عدن -- به گفته بانک جهانی، مناطق گرفتار شرایط شبهقحطی در سه استان یمن که تحت تسلط حوثیهای مورد حمایت ایران قرار دارد دیده شده است.
بانک جهانی ۱۰ مهر ماه در یادداشتی برای تشریح سیاستهای خود در قبال بخش بهداشت یمن گفت این مناطق در سراسر استانهای شمالی حجه، عمران و جوف دیده میشود و شرایط شبهقطحی برای اولین بار طی دو سال گذشته به این مناطق بازگشته است.
در این یادداشت آمده است که در بحبوحه کمبود منابع انسانی، تجهیزات و تدارکات، بیش از ۸۰ درصد جمعیت یمن با مشکلات جدی در زمینه دسترسی به مواد غذایی، آب آشامیدنی و خدمات بهداشتی و درمانی مواجهند.
از سوی دیگر، بیش از ۱۶.۲ میلیون یمنی همچنان دچار عدم امنیت غذایی هستند.
آمار سوءتغذیه همچنان در میان زنان و کودکان بالاست و ۱.۲ میلیون زن باردار یا شیرده و ۲.۳ میلیون کودک زیر ۵ سال نیازمند درمان سوءتغذیه حاد هستند.
بانک جهانی اعلام کرد: «این درگیری منجر به سقوط واقعی خدمات اجتماعی اولیه، از جمله نظام مراقبتهای بهداشتی آسیبپذیر یمن شده و کووید-۱۹ نیز شرایط یمن را وخیمتر کرده است.»
بانک جهانی گفت تولید ناخالص داخلی این کشور حدود ۵۰ درصد افت کرده و ۵۸ درصد از جمعیت آن در فقر شدید به سر میبرند؛ این رقم پیش از شروع جنگ ۱۹ درصد بوده است.
دیوید گریسلی، هماهنگکننده مقیم و مسئول هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل در یمن، در این اثنی خواستار «ادامه پاسخ بشردوستانه و جلوگیری از گرفتار شدن مردم در گرسنگی یا سوءتغذیه حاد» شده است.
گریسلی در مقاله ۱۱ مهر تحت عنوان «توقف حرکت به سمت قحطی در یمن» در تارنمای خبری سازمان ملل متحد، بر لزوم توقف جنگی که باعث این فاجعه انسانی شده است تأکید کرد.
کودتای حوثیها عامل سقوط
فارس النجار، اقتصاددان، گفت کودتای حوثیها در سال ۱۳۹۳ منجر به سقوط نهادهای دولتی یمن و اقتصاد این کشور شده است.
او گفت این گروه مسلح مورد حمایت ایران «ذخایر ارزی و حسابهای بانکی شرکتهای بیمه را غارت کرد و کنترل منابع دولتی را به دست گرفت» که موجب افزایش رنج مردم شد، به ویژه در مناطقی که فقر و بیکاری بیشتر است.
نجار گفت سه استانی که نشانههای شرایط شبهقطحی در آن دیده میشود «بخشی از شرایط کلی منفی است که از جنگ نشأت گرفته است.»
او گفت این مناطق همواره نقاط شروع درگیری بین دولت مشروع یمن و حوثیها بوده است، خصوصاً در جوف و حجه.
وی افزود حوثیها توانستند بیشتر از ساکنان این سه استان سوءاستفاده کنند «چون اکثر آنها در بخش دولتی کار میکنند و حقوقهایشان پنج سال است که قطع شده است.»
او گفت که بقیه مردم در بخشهای بازرگانی و کشاورزی کار میکنند، که حوثیها مالیات سنگینی برای آن وضع کردهاند و هزینه کسب و کار به دلیل افزایش قیمت سوخت به صورت تصاعدی بالا رفته و در موضوع امنیت غذایی تأثیر مستقیم گذاشته است.
مصطفی نصر، مدیر مرکز مطالعات و رسانههای اقتصادی، گفت: «قحطی فیالواقع در بسیاری از مناطق وجود دارد، اما سازمانها و نهادهای بینالمللی نتوانستهاند به آنجا دسترسی پیدا کنند.»
او گفت: «باید انتظار داشت که بعد از بالغ بر هفت سال جنگ، مناطقی گرفتار قحطی شده باشند، علیالخصوص با تعلیق همه برنامههای محافظت اجتماعی که نهادهای رسمی اجرا میکردند.»
حوثیها «فقرا را به حال خود رها کردهاند»
نصر گفت مسئولین مناطق تحت تسلط حوثیها فقرا را به کلی رها کرده و رفاهشان را به سازمانهای محلی و بینالمللی سپردهاند، که آنها هم نمیتوانند به همه نیازهای مردم رسیدگی کنند.
او پیدایش شرایط شبهقحطی در این مناطق را به این موضوع نسبت داد که پس از تعلیق حقوق کارمندان دولتی، تقریباً تمام فکر و ذکر این گروه معطوف به اخذ مالیات و باجگیری و بسیج نظامی شده است.
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه در یمن در گزارش ۱۱ مهر گفت از آغاز سال جاری میلادی تاکنون قیمت مواد غذایی در برخی مناطق حدود ۶۰ درصد افزایش یافته که محرک آن سقوط ارزش ریال یمن بوده است.
عبدالعزیز ثابت، اقتصاددان، گفت: «تداوم کاهش ارزش پول ملی بدون علاج واقعی منجر به تورم افسارگسیخته ارز [ملی] و قیمت کالاها و خدمات شده است.»
او گفت همین موضوع تأثیری منفی داشته که در افزایش فقر، گرسنگی و عدم امنیت غذایی و شیوع بیماریها و همهگیریهای ناشی از سقوط نظام سلامت نمود پیدا کرده است.
تیم لندرکینگ، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور یمن، در سفر اخیر خود به منطقه با مقامهای ارشد دولتی اردن، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، عمان و همچنین مقامهای سازمان ملل متحد و دولت یمن دیدار کرد.
وزارت امور خارجه ایالات متحده ۱۶ مهر در بیانیهای گفت: «تلاشهای او همچنان بر امدادرسانی فوری به مردم یمن و پیشبرد فرآیند صلح فراگیر به رهبری سازمان ملل متحد تمرکز دارد.»