژیم سوریه، از شتوره دلار می‌خرند.»

«رژیم برای تهیۀ دلار با تجار و صرافی‌های بانفوذ حزب‌الله همکاری می‌کند.»

او گفت رژیم سوریه با فروش سلاح، مهمات تاریخ مصرف گذشته و تجهیزات به‌جامانده از جنگ به کارخانه‌ها در درۀ بقاع «در ازای مقدار زیادی دلار» از لبنان دلار می‌خرد.

در همین حال تاجران سوری کالاهای خود را به تجار وابسته به حزب‌الله به دلار می‌فروشند.

سقوط ارزش پول به‌دلیل قاچاق

پاتریک ماردینی، اقتصاددان، به المشارق گفت سیاست مالی نادرست دولت لبنان به قاچاق کالاهای یارانه‌ای به سوریه و سایر بازارها می‌انجامد.

او گفت: «این امر امکان قاچاق دلار از بازار لبنان را فراهم می‌کند و منجر به افزایش مداوم نرخ مبادلۀ آن در لبنان می‌شود.»

ماردینی گفت: «داروهای مربوط به بیماری‌های مزمن و صعب العلاج و گندم برای تهیۀ نان و شیر خشک در لبنان نایاب است و به سوریه و سایر کشورها قاچاق می‌شود؛ سوخت هم همین‌طور است.»

آنتوان فرح، روزنامه‌نگار مسائل اقتصادی، گفت قاچاق دلار به سوریه «یکی از دلایل تداوم سقوط ارزش پول لبنان و افزایش نرخ مبادلۀ دلار است.»

او گفت: «رژیم سوریه از حریم لبنان برای تهیۀ دلار به‌منظور واردات نیازهایش از طریق لبنان استفاده می‌کند» و به این مسئله اشاره کرد که تحریم‌های قانون سزار تقاضای دلار را در سوریه افزایش داده است.

او فعالیت واردات سوریه از طریق لبنان را تلاشی «از سوی رژیم برای دور زدن قانون سزار با کمک و همکاری متحدش یعنی حزب‌الله» دانست.

به‌گفتۀ او از آنجا که پوند سوریه حدود ٩۰% ارزش خود را از دست داده است و در حال حاضر با قیمت ٦٣۰۰ پوند سوریه/دلار آمریکا در بازار سیاه معامله می‌شود، «تجار سوری قادر به تهیۀ دلار به مقدار کافی از بازار سیاه سوریه نیستند.»

«به‌همین دلیل آنها در ازای دادن پوند سوریه یا کالاهای سوری به تجار نزدیک به حزب‌الله یا مافیاهایی که با آن همکاری دارند، دلار را از صرافی‌های شتوره می‌خرند. این مسئله باعث می‌شود دلار مستقیماً به سوریه برود».