گسترش تجارت سلاح‌های ایرانی از طریق حوثی‌ها در یمن به شاخ آفریقا

عدن - به‌گفتۀ مقامات، حوثی‌ها همچنان به استفاده از سلاح‌های قاچاق‌شده توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به یمن با هدف تهدید کشتیرانی بین‌المللی و تضعیف ثبات و امنیت یمن و منطقه ادامه می‌دهند.

این مقامات گفتند سلاح‌های ایرانی در بازارهای صنعا به‌وفور در دسترس است و به نظر می‌رسد تجارت سلاح‌های ایرانی گسترش یافته باشد و در حال حاضر حوثی‌ها این سلاح‌ها را از طریق دریای سرخ به سومالی قاچاق می‌کنند.

روز ٧ تیرماه نیروهای امنیتی در بندربیلا واقع در سومالی دو قایق حامل سلاح‌های قاچاق از مناطق تحت کنترل حوثی‌ها در یمن را توقیف کردند. این سلاح‌ها برای الشباب که یک گروه تروریستی فعال در سومالی است، ارسال شده بود.

به گزارش العربیه، مقامات سومالی گفتند ١٩ خدمۀ این قایق‌ها که شامل اتباع سومالیایی و یمنی بودند برای یک شبکۀ قاچاق مرتبط با سپاه پاسداران کار می‌کردند.

این رسانه گفت دو قایق مذکور متعلق به یک قاچاقچی سومالیایی شناخته‌شدۀ مورد حمایت ایران است.

حوثی‌ها در زمینۀ قاچاق دوطرفه با شاخ آفریقا دست دارند؛ آنها از یک‌سو سلاح‌های ایرانی را با قایق‌های ماهیگیری از سومالی به یمن می‌آورند و از سوی دیگر برای حمایت از الشباب، از یمن به سومالی سلاح می‌فرستند.

بر اساس گزارش رسانه‌ها، این سلاح‌ها که محل تأمین آنها بازارهای یمن است، معمولاً به بندر هوبیو در سومالی منتقل می‌شود.

سلاح‌های ایرانی در صنعا

رسانه‌های مختلف گزارش داده‌اند که در هفته‌های اخیر دوربین‌های دوچشمی حرارتی و سلاح‌های سبک ساخت ایران، از جمله تفنگ‌های تهاجمی، مسلسل‌های سبک و تفنگ‌های تک‌تیرانداز در بازار سلاح در صنعا، شهر تحت کنترل حوثی‌ها، مشاهده شده است.

عکس‌هایی از سلاح‌های ساخت ایران که دلالان سلاح یمن آنها را برای فروش عرضه می‌کنند، از جمله تفنگ‌های تهاجمی مدل KLT نیز در توئیتر دست‌به‌دست می‌شود.

ابتکار جهانی علیه جرایم سازمان‌یافتۀ فراملی مستقر در ژنو در آبان‌ماه سال ١٤۰۰ طی گزارشی اعلام کرد بسیاری از سلاح‌هایی که ایران در اختیار حوثی‌ها قرار می‌دهد، از طریق خلیج عدن به سومالی قاچاق می‌شود.

فیصل احمد، تحلیلگر سیاسی گفت: «فروش سلاح‌های ساخت ایران در صنعا نشان می‌دهد سپاه پاسداران فعالانه از طریق تمام مسیرهای زمینی ممکن برای حوثی‌ها سلاح قاچاق می‌کرده است.»

او گفت سلاح‌های ایرانی از طریق استان‌های حضرموت و المهره وارد یمن می‌شود و این کار از طریق زمین و دریا، با استفاده از قایق‌های ماهیگیری از طریق جزایر دریای سرخ و همچنین بندر الحدیده در دریای سرخ که تحت کنترل حوثی‌ها است، صورت می‌گیرد.

در اواسط ماه جاری و در تعطیلات عید قربان، رسانه‌های حوثی‌ها موشک‌های ایرانی را به معرض نمایش گذاشتند. به‌گفتۀ آنها این موشک‌ها به‌صورت اجزای منفصل قاچاق شده بود و کارشناسان سپاه پاسداران و حزب‌الله آنها را در یمن دوباره مونتاژ کردند.

احمد گفت: «ارسال فراوان سلاح توسط سپاه پاسداران برای حوثی‌ها میزان نفوذ ایران در یمن را نشان می‌دهد.»

او افزود: «ایران با حمایت از شبه‌نظامیان فرقه‌گرای مسلح در جنگ‌های نیابتی به‌منظور تهدید امنیت و ثبات کشتیرانی بین‌المللی به‌دنبال پیشبرد برنامۀ خود است. این کار نقض آشکار قوانین بین‌المللی محسوب می‌شود.»

