پاریس -- وزارت امور خارجۀ فرانسه روز پنجشنبه (۲۸ مهر) گفت ۴۰ کودک و ۱۵ زن را از اردوگاههای نگهداری اعضای خانوادۀ افراد مظنون به عضویت در «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) در شمال شرق سوریه به وطنشان بازگردانده است.
این وزارتخانه در بیانیهای گفت: «افراد زیر سن قانونی به خدمات کودکیاری منتقل و بزرگسالان به مقامهای قضایی معرفی شدهاند.»
این وزارتخانه گفت: «فرانسه مراتب قدردانی خود را از مقامهای محلی اعلام میدارد ... چرا که انجام این عملیات با همکاری آنها میسر شده است».
این عملیات بزرگترین عملیات انتقال اتباع بیگانه از مردادماه بود. در عملیات پیشین، فرانسه در پی فشار کمپینهای بینالمللی، ۳۵ کودک و ۱۶ مادر را از اردوگاههای الهول و روج که تحت مدیریت کردها قرار دارند به کشورشان بازگردانده بود.
دولت فرانسه تا مدتها از بازگرداندن دستهجمعی صدها کودک فرانسوی که در اردوگاههای تحت مدیریت کردها بازداشت بودند خودداری و بهصورت موردی به پروندۀ آنها رسیدگی کرده بود، که گروههای مدافع حقوق بشر از این رویه انتقاد کرده و کندی روند رسیدگی را عامدانه قلمداد کرده بودند.
بئات روهر، مدیر موقت بخش سوریۀ سازمان نجات کودکان، در پی اعلام این خبر از سوی دولت فرانسه گفت: «با بازگشت این کودکان به وطنشان، آغاز فرآیند بهبود پس از تجاربی که داشتهاند و شروع زندگی عادی برایشان میسر میشود».
هفتۀ گذشته، دادگاه حقوق بشر اروپا پاریس را بهدلیل امتناع از بازگرداندن دو زن محکوم کرد و گفت این کشور باید فوراً نسبت به بررسی مجدد درخواست والدین این زنان برای اجازۀ بازگشت آنها به وطن اقدام کند.
اما بر خلاف خواستۀ گروههای حقوق بشری و متحدان غربی از جمله ایالات متحدۀ آمریکا، این دادگاه از صدور حکم کلی برای الزام فرانسه به بازگرداندن همۀ شهروندان فرانسوی که از زمان سقوط «خلافت» داعش در سوریه ماندهاند خودداری کرد.
کشورهای غربی بر سر نحوۀ برخورد با شهروندان خود که از زمان پایان عملیات نظامی علیه داعش در سال ۱۳۹۸ در سوریه تحت بازداشت بهسر میبرند در تنگنا قرار گرفتهاند.
هزاران افراطگرا در اروپا تصمیم گرفتند به صف نیروهای این گروه بپیوندند و در اغلب موارد، زنان و کودکانشان را نیز با خود بردند تا در «خلافت» مورد ادعای داعش در سرزمینهای عراق و سوریه زندگی کنند.
تا پیش از مردادماه، فرانسه با اشاره به سلسلهای از حملات افراطگرایان داعش، از جمله حملات آبان ۱۳۹۴ در پاریس که به جان باختن ۱۳۰ نفر انجامید، امنیت کشورش را در اولویت بیشتری نسبت به نگرانیها پیرامون رفاه افراد تحت بازداشت قرار داده بود.
سرعت گرفتن روند بازگشت اتباع بیگانه به کشورشان
به گزارش خبرگزاری فرانسه، در روز پنجشنبه نیز هیئت نمایندگی روسیه در سوریه ۳۸ کودک را برای بازگشت به کشورشان از خانوادههای افراد مظنون به عضویت در داعش گرفت.
خالد ابراهیم، مسئول امور خارجۀ کردستان سوریه، در یک کنفرانس مطبوعاتی در شهر قامشلی گفت مقامهای کرد در شمال شرق سوریه این کودکان را، «که بیشترشان یتیم هستند»، به هیئت نمایندگی روسیه تحویل دادهاند.
این کودکان از اردوگاههای الهول و روج به فرودگاه قامشلی که تحت کنترل رژیم سوریه قرار دارد منتقل و از آنجا سوار بر هواپیمایی تحت امنیت شدید نیروهای روسیه شدند.
مقامهای کرد بارها از کشورهای مختلف خواستهاند شهروندانشان را از اردوگاههای پرجمعیت به کشورشان بازگردانند و سهم خود را از بار مسئولیت مراقبت و اصلاح آنها بهدوش بکشند.
اما بسیاری از کشورها از تهدیدهای امنیتی و واکنشهای سیاسی این کار ترسیده و در قبول مسئولیت این افراد تردید کردهاند.
با این حال، روند بازگرداندن اتباع بیگانه اخیراً سرعت گرفته است، آنچنانکه روز سهشنبه عراق ۱۶۱ خانواده را از اردوگاه الهول به کشورشان بازگرداند و آلمان نیز روز ۱۳ مهر اعلام کرد که ۱۲ تن از شهروندان خود را از اردوگاه روج در همان نزدیکی به کشورشان بازگردانده است.
تاجیکستان، بلژیک و عراق از جمله کشورهایی هستند که امسال همه یا تعدادی از شهروندان خود را از اردوگاههای سوریه به کشورشان بازگرداندهاند.