عفو بین‌الملل: «شکنجه‌های هولناک» زندانیان نابالغ در ایران

سازمان عفو بین‌الملل روز پنجشنبه (۲۵ اسفند) در گزارشی گفت افراد نابالغ شرکت‌کننده در اعتراضات ایران در معرض «شکنجه‌های هولناک» از جمله ضرب و شتم، شلاق، شوک الکتریکی، تجاوز جنسی و دیگر خشونت‌های جنسی قرار گرفته‌اند.

این سازمان نظارتی گفت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروهای مقاومت بسیج، نیروی انتظامی و دیگر نیروهای امنیتی و اطلاعاتی به طور مرتب علیه افراد نابالغی که سن بعضی از آنها به ۱۲ سال هم می‌رسد از خشونت استفاده کرده‌اند.

طبق این گزارش، که از روش‌های شکنجهٔ مأموران حکومتی علیه دختران و پسران بازداشتی «برای تنبیه و تحقیر آنها و گرفتن اعتراف اجباری» پرده می‌بردارد، هدف از این کار پشیمان کردن آنها از شرکت در اعتراضات سراسری است.

«اتکای سازمان‌یافتهٔ رژیم ایران بر اعتراف‌های اجباری»، که به‌طور مرتب در شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی داخلی پخش می‌شود، اخیراً باعث تحریم صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران از سوی ایالات متحده آمریکا شد.

طبق گزارش سازمان عفو بین‌الملل، رسانه‌های دولتی دست‌کم اعتراف اجباری دو پسر نوجوان را که در اعتراضات دستگیر شده بودند پخش کرده‌اند.

دایانا الطحاوی، معاون مدیر منطقه‌ای عفو بین‌الملل در خاورمیانه و شمال آفریقا، گفت: «مأموران حکومت ایران افراد نابالغ را از خانواده‌هایشان جدا کرده‌اند و آنها را در معرض مظالم غیرقابل درک قرار داده‌اند».

«این موضوع خلاف اصول اخلاقی است که مسئولان چنین قدرتی را به شیوه‌ای جنایتکارانه بر افراد نابالغ آسیب‌پذیر و وحشت‌زده اعمال کرده و درد و رنج شدیدی را بر آنان و خانواده‌هایشان تحمیل کرده و زخم‌های جسمی و روحی شدیدی بر جسم و جانشان گذاشته‌اند.»

او گفت: «این خشونت علیه افراد نابالغ، فاش‌کنندهٔ یک راهبرد عمدی برای در هم شکستن روحیهٔ پرجنب‌وجوش جوانان کشور و ممانعت از مطالبهٔ آزادی و حقوق بشر توسط آنهاست».

تنبیه و ارعاب

عفو بین‌الملل در تحقیقات خود پیرامون سرکوب بی‌رحمانهٔ رژیم ایران در اعتراضات اخیر، که در پی مرگ یک خانم جوان در بازداشت «پلیس امنیت اخلاقی» جرقه خورده بود، پروندهٔ هفت فرد نابالغ را با جزئیات تمام مستند کرده است.

گزارش این سازمان بر اساس شهادت قربانیان و خانواده‌هایشان تهیه شده است.

عفو بین‌الملل شمار افراد نابالغ دستگیرشده در جریان اعتراضات را هزاران نفر برآورد کرده و گفته است که شاهدان عینی دیگری از سراسر ایران در مورد اعمال گستردهٔ شکنجه علیه افراد نابالغ شهادت داده‌اند.

به‌گفتهٔ عفو بین‌الملل، یافته‌های این سازمان نشان می‌دهد که افراد نابالغ دستگیرشده ابتدا به بازداشتگاه‌های تحت مدیریت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت اطلاعات، پلیس امنیت عمومی، واحد تحقیقات نیروی انتظامی ایران (اداره آگاهی) یا بسیج منتقل شده‌اند.

طبق این گزارش، افراد بازداشتی غالباً در طول این فرآیند چشم‌بند داشته و پس از گذراندن روزها یا هفته‌ها در این مراکز، به زندان‌های عادی منتقل شده‌اند.

در این گزارش آمده است: «مأموران لباس‌شخصی در جریان اعتراضات یا پس از آن، افراد دیگری را نیز در خیابان ربوده، آنها را به مکان‌های غیررسمی مانند انبارها برده و پس از شکنجه در نقاط دورافتاده رها کرده‌اند».

