گروههای نیابتی ایران بهشکلی گسترده از متوسل شدن رژیم این کشور به سرکوب، اقدامات ظالمانه و اعدامهای خودسرانه علیه مخالفان داخلی سیاستهایش تقلید میکنند. این گروهها فعالیتهای خود را با هماهنگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام میدهند.
فتحی السید، پژوهشگر مرکز مطالعات منطقهای و استراتژیک خاورمیانه، به المشارق گفت: «ارتکاب سرکوب و قتل توسط سپاه پاسداران درست در نخستین لحظات بهوجود آمدن پدیدهای موسوم به انقلاب اسلامی آغاز شد.»
بهگفتهٔ او رژیم حاکم به «حذف خودسرانهٔ شخصیتهای مخالف و ربودن سیستماتیک دیپلماتها» ادامه داده است.
او افزود در داخل زندانها و بازداشتگاههای ایران، «اعدامها بهشکل مداوم بدون طی شدن رویهٔ قضایی مناسب یا حضور وکلای مدافع واقعی انجام میشود.»
السید گفت: «آنها حتی مجازاتهای مختلفی را ابداع کردند و ابزاری را برای قطع انگشتان دست ساختند و بهدار کشیدن افراد با جرثقیل در میدانهای عمومی را باب کردند.»
او افزود: «کار تا آنجا پیش رفته است که به بستگان قربانی اجازه میدهند خودشان تحت حمایت نیروهای امنیتی، متهم را حلقآویز کنند.»
عفو بینالملل در گزارش ٧ مردادماه خود اعلام کرد قانون مجازات اسلامی ایران مجازاتهای جسمی مختلفی که شکنجه محسوب میشود، از جمله قطع عضو، شلاق زدن، کور کردن، به صلیب کشیدن و سنگسار را پیشبینی کرده است.
طبق قانون، در مورد انواع خاصی از سرقت، باید «چهار انگشت دست راست محکومان بهطور کامل قطع شود، بهطوریکه فقط کف دست و شست آنها باقی بماند».
رعبافکنی در میان شهروندان
در سایر کشورهایی که سپاه پاسداران و گروههای نیابتیاش در آنجا فعال هستند از جمله یمن، سوریه و لبنان، تاکتیکهای سرکوب مشابهی علیه مخالفان بهمنظور ایجاد ترس در دل مردم محلی و اعمال کنترل علیه آنها بهکار گرفته شده است.
با این حال بهگفتهٔ السید، گروههای نیابتی ایران در هر مکانی، ویژگی خاص خود را دارند.
او گفت: «برای مثال در یمن، حوثیها افراد را در میدانهای عمومی اعدام میکنند. در لبنان، چهرههای مخالف ربوده یا ترور میشوند.»
«در سوریه، از همان ابتدا مداخلهٔ حزبالله در درگیریها به این وضعیت دامن زد، چراکه عناصر آن در اوایل قیامها مستقیماً بهسمت معترضان شلیک میکردند.»
او افزود امروزه در بخشهایی از سوریه که تحت کنترل رژیم سوریه و گروه نیابتی ایران یعنی حزبالله قرار دارد، هزاران تن همچنان مفقود هستند.
السید گفت: «ایران حتی از طریق افسران اطلاعاتی یا عوامل محلی خود، مخالفانش را در خارج از کشور مورد تعقیب قرار میدهد.»
برای مثال، در خردادماه ١٣٩٩ یک مرد نروژی-ایرانی به جرم جاسوسی و اقدام به قتل نافرجام در دانمارک به نیابت از ایران، محکوم شد.
بر اساس کیفرخواست، متهم به جرم «همدستی در سوءقصد» جهت ترور برنامهریزی شدهٔ یک ایرانی تبعیدی در شهریورماه ١٣٩٧ «بنا به دستور و تحت هدایت سرویس اطلاعاتی ایران» محکوم شد.
صدور سرکوب
شیار ترکو، پژوهشگر مسائل ایران، به المشارق گفت سپاه پاسداران علاوه بر «صدور انقلاب»، بهدنبال صدور «دیکتاتوری و سرکوب اعمالشده علیه مردم خود به کشورهای دیگر نیز بوده است.»
