اخراج «تحقیرآمیز» فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سوریه حاکی از تضعیف روابط دو کشور

به گفته تحلیلگران، اقدام رژیم سوریه در اخراج مصطفی جواد-غفاری، فرمانده ارشد نیروی قدس سپاه در سوریه، شکست سنگینی برای رژیم ایران و برنامه‌های آن است.

رژیم سوریه تحت فرماندهی بشار الاسد، جواد-غفاری را در اوایل ماه آبان اخراج کرد.

جواد-غفاری، طراح نقشه ایران در سوریه که به دلیل رفتارهای بی‌رحمانه‌ اش در دوران جنگ حلب با لقب «قصاب حلب» شناخته می‌شود، مسئول نیروهای نیابتی سپاه در سوریه بود.

این شبه‌ نظامیان، که خارج از تسلط رژیم سوریه فعالیت می‌کنند، متهم به اعمال زور در جریان فعالیت تحت فرماندهی جواد-غفاری بودند.

بشیر البسام، وکیل سوری، در گفتگو با المشارق اظهار داشت که نارضایتی سوریه از فرماندهان سپاه و سیاست‌های آنها قبلاً شدت گرفته بود و سال گذشته با تصمیم بر اخراج جواد-غفاری به اوج رسید.

وی گفت: «جواد-غفاری با استفاده از نفوذ چشمگیر خود سلطه سپاه را بر بسیاری از مناطق سوریه گسترش داده بود و این کار را به بهانه دفاع از حرم‌ها، فرودگاه‌ها و مراکز نظامی انجام می‌داد.»

حضور سپاه به تدریج در حلب، صحرای شرقی (بادیه) و بخشهایی از دیر الزور، و نیز دمشق و پسکرانه‌های آن گسترده شده است که رژیم سوریه را در این فرآیند به حاشیه برده است.

البسام گفت که با وجود این پیشروی‌ها، جواد-غفاری از تسلطی که ایجاد کرده بود راضی نبود.

او گفت که جواد-غفاری به‌شدت درگیر فساد شده بود و به قاچاق کالا از ایران به سوریه می‌پرداخت. به گفته بسام، این تجارت سودآور به اقتصاد سوریه آسیب زده بود.

«اخراج علنی تحقیرآمیز»

البسام اظهار کرد که از دست رفتن محبوبیت جواد-غفاری موضوع پنهانی نبود.

محمد العبدالله، خبرنگار سوری، در گفتگو با المشارق عنوان کرد: «نقش او در اجرای نقشه‌های سپاه در سوریه بسیار مهم بود.»

او گفت: «سوریه از حامیان راهبردی ایجاد گذرگاه زمینی بین تهران و بیروت بوده و هست.»

«هر اختلالی در رابطه ایران و سوریه این نقشه را تضعیف خواهد کرد.»

ناظران می گویند که جواد-غفاری از عوامل اصلی تغییرات جمعیتی در چندین منطقه از سوریه بود و سپاه این تغییرات را به کمک وابستگان خود پیگیری می‌ کرد.

از این وابستگان می‌توان به حزب‌الله لبنان، حرکه النجبا عراق، و لشکر فاطمیون و تیپ زینبیون متشکل از رزمندگان افغانستانی و پاکستانی اشاره کرد.

وی گفت که نیروی قدس سپاه همچنین از ده‌ها شبه‌ نظامی سوری برای پیشبرد اهداف خود در سوریه و اعمال تغییرات جمعیتی کمک گرفت.

العبدالله گفت: «اخراج علنی و تحقیرآمیز جواد-غفاری به معنای محکومیت حضور ایران در سوریه از سوی رژیم سوریه است.»

وی افزود: «رژیم سوریه ظاهراً از سوء‌استفاده ایران از سوریه بسیار ناراضی است و اخراج جواد-غفاری، با وجود قدرت و نفوذ این فرمانده، به همین دلیل صورت گرفته است.»

کاهش حمایت مردمی در ایران

شیار تورکو، پژوهشگر مسائل ایران و کارشناس امور سپاه، اظهار کرد: «رفتار جواد-غفاری در سوریه نمونه‌ای از رفتار سپاه و فرماندهان آن در ایران و کشورهای پذیرای شبه‌نظامیان ایران است.»

وی مدعی شد: «سوء‌استفاده از منابع طبیعی مردم، از مردم ایران تا مردم یمن، لبنان، سوریه و عراق، آشکارا با هدف پیشبرد منافع سپاه و فرماندهان آن صورت می‌گیرد.»

تورکو اظهار کرد که با وجود وضعیت نامساعد اقتصاد ایران که در حال سقوط آزاد است، و نیز مشکلات مرتبطی که به مردم ایران تحمیل شده است، بودجه سپاه افزایش چشمگیری یافته است.

وی گفت که در این وضعیت، پول مستقیماً از جیب مردم ایران خارج می‌شود و مردم در زندگی با مشکل روبرو می‌شوند. در چنین حالتی، گویی آنها حق بهره‌مندی از ثروت‌های طبیعی کشور خود را ندارند.

حادثه اخیر آتش زدن مجسمه قاسم سلیمانی، فرمانده کشته شده نیروی قدس سپاه در شهرکرد نشانه‌ای از خشم مردم ایران از وضع جاری است.

وی گفت: «این نشانه‌ای از مخالفت مردم ایران با اعمال سیاست تحمیل گرسنگی به مردم به نفع برنامه‌های خارجی سپاه است؛ برنامه‌هایی که به بهانه صدور انقلاب پیگیری می‌شود.»