قاهره -- در دمشق، پایتخت سوریه، که بهتازگی بهعنوان «غیرقابل زندگیترین شهر جهان» شناخته شده است، بسیاری از ساکنان در رابطه با فقر و ناامیدی هرروزۀ خود، انگشت اتهام را بهسوی رژیم بشار اسد نشانه میروند.
بهگفتۀ ناظران، در حالی که ساکنان شهر برای نان صف میکشند و رنج زندگی را در فقدان خدمات مناسب تحمل میکنند، رژیم سوریه کمکهای بینالمللی در نظر گرفتهشده برای مردم این کشور را از آنها دریغ میکند.
در حالی که مردم همچنان با دشواریهای طاقتفرسایی دست و پنجه نرم میکنند، رژیم سوریه کمکهای بشردوستانه را از غیرنظامیان دریغ میکند و آنها را میفروشد تا ضمن تأمین مالی نیروهای خود، همدستان را ثروتمند کند و به این ترتیب، حمایتی را که از ایران و روسیه دریافت میکند، افزایش دهد.
همۀ این موارد سبب شده این شهر رتبه پایینی در فهرست قابلیت زندگی شهرهای جهان داشته باشد.
سازمان تحقیقاتی «واحد اطلاعات اکونومیست» در گزارش سالانۀ شاخص زیستپذیری جهانی خود، که دربارۀ شرایط زندگی در پایتختهای جهان است، دمشق را بدترین شهر جهان برای زندگی رتبهبندی کرده است.
این سازمان این شاخص را اوایل تیرماه منتشر کرد.
محمود مصطفی، اقتصاددان سوری و استاد دانشگاه دمشق، به المشارق گفت که شرایط وخیم مالی و اجتماعی سوریه احتمالاً در مناطق تحت سلطۀ رژیم آن کشور بدتر خواهد شد.
وی گفت: «بهجای آن که سوریها از حمایت روسیه و ایران بهرمند شوند، این کشورها هستند که از سوریه منافع اقتصادی، سیاسی، و نظامی کسب میکنند».
رؤیاهای دستنیافتنی
او گفت که از دیماه تاکنون قیمتها ۷۵ درصد افزایش یافته و قدرت خرید مردم را از بین برده است.
مصطفی گفت که حداقل مبلغی که یک خانوادۀ چهارنفره ماهانه برای غذا نیاز دارد ۱٫۲ میلیون پوند سوریه (۴۷۷ دلار) در ماه است؛ چرا که قیمت یک کیلوگرم گوشت از ۴۰ هزار پوند سوریه (۱۵ دلار) به بالاست. او یادآور شد که میانگین حقوق در سوریه کفاف این هزینه را نمیدهد.
بهگفتۀ او، بنا بر گزارشی که سازمان ملل متحد در سال ۱۴۰۰ پیرامون وضعیت اقتصادی این کشور منتشر کرد، برآورد میشود که از مجموع جمعیت ۱۸ میلیون نفری سوریه ۱۴٫۶ میلیون نفر نیازمند کمک هستند.
مصطفی گفت، بر اساس یافتههای اخیر، ۴۷٫۲ درصد سوریها در ناامنی غذایی متوسط زندگی میکنند. ۳۹٫۴ درصد دیگر نیز که از امنیت غذایی کافی برخوردارند، آسیبپذیر هستند و هیچگونه شوک اقتصادی دیگری را نمیتوانند تحمل کنند.
اسما علی الطقش، کارمند ادارۀ آموزش و پرورش، به المشارق گفت که تأمین سادهترین نیازها برای خانوادههای سوری به آرزویی دستنیافتنی تبدیل شده است.
او گفت: «هیچگونه برق و آب، به ویژه در شهرهای تحت سلطه رژیم وجود ندارد. مناطق روستایی نزدیک به منابع آب حداقل از نعمت داشتن آب برخوردارند.»
الطقش گفت، وضعیت بهقدری دشوار شده که «زنان سوری نمیتوانند رخت و لباس بشویند و خانوادهها برای بهداشت شخصی به آب دسترسی ندارند.»
او گفت که دسترسی به آب آشامیدنی همیشه بهدلیل قیمتهای بالای آن امری دشوار است. بهگفتۀ او، پر کردن مخازن آب خانگی در برخی موارد ۳۰ هزار (۱۱ دلار) هزینه دارد. این مخازن آب برای استفادۀ یک خانوار متوسط، باید ماهانه حدود چهار بار پر شوند.
بهگفتۀ الطقش، آب آشامیدنی ارائهشده توسط دولت هر سه روز یک بار، هر بار به مدت دو یا سه ساعت، بهمنظور پر کردن مخازن آب خانگی به محلهها عرضه میشود، اما با توجه به مقدار کم و فشار آب پایین، خانوارهای ساکن طبقات بالا اغلب بیبهره میمانند.
او گفت که اکثر مناطق معمولاً بهمدت یک ساعت برق دارند و پس از آن برقشان به مدت شش ساعت قطع میشود.
جمعیت فقیر
محمد البیک، کنشگر سوری، به المشارق گفت که مشاهدۀ گدایان با هر جنسیت و سنی -- از جمله کودکان گدا -- در اکثر مناطق تحت سلطۀ رژیم به منظرهای عادی تبدیل شده است.
وی گفت، رژیم سعی کرده است که «دارودستههای تبهکار» را در این زمینه مقصر معرفی کند، اما واقعیت این است که وضعیت جامعۀ سوریه از کنترل دولت خارج شده و بازتابدهندۀ مشکلات شدید اقتصادی در کشور است.
البیک گفت که ادارۀ امور اجتماعی و کار، وزارت امور اجتماعی، و پلیس هیچگونه اقدامی برای مقابله با شیوع پدیده گدایی نکرهاند و این معضل از آغاز درگیریها در سوریه رشدی قارچگونه داشته است.
او گفت که کاهش درآمد ماهانه، فقدان فرصتهای شغلی، و سقوط ارزش پوند سوریه از دلایل اصلی گسترش کنونی این پدیده است.
وی خاطرنشان کرد: «نیازمندان در گذشته به غذاهای ارزان قیمت سنتی روی میآوردند، اما با توجه به قیمتهای کنونی حتی قدرت خرید آن غذاها را هم ندارند.»
او گفت: «یک عدد ساندویچ فلافل که زمانی خوراک فقرا بود، حالا ۳ هزار پوند سوریه (۱٫۲۰) شده و قیمت هر دانه فلافل به ۲۵۰ پوند سوریه (۰٫۹۰ سنت) رسیده است.»
البیک گفت: «قیمت هر کیلو سیبزمینی ۴۵۰۰ پوند سوریه (۱٫۷۹ دلار)، هر دانه فطیره (نان دستی) تا ۱۵۰۰ پوند سوریه (۰٫۶۹ سنت)، و قیمت دیگر غذاهای حاوی گوشت با افزایشی نجومی عموماً از ۷ هزار پوند سوریه (۲٫۷۸ دلار) به بالاست.»