عَمان -- بهگفتۀ مقامهای عَمان، ایالات متحدۀ آمریکا و اردن روز یکشنبه (۶ اذر) توافقنامۀ کمک بلاعوض سالانۀ آمریکا برای حمایت از بودجۀ اردن را امضا کردند؛ رقم این کمک در سال جاری به ۸۴۵٫۱ میلیون دلار میرسد.
این توافقنامه بین وزارت برنامهریزی و همکاریهای بینالمللی اردن و آژانس توسعۀ بینالمللی ایالات متحده (یواساید) امضا شد.
در بیانیۀ دولت اردن آمده است که بشار الخصاونه، نخستوزیر اردن، و زینه طوقان، وزیر برنامهریزی و همکاریهای بینالمللی اردن، همراه با مارگارت اسپیرز از سازمان یواساید در مراسم امضای این توافقنامه حضور داشتهاند.
به گزارش خبرگزاری پترا اردن، این کمک جزئی از برنامۀ مساعدت اقتصادی آمریکا برای دولت اردن است که در سومین یادداشت تفاهم دو طرف برای سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ امضا شده بود.
هنری ووستر، سفیر ایالات متحده در اردن، پس از امضای توافقنامه گفت: «انتقال این ۸۴۵٫۱ میلیون دلار به دولت اردن حاکی از استمرار تعهد ایالات متحده نسبت به همکاری ماست، که بیش از هفت دهه سابقه دارد».
او خاطرنشان کرد مبلغ انتقالی، آخرین قسط توافق سال ۱۳۹۷ است که «پس از تلفیق با یادداشت تفاهم جدیدی که در شهریورماه به امضای دولتهایمان رسید، با بزرگترین برنامۀ مساعدت اقتصادی ایالات متحده در جهان برابر است».
ووستر گفت: «حجم و طول مدت این توافقنامه بیانگر اهمیت راهبردی این رابطه برای ایالات متحده است».
پادشاهی هاشمی اردن یکی از متحدان کلیدی غرب در خاورمیانه است.
بهگفتۀ الخصاونه، «اردن بسیار قدردان این حمایت است، که نشان از درک ایالات متحده نسبت به چالشهای» پیش روی این کشور دارد.
طوقان گفت این بودجه صرف «پروژههای توسعۀ مالی و اجرای اصلاحات اقتصادی در بخشهای مختلف» خواهد شد.
تعهد نسبت به امنیت اردن
ایالات متحده در شهریورماه متعهد شد بین سالهای ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۸ مبلغ ۱۰٫۱۵ میلیارد دلار به اردن کمک کند، که این موضوع مؤید همکاری راهبردی «خللناپذیر» بین دو کشور است.
بهموجب این توافقنامه، سالانه ۱٫۴۵ میلیارد دلار مساعدت خارجی به اردن تعلق میگیرد، آنچنانکه پادشاهی اردن این توافقنامه را «از لحاظ مدت و حجم مساعدتهای مالی تحت پوشش آن بیسابقه» خواند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجۀ ایالات متحده، پس از امضای توافقنامه گفت این توافق، که «یکی از مهمترین ابزارهای دوجانبه در نوع خود» توصیف شده است، دورۀ طولانیتری را پوشش میدهد و نسبت به همۀ توافقهای قبلی مساعدت بیشتری را تأمین میکند.
وزارت امور خارجۀ ایالات متحده در بیانیهای گفت: «تعهد ایالات متحده نسبت به امنیت و شکوفایی اردن خللناپذیر است».
بلینکن با اشاره به اینکه «سطح بیسابقۀ تأمین بودجۀ نظامی خارجی» حامی نوینسازی ارتش اردن خواهد بود، گفت پادشاهی اردن همچنان نقشی کلیدی در ارتقای امنیت [و ثبات] منطقه ایفا میکند.
او گفت: «نیروهای مسلح اردن از دیرباز یکی از متحدان کلیدی در مبارزه با تروریسم و ایدئولوژی افراطگرایی خشونتآمیز، از جمله بهعنوان عضو ائتلاف جهانی برای شکست "دولت اسلامی عراق و شام" (داعش) بودهاند».
او گفت افزون بر این، نیروهای اردن «برای مقابله با تهدیدهای جدیدی همچون مبارزه با قاچاق مواد مخدر در امتداد مرز شمالی کشور وارد عمل شدهاند».
طبق بیانیه، در شرایطی که اردن تحت تأثیر شدید چالشهای منطقهای و در صدد اجرای اصلاحات اقتصادی است، این توافقنامه به چالشهای فوقالعادۀ پیش روی اردن نیز میپردازد و «ضامن قدرت بلندمدت این همکاری نزدیک است».
طبق این بیانیه، ایالات متحدۀ آمریکا متعهد شده است تا در رفع مسائلی مانند کمبود آب به اردن کمک کند و زمینههای همکاری و سرمایهگذاری در بخش زیرساختها، انرژی، امنیت غذایی و مسائل اقلیمی را فراهم کند.
در ادامۀ این بیانیه آمده است که ایالات متحده این بودجه را «تسهیلکنندۀ یکپارچگی بسیار ضروری در منطقه» میداند.
تمیز کردن رودخانۀ اردن
به گزارش خبرگزاری فرانسه، اردن و اسرائیل در نشست اقلیمی اخیر سازمان ملل متحد در مصر نسبت به تمیز کردن رودخانۀ آلودۀ اردن توافق کردند؛ این رودخانه یک آبراه حیاتی است که از دههها پیش گرفتار آلودگی و خشکسالی شده است.
در این توافق، که ۲۶ آبان در نشست کاپ ۲۷ به امضا رسید، بر لزوم احیای سیستم این رودخانه که حدود نیمی از تنوع زیستی خود را از دست داده تأکید شده است.
محمد النجار، وزیر آب و آبیاری اردن، ابراز امیدواری کرد که این توافق موجبات بهبود معیشت مردم و تأمین «آب بیشتر برای ساکنان دو طرف رودخانۀ اردن» را فراهم خواهد کرد.
اردن از جمله کشورهایی است که بیشترین کمبود آب را دارد و دچار خشکسالیهای شدید میشود، و همکاریهای آبی این کشور با اسرائیل به مدتها قبل از توافق صلح ۱۳۷۳ بین این دو کشور برمیگردد.
اکوپیس خاورمیانه، که در زمینۀ ترویج همکاریهای زیستمحیطی بین اردن، اسرائیل و فلسطین فعالیت دارد، ضمن ستودن این توافق گفت: «احیای رودخانۀ اردن یک تطبیق اقلیمی حیاتی است».
طبق یکی از بیانیههای اکوپیس، اگر این رودخانه تمیز باشد، باعث ایجاد شغل در زمینۀ گردشگری و تقویت فرصتها برای میزبانی از زائران خواهد شد چرا که این رودخانه «برای نیمی از بشریت مقدس است».
اردن از منابع طبیعی کمی برخوردار است و تنها یک بندر به نام بندر عقبه در دریای سرخ دارد.
بانک جهانی میگوید پادشاهی اردن بدهی زیادی دارد و نرخ بیکاری آن حدود ۲۳ درصد است.
حدود ۶۷۵٫۰۰۰ پناهجو که از سوریه، همسایۀ اردن، به این کشور آمدهاند نزد سازمان ملل متحد ثبت نام شدهاند. عَمان برآورد میکند که رقم واقعی حدود دو برابر این آمار باشد، و هزینۀ میزبانی این افراد بیش از ۱۲ میلیارد دلار است.