او گفت این مسئله در مناطقی که ایران گروههای نیابتی نظامی خود را در آنها مستقر کرده است، از جمله عراق، سوریه، لبنان و یمن کاملاً مشهود است.
ترکو گفت: «آنها هیچگونه احترامی برای قانون قائل نیستند و فجیعترین انواع قتل، ترور و شکنجه را علیه همهٔ کسانی مرتکب میشوند که مخالف سیاستهای سپاه پاسداران و گروههای نیابتی آن هستند.»
بهگفتهٔ او کاری که سپاه پاسداران انجام میدهد مشابه اقدامات سرکوبگرانهای است که دیکتاتورهایی مانند نیکلاس مادورو در ونزوئلا و بشار اسد در سوریه انجام میدهند. او افزود: «بهنظر میرسد از این رویکرد برای خاموش کردن آتش اعتراضات بهره گرفته میشود.»
مونا محمد، روزنامهنگار اهل یمن و ساکن قاهره، گفت: «جای تعجبی ندارد که کسانی که بهسوی غیرنظامیان راکت شلیک میکنند و زنان و کودکان را میکشند، بهشکلی معمول و بدون داشتن هیچگونه اختیار قضایی، اعدامهای خودسرانه را نیز انجام میدهند».
او به المشارق گفت: «اعدام ٩ نفر در سال ١٤۰۰ در ملأ عام، از جمله فردی زیر سن قانونی که پیش از اعدام به دلیل شکنجه فلج شده بود، مایهٔ شرمساری حوثیها است.»
او یادآور شد: «این گروه تروریستی با وادار کردن غیرنظامیان برای حضور در مراسم اعدام در میدانهای عمومی، اعدامهایی مشابه اعدامهای «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) را انجام میدهد، که همچون اتفاقی است که در الرقه سوریه رخ داد.»
حوثیها در برخی موارد حتی اعضای گروه خود را نیز بهدلیل اختلافات داخلی و جنگ قدرت بهدار آویختهاند.
جمیل ابوحمدان، افسر بازنشستهٔ ارتش لبنان، به المشارق گفت از زمان پدید آمدن حزبالله در لبنان، این حزب مورد حمایت ایران «دست به سرکوب، قتل، ارعاب، اعدام و ترور زده است».
بهگفتهٔ او این حزب بهدنبال حذف کسانی است که «چه در عرصهٔ سیاسی و چه در عرصهٔ نظامی» با آن مخالفند.
او افزود: «دهها تن پس از ربوده شدن توسط حزبالله در مناطق تحت کنترل آن بهشکلی مشکوک ناپدید شدند.»
وادار کردن ایران به پاسخگویی
ابوحمدان گفت ایالات متحده و متحدانش از طریق ابزارهای مختلف از جمله تحریم و مقابله با تمام اشکال قاچاق، اقدامات سرکوبگرانهٔ سپاه پاسداران و جنایات انجامشده توسط نیروهای نیابتی آن را هدف قرار دادهاند.
طی تحریمهایی که در روز ٣ بهمنماه اعلام شد، ایالات متحده با هماهنگی بریتانیا و اتحادیهٔ اروپا دست به اقدام زد تا رژیم ایران را بهدلیل نقض حقوق بشر وادار به پاسخگویی کند.
ده شخص و یک نهاد ایرانی بههمراه چهار تن از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران که سرکوب صورتگرفته توسط رژیم ایران را در سطح ملی و استانی هماهنگ میکردهاند، در لیست سیاه قرار گرفتند.
وزارت خزانهداری ایالات متحده در بیانیهای اعلام کرد این اقدام همچنین «یکی از ارکان اقتصادی کلیدی سپاه پاسداران را هدف قرار داد که بخش عمدهای از بودجهٔ سرکوب وحشیانه رژیم را تأمین میکند.»
این اقدام، نهمین دور تحریمهای ایالات متحده برای هدف قرار دادن کسانی بود که مسئول سرکوب اعتراضات مسالمتآمیز و محدود کردن دسترسی به اینترنت در ایران هستند.