امید یافتن کودکان سوری در مرکز بازپروری عمان

مجموعه ای از نقاشی ها در مرکز حمایت و بازپروری سر بابی چارلتون در مرکز عمان، با مناظر و رنگ های روشن و همچنین تاریک از بازدیدکنندگان استقبال می کنند.

یک نقاشی، گروهی از کودکان را روی صندلی چرخدار نشان می دهد و دیگری یک خواهر و برادر را به تصویر کشیده که سوگوار مرگ مادرشان هستند. پناهجویان از مرز عبور می کنند و دیگران در دریا غرق می شوند. گورهای جمعی، سربازان و سلاح نیز دیده می شود.

در حالیکه بازدیدکنندگان در مرکز پیش می روند، رنگ ها روشن تر می شود و نقاشی ها لحظات شادتری را نشان می دهند.

کودکی دیده می شود که به مدرسه بازگشته و دیگری از پنجره بیرون را تماشا می کند. بادکنک ها در هوا معلق هستند و گروهی از کودکان روی صندلی چرخدار سوریه را بازسازی می کنند.

در درون این مرکز، چند نقاش جوان در کلاس هنر شرکت می کنند -- ساکت و عمیقا متمرکز بر نقاشی هایشان هستند.

آثار هنریشان برداشت آن ها از جنگ داخلی سوریه را نشان می دهد و در لایه های پنهان می توان خاطرات، ترس ها و امیدها را دید.

برخی زندگی پس از جنگشان را نشان داده اند؛ دوستانی که با هم بازی می کنند، الفت های خانوادگی. دیگران چیزهایی را که با شروع جنگ شاهد آن بوده اند به تصویر کشیده اند؛ خشونت، خونریزی و نابودی، در حالیکه دیگران هجرت از سوریه به اردن را مرور کرده اند.

حمایت فیزیکی و روانی

این مرکز که در منطقه پرازدحام عمان واقع شده توسط موسسه غیرانتفاعی «آموزش توسعه آسیا» اردن اداره می شود و پناهجویان زخمی سوری و قربانیان اردنی مین و مواد منفجره را می پذیرد.

از بیش از 650000 پناهجوی سوری ثبت شده که در حال حاضر در اردن بسر می برند، بسیاری زخم های فیزیکی و روحی را تجربه می کنند؛ نظیر از دست دادن یک عضو یا مرگ اعضای خانواده.

مؤسسه آموزش توسعه آسیا از زمان تاسیس در سال 2013، از طریق پروژه ای که با حمایت مالی مرکز توسعه اجتماعی و اقتصادی پلوس مستقر در آمریکا پیش می رود، به مجروحان خدمات بازپروری و حرکتی، اندام های مصنوعی ارائه می دهد.

مراقبت اندام های مصنوعی پیش از این، از طریق مراکز بازپروری پراکنده در سراسر اردن ارائه می شد.

این مرکز اخیرا مرکز بازپروری خود را با همکاری «مرکز پشتیبانی و بازپروری بابی چارلتون»، یک سازمان خیریه مستقر در انگلستان فعال در زمینه قربانیان مین افتتاح کرده است تا به پناهجویان در یک محل خدمات فیزیکی و روانی ارائه دهد.

اکرم رامینی، مدیر این مرکز، به المشارق گفت: «اکثر پناهجویانی که به مرکز می آیند جراحات ستون فقرات دارند یا عضوی را از دست داده اند.»

وی گفت که این بیماران وسایل حرکتی و خدمات بازپروری از جمله عضو مصنوعی، صندلی چرخدار، وسایل تقویت اعضاء، درمان فیزیکی و روحی دریافت می کنند.

رامینی گفت: «کمک پس از درخواست شخص محور ارائه می شود. تکنیسین ها به موارد واصله گوش می دهند و برای هر شخص راه حل می دهند.»

رنج، خسران و درد مشترک

کودکان پناهجویی که به مرکز سر بابی چارلتون که با رنگ های روشن طراحی شده و مجهز به تجهیزات بروز است می آیند، از اردوگاه های مختلف اردن هستند و بیشترشان از الزعتری، بزرگترین اردوگاه پادشاهی، می آیند.

در میان این کودکان 5 تا 16 ساله، ۷۰ درصد پدر یا مادر و بسیاری از آنها تمام خانواده شان را از دست داده اند.

