دیده بان حقوق بشر روز دوشنبه (۲۴ شهریور) نسبت به «پیامدهای مرگبار» ممانعت از کمک رسانی به یمن جنگ زده هشدار داد؛ در این کشور، تلاش های بشردوستانه پیش از این هم در اثر بحران ویروس کرونا با مشکل جدی مواجه بوده است.
این گروه حقوق بشری در گزارشی نوشت دخالت های دولت و حوثی های مورد حمایت ایران (انصارالله) مانع از کمک رسانی به این کشور شده است، کشوری که با خطر قحطی قریب الوقوع مواجه است.
طی مصاحبه با ۳۵ فعال حقوق بشری، ۱۰ نماینده از سازمان های خیریه و ۱۰ تن از پرسنل بهداشتی یمن، مشخص شد شبکه پیچیده ای از محدودیت ها وجود دارد که مانع از کمک رسانی به این کشور می شود.
دهها هزار نفر از مردم یمن، که اکثراً غیرنظامی بوده اند، در جنگ داخلی این کشور جان خود را از دست داده اند؛ سازمان ملل متحد این جنگ را بدترین بحران انسانی جهان توصیف می کند.
تیر ماه امسال با افزایش درخواست ها برای آتش بس جهت مقابله با کروناویروس جدید، سازمان ملل هشدار داد که یمن با خطر بازگشت به «آستانه یک قحطی تمام عیار» مواجه است.
در این گزارش آمده است که تأخیرهای طولانی در روند تأیید پروژههای کمک رسانی، ممانعت از ارزیابی کمک های لازم و تلاش ها برای دیکته کردن میزان تخصیص بودجه در کنار اعمال خشونت علیه مددکاران همگی باعث کند شدن روند ارسال کمک های ضروری شده است.
زمانی که این پروژه ها در سال های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ شروع شدند، مددکاران مجبور بودند جلوی حوثی ها «ایستادگی کنند» چرا که حوثی ها اصرار داشتند مددکاران خودرو، لپ تاپ و تلفن همراهشان را تحویل بدهند.
برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد در سال گذشته به دنبال اتهام «انحراف مسیر کمک های غذایی» موقتاً تحویل کمک به مناطق تحت کنترل حوثی ها را به تعلیق درآورد که پس از آن حوثی ها دست از تهدید به اعمال مالیات بر کمک های ارسالی برداشتند.
دیده بان حقوق بشر گفت موانع کمک رسانی به مناطق تحت کنترل دولت در جنوب و شرق نیز رو به افزایش است.
در این گزارش همچنین از مؤسسات امدادی انتقاد شده است که با کرنش در برابر مطالبات نامشروع، امکان وخامت اوضاع را به ویژه در مناطق تحت کنترل حوثی ها بیشتر می کنند.
موانع غیرضروری
دیده بان حقوق بشر گفت که اقدامات این مؤسسات «مقام ها را بر آن داشته بود تا به فکر کنترل هر چه بیشتر بیفتند… و پول های هنگفتی به وزارتخانه هایی که فسادشان روشن است هدایت شود.»
در این گزارش، هر دو طرف دولت و حوثی ها به «برداشتن فوری همه موانع غیرضروری» از سر راه تحویل کمک های حیاتی دعوت شده اند، کمک هایی که از زمان شروع همه گیری جهانی ویروس کرونا با تقاضای بی سابقه ای مواجه شده است.
سازمان ملل متحد می گوید که تاکنون بیش از ۲۰۰۰ مورد ابتلا به کووید ۱۹، شامل ۵۸۳ مورد فوت، در یمن ثبت شده است اما آمار واقعی احتمالاً به مراتب بیشتر است.
طبق اعلام سازمان ملل متحد، بیش از سه میلیون یمنی آواره شده اند و سه چهارم جمعیت ۲۹ میلیون نفری این کشور برای زنده ماندن به نوعی کمک متکی هستند.
لیز گراندی، مسئول هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد برای یمن، گفت این سازمان از مشکلات کمک رسانی به یمن آگاهی داشته است.
او به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما برای هر برنامه ای که در دست انجام داریم، خطرات تحویل اصولی [کمک ها] را شناسایی می کنیم.
زمانی که آن اصول نقض می شود، روند تحویل را تغییر می دهیم؛ و گاهی هم باید کمک رسانی را متوقف کنیم.»
او ماه گذشته هشدار داد در اثر بحران بودجه ای که سازمان ملل متحد را وادار به توقف یا کاهش نیمی از برنامه های اصلی خود در یمن کرده است، میلیون ها یمنی «در تنگنا قرار می گیرند یا ممکن است جان خود را از دست بدهند.»
طی یک کنفرانس جمع آوری کمک که خرداد ماه امسال در ریاض برگزار شد، اهداکنندگان تنها متعهد به پرداخت ۱٫۳۵ میلیارد دلار از ۲٫۴۱ میلیارد دلاری شدند که برای اجرای فعالیت های بشردوستانه ضروری تا پایان سال جاری میلادی لازم است.
گراندی همچنین گفت پس از این که حوثی ها فرودگاه صنعا را تعطیل کردند شرایط کمک رسانی پیچیده شده است.
یکی از پرسنل امدادی با شرط عدم افشای نام خود به خبرگزاری فرانسه گفت: «الآن که فرودگاه صنعا بسته شده است، کاری که از قبل هم بسیار دشوار بود از لحاظ ارائه واکنش مناسب سخت تر شده است.
درست است که در جنوب هم محدودیت هایی وجود دارد اما… در شمال، میزان محدودیت ها و شدت آن فوق العاده است.»