«این گونه آدم‌ربایی‌ها بدون طی شدن هیچ گونه رویه قانونی و با هدف تنبیه، ارعاب و بازداری افراد نابالغ از شرکت در تظاهرات انجام شده است.»

در ادامهٔ این گزارش آمده است: «بسیاری از افراد نابالغ بر خلاف استانداردهای بین‌المللی در کنار بزرگسالان نگهداری شده و در معرض همان الگوهای شکنجه و دیگر بدرفتاری‌ها قرار گرفته‌اند».

تجاوز و خشونت جنسی

فرد بزرگسالی که قبلاً زندانی بوده است به عفو بین‌الملل گفت در یکی از استان‌ها، مأموران بسیج چند پسر نوجوان را مجبور کرده‌اند تا پاهایشان را باز کنند و کنار زندانیان بزرگسال در صف بایستند و سپس با شوکر برقی به اندام تناسلی آنها شوک الکتریکی وارد کردند.

مأموران حکومتی «از تجاوز و سایر خشونت‌های جنسی، از جمله وارد کردن شوک الکتریکی به اندام‌های تناسلی، لمس اندام‌های تناسلی و تهدید به تجاوز به‌عنوان سلاحی علیه زندانیان نابالغ استفاده کرده‌اند تا بتوانند روحیه‌شان را تضعیف و آنها را تحقیر و تنبیه کنند و یا از آنها "اعتراف" بگیرند».

این الگو به‌طور گسترده از سوی زندانیان بالغ زن و مرد گزارش شده است.

در این گزارش آمده است که ماموران حکومتی به دختران بازداشت‌شده توهین جنسی کرده، اقدام به خفه کردن افراد نابالغ نموده و آنها را از دست یا با پیچاندن روسری به دور گردن آویزان کرده و آنها را به انجام اعمال تحقیرآمیز وادار کرده‌اند.

به‌گفته عفو بین‌الملل، «نیروهای امنیتی به‌طور مرتب کودکان را در زمان دستگیری، داخل وسایل نقلیهٔ در حین انتقال و داخل بازداشتگاه‌ها مورد ضرب و شتم قرار داده‌اند».

«دیگر روش‌های شکنجه‌ای که بازگو شده شامل شلاق زدن، وارد کردن شوک الکتریکی با استفاده از شوکر، خوراندن اجباری قرص‌های نامعلوم و نگه داشتن سر افراد نابالغ در زیر آب است».

به‌گفتهٔ پسر نوجوانی که با عفو بین‌الملل مصاحبه کرده است، در یکی از بازداشتگاه‌ها «۳۰ نفر از ما را داخل قفسی که برای پنج نفر ساخته شده بود فرستادند».

به‌گفتهٔ عفو بین‌الملل، افراد نابالغ «تحت شرایط بی‌رحمانه و غیرانسانی بازداشت شده» و با محیط‌های شلوغ، سرمای شدید، دسترسی نامناسب به توالت و وسایل شستشو، کمبود آب و غذا و «حبس انفرادی طولانی‌مدت» مواجه شده‌اند.

در این گزارش آمده است: «دختران بدون توجه به نیازهای جنسیتی‌شان، توسط نیروهای امنیتی که همگی مرد بوده‌اند نگهداری شده‌اند. افراد نابالغ همچنین از مراقبت‌های پزشکی مناسب، از جمله مراقبت‌های لازم برای جراحات ناشی از شکنجه، محروم شده‌اند.»

عفو بین‌الملل گفت بسیاری از افراد نابالغی که طی شش ماه گذشته دستگیر شده‌اند آزاد شده‌اند -- اما این آزادی صرفاً پس از امضای «توبه‌نامه» و تعهد خودداری از انجام «فعالیت‌های سیاسی» و شرکت در تجمعات طرفدار دولت بوده است.

بسیاری از آنها پیش از آزادی تهدید شده بودند که در صورت شکایت، به مجازات اعدام محکوم خواهند شد یا بستگانشان دستگیر خواهند شد.

مأموران حکومتی همچنین از شکنجه‌های روانی مانند تهدید به مرگ برای تنبیه و ارعاب افراد نابالغ یا واداشتن آنها به اعتراف اجباری استفاده کرده‌اند.