وین، اتریش -- نهاد سازمان ملل متحد برای نظارت بر فعالیت های هسته ای روز چهارشنبه (۲۴ شهریور) حوادث مرتبط با بازرسان خود در ایران را محکوم کرد و آن را «غیرقابل قبول» خواند. این مسئله پس از انتشار اخباری مبنی بر اذیت و آزار کارکنان زن این آژانس توسط نگهبانان ایرانی روی داد.
روزنامه وال استریت ژورنال روز سه شنبه گزارش داد که نگهبانان تأسیسات هسته ای اصلی ایران، در نطنز، از اوایل خرداد تاکنون چندین بار بازرسان زن آژانس بین المللی انرژی اتمی را مورد اذیت و آزار فیزیکی قرار دادند.
این روزنامه به نقل از دیپلمات ها گزارش کرده است که این موارد شامل لمس نامناسب و دستور درآوردن لباس بوده است.
یکی از این دیپلمات ها گفت که این موارد آزار و اذیت دست کم چهار بار روی داده است. یک دیپلمات دیگر نیز شمار این موارد را پنج تا هفت ذکر کرده است.
ایالات متحده در آستانه نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در این هفته این موارد را محکوم کرد.
لوئیس ال بونو، کاردار ایالات متحده، گفت: «آزار و اذیت بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی مطلقاً غیرقابل قبول است و هر گونه تکرار چنین رفتاری موجب نگرانی جدی خواهد بود.»
«ایمنی و آسایش بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی باید یکی از برترین اولویت های این شورا باشد.»
آژانس بین المللی انرژی اتمی در پاسخ به درخواست واکنش به این گزارش یادآور شد که در ماه های اخیر متوجه «برخی موارد مرتبط با تفتیش امنیتی بازرسان آژانس در یکی از تأسیسات ایرانی» شده است.
آژانس افزود: «این آژانس بی درنگ و قاطعانه این موضوع را با ایران مطرح کرد تا به روشنی و بدون ابهام توضیح دهد که این گونه حوادث مرتبط با کارکنان آژانس غیرقابل قبول است و دیگر نباید تکرار شود.»
بنا بر این بیانیه، پس از تبادل پیام هایی در این مورد میان آژانس بین المللی انرژی اتمی و ایران، هیچ حادثه دیگری روی نداده است.
ایران پیشتر نیز با اتهامات مربوط به اذیت و آزار بازرسان هسته ای مواجه شده بود.
ایران مهر ماه ۱۳۹۸، زمانی که یکی از بازرسان زن آژانس بین المللی انرژی اتمی ظاهراً سبب به صدا درآمدن زنگ هشدار امنیتی ویژه شناسایی مواد منفجره در ورودی تأسیسات غنی سازی نطنز شد، جمهوری اسلامی اعتبار مدارک شناسایی او را لغو کرد.
پس از آن که این بازرس زن موقتاً از خروج از ایران منع شد، آژانس بین المللی انرژی اتمی این امر را «غیرقابل قبول» خواند و گفت، «هیچ نشانه ای مؤید» ادعای حمل مواد منفجره توسط او «وجود ندارد.»
به رویدادی جداگانه، جمهوری اسلامی امسال دسترسی آژانس بین المللی انرژی اتمی را محدود کرد و گام های دیگری را برای افزایش فعالیت های هسته ای خود برداشت.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی، روز دوشنبه نسبت به فعالیت های هسته ای پنهان ایران در چهار نقطه ای که در آنها اورانیوم پیدا شده بود، ابراز نگرانی کرد.
تغییر مذاکره کننده ارشد هسته ای
گفت و گوها برای احیای توافق هسته ای ۱۳۹۴ موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) با مشارکت ایالات متحده هم اکنون متوقف شده است.
رسانه های دولتی ایران روز چهارشنبه گزارش دادند که مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران تنزل درجه رو به رو شد و قائم مقام وزیر امور خارجه که مخالف امتیازدهی به غرب است، جای او را گرفت.
به گفته رسانه های دولتی ایران، عباس عراقچی، یکی از مذاکره کنندگان اصلی توافقنامه ۱۳۹۴ بود، اما نقش او اکنون فقط به مشاور وزیر محدود شده است.
علی باقری، از دست پروردگان ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری جدید و تندروی ایران، که در زمان ریاست رئیسی بر قوه قضائیه به عنوان معاون او در امور بین المللی فعالیت می کرد، اکنون بر کرسی معاون وزیر امور خارجه تکیه زده است.
باقری بارها حسن روحانی، رئیس جمهور پیشین ایران، را بابت پذیرفتن اعمال محدودیت های سختگیرانه بر فعالیت های هسته ای ایران و تمایل او به ارائه دسترسی به «بیگانگان» به تأسیسات هسته ای و «مکان های حساس امنیتی» ایران مورد انتقاد قرار داده بود.
مهدی ذاکریان، تحلیلگر، گفت که این انتصاب سیاست هسته ای ایران را قاطعانه در دستان افراد محافظه کاران افراطی نزدیک به رئیسی قرار می دهد.
ذاکریان گفت: «در کابینه رئیسی، چهره های مهم در میز مذاکره اکنون محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، و علی باقری هستند.»
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، هفته گذشته هشدار داد که زمان برای دستیابی به توافقی که باید با اقدام ایران در تعلیق تلافی جویانه بسیاری از تعهدات خود مقابله کند، رو به اتمام است.