تلاش قانون گذاران لبنانی برای رسیدگی به معضل مداوم آلودگی رود لیطانی و یافتن یک راه حل دائمی و عملی برای این مشکل.
نزیه نجم نماینده مجلس لبنان که ریاست کمیسیون مجلس در امور عامه، حمل ونقل، انرژی و آب را به عهده دارد در دیدار روز 28 اوت گفت که تا زمان تشکیل یک کمیته عالی برای یافتن یک راه حل دائمی، کار همچنان ادامه خواهد داشت.
لیطانی بلندترین رودخانه لبنان با 170 کیلومتر درازا است که گنجایش نزدیک به 750 میلیون متر مکعب آب ناشی از بارندگی و شاخه هایی که از دره بقاع به آن می ریزند را دارد.
از آب این رودخانه برای طرحهای تولید برق و سایر نوآوری های آبیاری برای تغذیه زمین های کشاورزی در غرب دره بقاع، جنوب و دشت ساحلی استفاده می شود.
نجم گفت که کمیسیون مجلس « امیدوار است برای رسیدگی به مشکل آلودگی یک کمیته عالی و کمیته دیگری را برای اداره حوضه لیطانی تشکیل بدهد، تا ما بتوانیم اجرای راه حل این مشکل را به طور واقعی پیگیری کنیم.»
او به المشارق گفت که دولت نخست وزیر پیشین تمام سلام با تصویب قانون شماره 63/2016، یک گام به سوی حل مشکل آلودگی این رودخانه برداشت.
به موجب این قانون 101 میلیارد پوند لبنان (67 میلیون دلار) برای برخورد با تخلفات و ساخت تصفیه خانه های فاضلاب خانگی و صنعتی اختصاص یافت.
نجم گفت که طرح اصلاحی« شامل نظارت بر کیفیت کار لازمه و پاسخگویی و همچنین تشکیل کمیته عالی برای نظارت بر اجرا، اِعمال فشار بر کارخانجات و شهرداری ها، و یافتن راه حل هایی برای حذف تخطی به حریم رودخانه می باشد.»
وی افزود،« اجرای این طرح باید با اجرای وظایف دولت در قبال ساکنین این شهرستان ها و برنامه ریزی برای طرحهایی که به اصل مشکل رسیدگی می کنند مانند کارخانه های تصفیه [فاضلاب] همراه باشد.»
تصفیه آلودگی رود
طرح دولت برای رسیدگی به آلودگی رود لیطانی در سه مرحله اجرا خواهد شد: رسیدگی فوری و راه حل های سریع، سپس راه حل های میان مدت و در نهایت مرحله راه حل پایدارو بلند مدت.
در این طرح سازمان اجرایی مسئول، پیگیری و نظارت بر هرمرحله و روند کار تعیین می شود و برای رسیدگی به امور مربوط به حوضه علیای لیطانی در دره بقاع که بزرگترین منبع آلودگی رودخانه است فراخوان به عمل می آید.
درمرحله ابتدایی این طرح،« دهانه های خروجی فاضلاب با شهرداری ها مورد بازرسی قرار می گیرد و از ریخته شدن مستقیم فاضلاب به رودخانه جلوگیری خواهد شد،» تا زمانی که کار ساخت تصفیه خانه به پایان برسد.
دهانه های خروجی به مناطقی که نیشکر در آنها کاشته خواهد شد، هدایت می شوند. نیشکر محصولی است که در رابطه با مدیریت فاضلاب تحت مطالعه و بررسی قرار گرفته است.
در این طرح از گسترش شبکه های جدید فاضلاب به مناطقی که فاقد تصفیه خانه هستند جلوگیری می شود و تخلیه مخزن های فاضلابی که برای واحدهای مسکونی ساخته شده اند الزامی است و محتویات آنها باید به تصفیه خانه ها حمل شود.
برای پس مانده های جامد، این طرح یک طرح اقدام مربوط به پایگاههای انتقال، دسته بندی و کودسازی و نیز محل دفن زباله ها که می بایست توسعه یافته یا ساخته شوند، را توصیه می کند. همچنین توصیه شده که بعضی از محل های دفن زباله بسته و یا بازسازی شوند و برخی دیگر برای برآورده کردن معیارهای محیط زیستی اصلاح و تغییر داده شوند.
در مورد سومین منبع اصلی آلودگی رودخانه، کودهای کشاورزی، این طرح بر ساخت و تقویت ظرفیت ها در حوزه های مدیریت کودها، تغذیه گیاهان و حفظ کیفیت تأکید می کند.
همچنین خواستار کاربرد روشهای کارآمد و دوستار محیط زیست آبیاری است.
راه حل های موقت
سامی علویه مدیر کل اداره رودخانه لیطانی گفت که تخطی به حریم در محدوده رودخانه،« موجب شده تا حوضه بالایی رودخانه در اثرجاری شدن پساب های صنعتی و بیمارستانی به فاضلاب تبدیل شود.»
او به المشارق گفت که این کار در پی سالها باعث شده که آب رودخانه به شدت آلوده شود.
وی گفت که دریاچه قرغون که از رود لیطانی تغذیه می شود، در اثر آب آلوده به فاضلاب و پساب های صنعتی که از رودخانه وارد آن می شود، آلوده شده است.
وی گفت که منبع این آلودگی 227 کارخانه، کارگاههای صنعتی، نهادهای تجاری، مزارع و کشتارگاههایی هستند که آب آلوده آنها به رودخانه هدایت می شود، همانند فاضلاب شهرستان های و روستاهای واقع در کرانه رود.
علویه گفت که آنچه که انجام آن امروز به صورت فوری لازم است،« اجرای طرحی است که پیش از این از سوی دولت لبنان تهیه شده بود.»
او گفت که در عین حال، ضروری است که « تا زمان پیدا شدن یک راه حل دائمی، با اجرای راه حل های موقت برای فاضلاب به تخطی شهرداری ها به حریم رودخانه پایان داده شود.»
او افزود که ساخت و ساز بی رویه و حفر چاههای آرتزین نیز باید متوقف شود.
علویه گفت،« این رودخانه به عنوان یک منبع عمده ثروت آبی برای لبنان بسیار مهم است چرا که آب دره بقاع و جنوب را تأمین می کند و منبع عمده آبیاری و مولد برق است.»