سایۀ قابلیت‌های محدود حملۀ زمینی هواپیمای جِی-۱۰ چین بر احتمال تهاجم به تایوان

شواهد حاکی از آن است که در صورت اقدام پکن نسبت به تهاجم به تایوان یا آغاز هر جنگ دیگری که شامل اهداف زمینی باشد، جت جنگندۀ جِی-۱۰ چین کاربرد محدودی در حملات هوایی خواهد داشت.

طی سال‌های اخیر و دوران ریاست جمهوری شی جین‌پینگ، تهدیدهای چین افزایش یافته و تهاجم روسیه به اوکراین نیز باعث شده است تا در تایوان نگرانی‌ها نسبت به اقدام مشابه پکن برای الحاق این جزیره بیش از پیش تشدید شود.

پکن، تایوان دموکراتیک و خودمختار را جزئی از قلمرو خود می‌داند که باید روزی گرفته شود -- حتی اگر به زور -- و این جزیره همواره بیم تهاجم چین را دارد.

گزینه‌های نظامی پکن از محاصره هوایی یا دریایی گرفته تا تهاجم آبی و خاکی تمام‌عیار و حتی تصرف و اشغال کل تایوان یا بخش‌هایی از جزایر برون‌مرزی آن همگی محتمل است.

با توجه به اینکه جِی-۱۰ ستون فقرات نیروی هوایی ارتش آزادی‌بخش خلق چین محسوب می‌شود، احتمالاً در چنین سناریوهایی، پکن باید به قابلیت‌های محدود حملۀ زمینی این جنگندۀ نسل چهارم اتکا کند.

گرچه انتظار می‌رود همۀ جنگنده‌های نسل چهارم توانایی نبرد هوا به هوا و انجام مأموریت‌های حملۀ زمینی -- از جمله سرکوب پدافندهای هوایی -- را داشته باشند، جِی-۱۰ از جوانب متعددی در زمینۀ حملات زمینی محدودیت دارد.

جِی-۱۰ که عمدتاً به صورت یک جنگنده هوا‌به‌هوا طراحی شده مجهز به یک قابلیت ثانویه برای نبرد هوا به زمین است که چین سال‌ها مشغول توسعۀ آن بوده است.

به‌گفتۀ گلوبال سکیوریتی، «افزایش تقاضا برای عملیات‌های هوا‌به‌زمین باعث طراحی مجدد و تمام‌عیار جِی-۱۰ شد، به گونه‌ای که امکان تعبیۀ رادار دنبال‌کنندۀ زمینی، جایگاه‌های تسلیحات بیشتر و محکم‌تر و سامانه‌های کاملاً جدید هدفگیری، کنترل پرواز و ناوبری در آن فراهم شود».

اما جِی-۱۰ تک‌موتوره، به‌ویژه در مقایسه با هواپیماهای مختص حملات زمینی، هنوز توانایی محدودی برای حمل مقادیر زیاد سوخت و سلاح دارد.

ضعف این هواپیما به‌دلیل محدودیت‌های مربوط به مهمات هوا‌به‌زمین چین است.

گرچه امکان تجهیز جِی-۱۰ به بمب ۵۰۰ کیلوگرمی هدایت‌شونده با لیزر ال‌تی-۲ وجود دارد، این هواپیما به احتمال بسیار زیاد باید به موشک کروز هواپرتاب (اِی‌ال‌سی‌ام) کِی‌دی-۸۸ -- سلاح اصلی نیروی هوایی ارتش آزادی‌بخش خلق چین -- و وای‌جِی-۹۱ اِی‌ال‌سی‌ام اتکا کند.

این دو موشک به گونه‌ای طراحی شده‌اند که از فاصلۀ ایمن شلیک شوند تا از پدافندهای هوایی دشمن در امان بمانند.

گرچه بُرد کی‌دی-۸۸ به بیش از ۱۸۰ کیلومتر می‌رسد، ناظران بر این باورند که عملکرد رادارگریز ضعیفی دارد و مدولار نیست.

افزون بر این، هم کی‌دی-۸۸ و هم وای‌جِی-۹۱ از ابتدا به‌عنوان موشک ضدکشتی طراحی شده‌اند، که یعنی ممکن است در اصابت به اهداف دارای امضای الکترونیک کوچک‌تر با مشکل مواجه شوند.

موشک‌های کروز به‌طور کلی با سرعت نسبتاً پایینی پرواز می‌کنند، که ممکن است باعث آسیب‌پذیری آنها در برابر سرنگونی توسط سامانه‌های پدافند هوایی شود.

پدافندهای تایوان

ارتقای موشک‌های زمین به هوای تایوان ممکن است باعث تضعیف قابلیت‌های حملۀ زمینی جی-۱۰ شود.

سال گذشته، ایالات متحده تأییدیۀ اولیۀ خرید «بیش از چهار» سامانۀ پدافند هوایی ناسامس ساخت آمریکا و نروژ (سامانۀ پیشرفتۀ نروژی موشک زمین‌به‌هوا) را صادر کرد.

ناسامس از توانایی دفاع در برابر هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد)، هلیکوپترها، موشک‌های کروز، هواپیماهای جنگی بدون سرنشین (پهپاد جنگی) و هواپیماهای دارای بال ثابت برخوردار است.

این سامانه می‌تواند از انواع موشک‌ها شامل موشک‌های هوابه‌هوای موجود مانند آمرام و ایم-۹ سایدوایندر استفاده کند.

موشک‌های پاتریوتی که آمریکا در اختیار تایوان گذشته است تهدیدی برای جِی-۱۰ و موشک‌های کروز آن به‌شمار می‌رود.

جزیرۀ تایوان دارای موشک پک-۲ نیز هست، که برد آن به ۱۶۰ کیلومتر می‌رسد و تقریباً با حداکثر برد شلیک موشک کی‌دی-۸۸ از هواپیمای جِی-۱۰ برابری می‌کند.

در آذرماه، ایالات متحدۀ آمریکا با مطرح کردن یک قرارداد ۸۸۲ میلیون دلاری، پیشنهاد فروش قریب به ۱۰۰ مورد از پیشرفته‌ترین سامانه‌های پدافند هوایی پاتریوت و همچنین تجهیزات راداری و پشتیبانی را به تایوان داد.

این قرارداد بالقوه شامل ۱۰۰ موشک پاتریوت پک-۳ با سیستم بهبود سگمنت موشک (پک-۳ ام‌اس‌ای) می‌شود، که نسبت به پک-۳ عادی از عملکرد بهتر، ارتفاع بیشتر از سطح زمین و برد بالاتری برخوردار است.

پک-۳ ام‌اس‌ای، که در سال ۱۳۹۴ به‌کار گرفته شد، از موتورهای بزرگ‌تر برای راکت سوخت جامد دو پالسی؛ پره‌های بزرگ‌تر؛ و فعال‌سازها و باتری‌های حرارتی ارتقایافته تشکیل شده است که باعث افزایش سرعت و قابلیت مانور آن و شکست موشک‌های بالستیک و کروز پیشرفته‌تر می‌شود.

پک-۳ ام‌اس‌ای با بهره‌گیری از دیگر بهسازی‌ها در زمینۀ هدایت، سازه و نرم‌افزار، می‌تواند نسبت به نسخه‌های پیشین خود از منطقۀ بسیار بزرگ‌تری دفاع کند.