مسکو -- گروه های مدافع حقوق بشر در مسکو روز جمعه (۱۳ فروردین) با انتشار گزارشی محکوم کننده درباره نقش روسیه در جنگ یک دهه ای سوریه، از روس ها خواستند مسئولیت موارد نقض حقوق بشر در سوریه را بر عهده بگیرند.
این گزارش که هم زمان با دهمین سالگرد آغاز جنگ سوریه منتشر شده است، نخستین گزارش درباره این جنگ است که توسط کارزارکنندگان روسی منتشر می شود. هدف این گزارش در مرکز توجه قرار دادن موضوع قربانیان اقدامات نظامی آن کشور در سوریه است.
در این گزارش آمده است: «برای بیشتر روس ها، رسانه های حکومتی منبع اصلی اخبار درباره سوریه است و این رسانه ها بر رنجی که از سوی تروریست ها و گروه های اپوزیسیون مسلح مخالف دولت بر غیرنظامیان تحمل می شود، متمرکز هستند. این در حالی است که آنها در رابطه با نقض آشکار و سازمان یافته حقوق بشر و جنایات جنگی دولت سوریه سکوت اختیار کرده اند.»
این گزارش می افزاید: «بنا به دلایل مشخص، رسانه های دولتی روسیه نه درباره قربانیان بمباران ها گزارش می دهند و نه از آوارگی اجباری غیرنظامیان، که بخشی از آن به دلیل اقدامات نظامی روسیه در سوریه است، چیزی می گویند.»
«در نتیجه، مردم روسیه برای داوری کردن درباره این که ما در سوریه از چه کسی و چه چیزی پشتیبانی می کنیم، این جنگ برای ما چه قدر هزینه دارد، و این جنگ چه رنجی را بر غیرنظامیان - کسانی که هرگز اسلحه به دست نگرفته اند - تحمیل کرده است، از دانش کافی برخوردار نیستند.»
یافته های این گزارش با روایت رسمی مسکو و ستایش ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، از مداخله نظامی آن کشور در سال ۱۳۹۴ برای ریشه کن کردن «تروریست ها» و حمایت از دولت بشار اسد، در تضادی شدید است.
این گزارش ۲۰۰ صفحه ای که توسط گروه «مموریال» (یادبود)، سرشناس ترین گروه حقوق بشری روسیه و چندین سازمان دیگر تهیه شده، حاوی مصاحبه هایی با بیش از ۱۵۰ تن از شاهدان رویدادهای سوریه است.
این سازمان های مدافع حقوق بشر گفته اند: «اکثریت قریب به اتفاق کسانی که با آنها مصاحبه کرده ایم، روسیه را یک منجی نمی دانند. بلکه آن را یک نیروی بیگانه ویرانگر قلمداد می کنند که مداخله نظامی و سیاسی آن به تقویت شدن آن جنایتکار جنگی که در رأس کشورشان قرار دارد، کمک کرده است.»
«برخی از افرادی که با آنها مصاحبه کرده ایم فاش کردند که آنها یا عزیزانشان قربانی بمباران های روسیه بوده اند.»
این گزارش، روسیه را به ارتکاب موارد نقض حقوق بشر در سوریه متهم کرده است. از جمله آن موارد، بمباران بی هدف و کورکورانه غیرنظامیان و حمایت از رژیم سوریه بوده است؛ رژیمی که به ارتکاب جنایات گسترده، از جمله هدف قرار دادن غیرنظامیان، استفاده از جنگ افزارهای شیمیایی، و گرسنگی دادن به مردم تا حد مرگ در شهرهای تحت محاصره، متهم شده است.
جسور کردن یک رژیم خطرناک
این گزارش از مسکو می خواهد درباره بمباران های انجام شده توسط ارتش روسیه در سوریه تحقیقات مستقلی را انجام دهد و به قربانیان غرامت پرداخت کند.
نویسندگان این گزارش، که به مدت دو سال روی این مطالعه کار کرده اند، نتوانستند وارد سوریه شوند. آنها در لبنان، ترکیه، آلمان، روسیه، و نقاط دیگر با سوری هایی که از جنگ گریخته بودند، مصاحبه کردند.
زنی که از محله وائر شهر حمص آمده بود، به نویسندگان این گزارش گفت که مداخله روسیه باعث جسور شدن رژیم سوریه شد. شهر حمص طی سال های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۵ در محاصره قرار داشت.
این زن گفت: «شمار کسانی که طی مدت شش ماه از زمان آغاز بمباران های روسیه قربانی شدند بیش از شمار قربانیان بمباران های دو ساله [رژیم] سوریه بود.» وزن این زن در یک مقطع زمانی به ۳۳ کیلوگرم کاهش یافته بود.
این کارزارکنندگان گفتند که می خواهند بیشترین تعداد ممکن از مردم روسیه تحقیق آنها را مطالعه کنند و «به مسئولیتشان در قبال آن چه که به نام آنها در سوریه روی می دهد، پی ببرند.»
آنها گفتند: «ما از بابت نگاهی که مصاحبه شوندگان سوری نسبت به روس ها داشتند، احساسی ناراحتی توأم با شرمندگی داشتیم.»