افزایش بدرفتاری ایران با پناهجویان افغان در پی توقف جریان آب رایگان رودخانه هیرمند

هرات -- پس از توقف جریان آب رودخانه هیرمند به سمت ایران در اثر بسته شدن سد کمال خان افغانستان، مقام‌های ایرانی طی هفته‌های اخیر بدرفتاری با پناهجویان افغانستانی را افزایش داده‌اند.

سد کمال خان در ولسوالی چهار برجک ولایت نیمروز برای اولین بار از زمان افتتاح در فروردین ۱۳۹۹ به طور کامل پر شده است. کار بر روی این سد از سال ۱۳۵۰ شروع شد.

طبق پیمان آب رودخانه هیرمند که سال ۱۳۵۲ بین افغانستان و ایران به امضا رسید، ایران حق دارد هر ثانیه ۲۶ متر مکعب آب از رودخانه هیرمند دریافت کند.

اما ایران از چند دهه پیش هر سال میلیاردها متر مکعب آب مجانی دریافت کرده که بیشتر از حجم مورد توافق در این پیمان بوده است.

خشونت و کینه‌ توزی

به گفته ناظران، اکنون جریان آب مجانی متوقف شده و مقام‌های ایران خشم خود را سر پناهجویان افغان خالی می‌کنند.

به گفته جانداد ابراهیمی، از اهالی ولایت بادغیس افغانستان، نیروهای امنیتی ایران بارها گفته‌اند که برای تلافی توقف جریان آب از سد کمال خان، به پناهجویان افغان اجازه زندگی در ایران نخواهند داد.

ابراهیمی اخیراً از ایران اخراج شده و اکنون در یک اردوگاه پناهجویان سازمان ملل در شهر هرات اسکان موقت گرفته است.

او ۲۰ بهمن گفت: «وقتی سربازهای ایرانی سر کار دستگیرم کردند، به شدت شکنجه‌ام دادند و بدون اینکه اجازه بدهند وسایلم را بردارم به یک اردوگاه بازداشت پناهجویان منتقلم کردند.»

او گفت: «وقتی در اردوگاه بودم، نیروهای نظامی ایران تا ۴۸ ساعت غذای درست و حسابی به من ندادند. با اینکه داشتم از گرسنگی می‌مردم خیلی وحشتناک کتکم زدند.»

ظفر خان جلالی، از اهالی ولایت غزنی که او هم در همان اردوگاه پناهجویان سازمان ملل اسکان گرفته است، گفت از زمانی که مخزن سد کمال خان پر شده، نیروهای ایرانی نسبت به پناهجویان افغان خشن‌تر و کینه‌ای‌تر شده‌اند.

وی افزود، شکنجه پناهجویان افغانستانی در ایران همیشه بوده است.

او گفت: «سربازهای ایرانی بدون اجازه وارد خانه افغانها می‌شوند، آنها را دستگیر می‌کنند، کتکشان می‌زنند و آنها را به زور به افغانستان بر می گردانند.»

جلالی افزود کارفرمایان ایرانی به کارگران افغان هشدار داده‌اند که دولت برنامه‌ای برای دستگیری و اخراج افغان‌ها پیاده کرده و آنها باید از دید نیروهای امنیتی ایران مخفی شوند.

او گفت سربازان ایرانی در طول راه اردوگاه پناهجویان و داخل اردوگاه از افغانها اخاذی می‌کنند و هر کسی را که اعتراض کند تا سرحد مرگ کتک می‌زنند.

سید محمد اکرمی، از اهالی ولایت کاپیسا، از دیگر اخراج‌شدگانی است که در این اردوگاه زندگی می‌کند.

نیروهای نظامی ایران حتی به او فرصت ندادند زن و چهار فرزندش را با خود به افغانستان بیاورد.

او گفت: «سر کار بودم که سربازهای ایرانی دستگیرم کردند. التماسشان کردم که بگذارند زن و بچه‌هایم را بیاورم ولی اجازه ندادند.»

اکرمی گفت: «سربازهای ایرانی سخت لگدم می‌زدند... و می‌گفتند اجازه ندارم خانواده‌ام را ببینم. حالا خانواده‌ام ایران هستند ولی نمی‌دانم کجا.»

افزایش موارد اخراج‌

این خشونت‌ها همزمان با افزایش موارد اخراج طی هفته‌های اخیر مشاهده شده است.

به گفته عبدالحی منیب، مدیر اداره امور مهاجران و عودت‌کنندگان ولایت هرات، ایران تا پیش از ۴ بهمن روزانه ۱ هزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار پناهجوی افغانستان را از طریق گذرگاه مرزی اسلام‌قلعه اخراج می‌کرد.

او روز ۱۹ بهمن گفت این رقم به ۴ هزار تا ۶ هزار پناهجوی اخراجی در روز افزایش یافته است.

وی خاطرنشان کرد: «ده‌ها زن و کودک در بین اخراج‌شدگان هستند. آنها در خانه یا محل کارشان دستگیر شده‌اند.»

منیب افزود: «ما گزارش‌های هولناکی از کتک زدن و شکنجه پناهجویان افغان در ایران ثبت کرده‌ایم.»

او گفت: «فقط طی پنج ماه گذشته، ۵۰۰ پناهجوی افغان، از جمله زنان و کودکان، قبل از اخراج به افغانستان توسط نیروی انتظامی ایران به شدت کتک خورده‌اند.»

«آنها از طریق گذرگاه مرزی اسلام‌قلعه وارد افغانستان شده‌اند، که در آنجا تیم‌های پزشکی ما نسبت به درمان جراحات وارده به آنها در اثر شکنجه ایرانی‌ها اقدام کرده‌اند.»

محمد هاشم حنظله، از فرماندهان مرزی ولایت نیمروز، گفت شمار موارد اخراج پناهجویان افغان طی روزهای گذشته ۳۰ درصد افزایش یافته است.

او گفت: «اطلاعات ما نشان می‌دهد هر روز بیش از ۳ هزار نفر وارد استان نیمروز می‌شوند.»

وی افزود: «بیشتر این پناهجویان ماه‌ها بدون دریافت حقوقشان در ایران کار کرده‌اند و بعد نیروی انتظامی ایران آنها را دستگیر و به اجبار اخراج کرده است.»