مقامات میگویند که عراق اواخر مهر گروه دیگری از شهروندان ساکن اردوگاه الهول در استان الحسکه، واقع در استان شمال شرقی سوریه را به کشور بازگرداند. به این ترتیب، حدود ۶۴۰ تن دیگر به کشور بازگشتند.
در تابستان سال ۱۴۰۰ عراق بازگرداندن شهروندان خود از این اردوگاه صحرایی، واقع در حدود ۱۰ کیلومتری مرز عراق، را آغاز کرد. در ماههای اخیر و همزمان با تلاشهای بینالمللی گستردهتر برای تحت کنترل درآوردن الهول، سرعت بازگشت این افراد به کشور افزایش یافته است.
کریم النوری، معاون وزیر مهاجرت عراق، به المشارق گفت، همۀ افرادی که از الهول وارد میشوند «مستقیماً به اردوگاه الجدعه» در جنوب موصل انتقال داده میشوند.
او گفت: «ما آماده هستیم که از بازگشتکنندگان استقبال کنیم، برایشان سرپناه فراهم کنیم، و به آنها خدمات امدادی و پزشکی بدهیم.»
النوری گفت، برنامههای توانبخشی اجرا شده توسط وزارت مهاجرت و آوارگان عراق بههمراه ۱۰ سازمان بشردوستانه به خانوادههای بازگشتکننده کمک میکند تا بار دیگر وارد جامعه شوند.
او افزود، این برنامهها با استقبال مثبت بازگشتکنندگان مواجه شده و «ما شاهد سازگاری سریع آنها هستیم.»
او گفت، تاکنون بیش از نیمی از خانوادهها دورۀ بازپروری را تکمیل کرده و بدون اینکه با مشکلی از سوی ساکنان محلی مواجه شوند، به زادگاهایشان بازگشتهاند.
او با اشاره به اینکه تصمیم عراق برای بازگرداندن شهروندان بدون مواجه شدن با مشکلات امنیتی، بر اساس «دلایل انسانی» گرفته شده است، یادآور شد: «امروز، وضعیت در همۀ مناطقی که این افراد به آنجا بازگشتهاند، عادی و باثبات است.»
النوری گفت: «باید به رنج آنها پایان داده شود و دست یاری به سویشان دراز شود تا آنها بتوانند به زندگی گذشته خود بازگردند.»
او افزود، این تصمیم یک ضرورت نیز هست: چرا که الهول در وضعیت فعلی خود، تهدیدی جدی برای امنیت و ثبات سوریه و منطقه بهشمار میرود.
او گفت که این اردوگاه از پتانسیل لازم برای تبدیل شدن به محلی برای تکثیر تروریستها برخوردار است، محلی که «در آن کودکان با اندیشههای افراطی بزرگ میشوند، و در آن صورت ما با نسلی خشنتر و بیرحمتر مواجه خواهیم شد.»
تلاشهای تسریع یافته برای بازگشت به کشور
النوری گفت که عراق متعهد است همۀ شهروندان خود رابا هماهنگی نیروهای سوریه دموکراتیک و ائتلاف بینالمللی به خانه بازگرداند. او ابراز امیدواری کرد این تلاشها به تعطیلی دائمی اردوگاه الهول کمک کند.
برآورد میشود که از مجموع ۶۰ هزار ساکن الهول، از جمله سوریها و شهروندان ۵۷ کشور دیگر که بسیاری از آنها همسران و فرزندان جنگجویان «دولت اسلامی» (داعش) هستند، ۲۵ هزار نفر عراقی باشند.
قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق، اوایل مهر تأیید کرد که بغداد در صدد تسریع طرح تخلیه و کوتاه کردن مدت زمان پنجسالۀ اعلامشده است.
با این حال، بنا بر منابع گوناگون، مدیریت کُرد الهول سرعت بازگرداندن غیرسوریها، از جمله عراقیها، را همچنان «کُند» توصیف کرده است.
آنها به مشکلاتی اشاره میکنند که مقامات عراقی برای غلبه بر آنها تلاش میکنند، و مهمترین آنها این است که بسیاری از ساکنان این اردوگاه، بهویژه کودکان، مدارک شناسایی یا کارت شناسایی شخصی ندارند و این امر روند بازرسی را به تأخیر میاندازد.
بهگفتۀ سعید الجیاشی، مشاور امور راهبردی مشاور امنیت ملی عراق، ۱۳ نهاد رسمی عراق، از جمله پنج نهاد امنیتی، در زمینۀ مسائل مرتبط با موضوع عراقیها در الهول هستند.
او گفت، همۀ این نهادها بهمنظور تسریع و تضمین بازگشت خانوادههای عراقی به وطنشان و تأمین نیازهای آنها با سازمان ملل متحد، سازمانهای بشردوستانه، و شرکای بینالمللی همکاری میکنند.
او به المشارق گفت: «ما تعداد چشمگیری از این افراد را بسیار سریعتر از دیگر کشورهایی که شهروندانی در این اردوگاه دارند، جابهجا کردهایم و مشتاقانه فعالیت میکنیم تا همۀ شهروندان خود را بازگردانیم.»
روز چهارشنبه (۴ آبان) خبرگزاری فرانسه گزارش داد، کانادا آخرین کشوری است که شهروندان خود را از اردوگاههای تحت مدیریت کردها در سوریه به خانه بازگرداند. این کشور دو زن و دو کودک را به کشور بازگرداند و یکی از این افراد را به حمایت از تروریسم متهم کرد.
آلمان، فرانسه، تاجیکستان، و بلژیک نیز برخی یا همۀ شهروندان خود را در سال جاری به کشورهایشان بازگرداندهاند.