این مرکز همه آنها را به عنوان قربانیان جنگ که رنج، خسران و درد مشترکی را تجربه کرده اند گرد هم می آورد. آنها با هم دیدار می کنند، حرف می زنند و بازی می کنند و جایی برای صحبت درباره مشکلاتشان پیدا می کنند.

روند درمان مرحله ای است.

دکتر نوین ابوزید، مربی مداوای ضربه روحی، گفت: «پس از کار گذاشتن عضو نیاز به پشتیبانی روانی است. در آغاز انکار وجود دارد. مجروح عضو مصنوعی را به راحتی نمی پذیرد.»

وی گفت: «با اینکه دوباره راه می روند، در عمق وجودشان می دانند مثل قبل نیستند. این اغلب به افسردگی منجر می شود.»

نقش بازی کردن، مراقبه و هنر توسط مربیان متخصص انجام می شود تا چیزهایی را کودکان از سر گذرانده اند بیرون بکشند تا بتوانند با ضربات روحی خود مواجه شده و شروع به درمان و رویا پردازی کنند.

برخی خود را هنرمند و برخی خود را نویسنده کشف کرده اند.

ابوزید گفت: «برای کسانی که برای آینده رویایی داشته اند، اما جراحتشان اجازه آن را نمی دهد، سعی می کنم به سمت رویای مشابهی هدایتشان کنم. به این ترتیب کودکی که می خواست بازیکن فوتبال شود، اما پایش را از دست داده می تواند تحلیلگر ورزشی شود.»

برنامه های جامع هنردرمانی

گروه کودکانی که در کلاس هنر بودند جراحت آشکاری نداشتند، اما از آنچه در جنگ دیده اند زخم های روحی برداشته بودند.

ابوزید گفت: «بیشتر آنها شاهد انفجار و کشته شدن آدم ها جلوی چشم شان بوده اند.» کلاس های هنر بخشی از برنامه جامع هنردرمانی برای کسانی طراحی شده است که از اختلال استرس پس از ضایعه رنج می برند.

بتول، یک کودک 12 ساله پناهجوی سوری از درعا، اتاقش را آنگونه که به یاد دارد نقاشی کرده است: زیبا، تمیز و پر از اسباب بازی ها و وسایلش.

وقتی به اردن آمد فقط هفت سال داشت. او صبح ها چند ساعت قبل از شروع مدرسه اش در هنگام بعدازظهر به این مرکز می آید.

روی طاقچه نقاشی های کودکانی است که بازپروری را پشت سر گذاشته اند.

بسیاری از آن ها را خالد پناهجوی سوری 16 ساله از درعا کشیده است که آثار هنریش احساسات مختلفی را نشان می دهد.

ابوزید گفت که وقتی خالد اول به این مرکز آمد همیشه ساکت بود. بعد از چند جلسه مربی توانست او را به حرف بیاورد تا درباره تجربیاتش صحبت کند.

آخرین چیزی که درباره خانه اش در سوریه به یاد می آورد مادرش بود که داشت برای آماده کردن غذا به سمت آشپزخانه می رفت. او در اردن به هوش آمد، بخشی از بدنش فلج شده و آسیب مغزی دیده بود و پدر و مادرش هم کشته شده بودند.

کودکان رویای بازگشت به سوریه را دارند

حالا خالد از خانه اش در ادوگاه الزعتری نقاشی می کشد و گاهی برای برنامه تکمیلی به این مرکز می آید.

نقاشی های فعلی او همه درباره بازسازی سوریه است. اما تمام بچه هایی که در حال بازسازی کشورش هستند روی صندلی چرخدار نشسته اند.

بسیاری از کودکان این مرکز به زندگی و مدرسه خود در اردن عادت کرده اند، اما اکثرشان از میل به بازگشت به سوریه می گویند.

او گفت که آدام می خواهد برگردد؛ چون دلش برای غذا دادن به کبوترهای روی بام خانه اش تنگ شده است. (آدام) گفت: «مطمئنم آن ها هم دلشان برای من تنگ شده است.»

ملک چیزهای از سوریه را دوست دارد که نمی تواند آن ها را در اردن پیدا کند.

نقاشی های این کودکان اخیرا در لندن در نمایشگاهی با عنوان «تاریکی به نور: سفر یک کودک سوری» به عنوان بخشی از یک نمایشگاه بزرگتر عکاسی تحت عنوان «میراث جنگ» به نمایش درآمد.

در حالیکه آنها شقاوت های جنگ از نگاه یک کودک را نشان می دهند، همچنین نشان دهنده انعطاف و توانایی کودکان در بقاء و رویاپردازی دوباره است.