او گفت با توجه به وضعیت وخیم اقتصادی در یمن، «ممکن است برخی از عناصر حوثی‌ها سلاح‌های خود را برای تأمین هزینه‌های زندگی‌شان بفروشند».

عادل الشقاع، تحلیلگر سیاسی گفت قاچاق سلاح توسط سپاه پاسداران جزئی از مأموریت ایران برای «صدور انقلاب» است.

او گفت: «سلاح بخش مهمی از چنین مأموریتی محسوب می‌شود.»

قاچاق دوطرفه

عبدالسلام محمد، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک ابعاد گفت: «فعالیت‌های غیرقانونی، از جمله قاچاق سلاح و مواد مخدر» منبع اصلی درآمد برای حوثی‌ها محسوب می‌شود.

او گفت یمن درست در نقطۀ مقابل شاخ آفریقا قرار دارد «منطقه‌ای که کشورهایی بی‌ثبات مانند سومالی در آنجا واقع شده‌اند. چنین محیطی برای قاچاق سلاح و مواد مخدر مساعد است، به این ترتیب ایران می‌تواند پول و ارزهای پرمبادله را دریافت کند.»

او گفت بی‌ثباتی در شاخ آفریقا، یافتن بازار در این منطقه را برای حوثی‌ها آسان کرده است و انجام «عملیات در ساحل و در دریا بین دو طرف» باعث تسهیل این مسئله می‌شود.

محمد گفت: «ایران، یمن و سومالی را به‌منزلۀ مناطقی استراتژیک تلقی می‌کند». دلیل این مسئله موقعیت این کشورها در خلیج عدن و نزدیکی آنها به تنگۀ باب المندب است که دروازه‌ای برای یک خط کشتیرانی بین‌المللی حیاتی محسوب می‌شود و ایران به‌دنبال کنترل آن است.

او گفت: «ایران کنترل تنگۀ هرمز را در دست دارد و اگر بتواند کنترل باب‌المندب را نیز در دست بگیرد، این امکان برایش فراهم خواهد شد تا در صورت تشدید تنش با جامعۀ بین‌المللی، تنگۀ هرمز را ببندد».

به‌گفته او ایران نفع مالی زیادی از قاچاق می‌برد و با بسیاری از شبکه‌های قاچاق مواد مخدر و سلاح در منطقۀ ارتباطاتی شناخته‌شده دارد.

وی افزود: «این کشور همچنین از ایجاد هرج‌ومرج در شاخ آفریقا سود می‌برد، چراکه باعث می‌شود بتواند به آسانی به این [منطقه] نفوذ کند و به تهدید جامعۀ بین‌المللی بپردازد».

جاه‌طلبی‌های توسعه‌طلبانه

نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر حقوق بشر یمن گفت: «حوثی‌ها خنجر ایران در پهلوی یمن و کشورهای منطقه هستند.»

او گفت حوثی‌ها در کنار سایر نیروهای نیابتی ایران در منطقه از جمله لبنان، سوریه و عراق، «بازتابی از قدرت نظامی ایران هستند، اگرچه این کشور خود تحت محاصرۀ بین‌المللی است».

او گفت: «ایران توانسته است دامنۀ نفوذ خود را از طریق شبه‌نظامیانش گسترش دهد. چنانکه توانست از طریق حزب‌الله لبنان در سوریه گسترش پیدا کند و در عراق هم همین کار را کرد».

عبدالحفیظ گفت: «اکنون این کشور در حال گسترش دامنۀ نفوذ خود به شاخ آفریقا و کشورهای بی‌ثبات آنجا از طریق حوثی‌ها در یمن است.»

او گفت بی‌ثباتی حاکم در سومالی زمینۀ مساعدی برای ایجاد گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به ایران فراهم می‌کند و متذکر شد که ممکن است این کشور بکوشد نفوذ خود را در کشورهای دیگر در شاخ آفریقا نیز گسترش دهد.

او خاطرنشان کرد که ایران برای تحقق منافع خود در منطقه به اقدامات تهاجمی‌اش ادامه داده است.

به‌گفتۀ او ایران به‌منظور پیشبرد برنامۀ توسعه‌طلبانۀ خود قوانین بین‌المللی را نقض کرده است، به حمایت از جنگ‌های نیابتی پرداخته است و کشتیرانی بین‌المللی را تهدید کرده است. وی از جامعه بین‌المللی خواست «از طریق همۀ ابزارهای ممکن» با این کشور مقابله کند.