بلاتکلیف ماندن افغان ها پس از ممانعت ایران از ورودشان به رغم داشتن مدارک قانونی

هرات -- تصمیم رژیم جمهوری اسلامی برای بستن تمام گذرگاه‌های مرزی با افغانستان، با استناد به شیوع گونه جدید کووید-۱۹، هزاران افغان را که ویزای ورود قانونی به ایران را دارند، در سرمای شدید زمستان در نقاط مرزی سرگردان کرده است.

بسیاری از این افغان ها به منظور ورود قانونی به ایران از طریق مرزهای غربی افغانستان از استان های دور افتاده آمده اند. اما مرزبانان ایرانی از ورود آنها جلوگیری کرده اند.

نزدیک به هزار افغان با ویزای معتبر ورود به ایران روز ۵ دی در گذرگاه اسلام قلعه، واقع در استان هرات، منتظر بودند تا از مرز عبور کنند، اما از ورود آنها جلوگیری شد.

آنها تا سه‌شنبه (۱۴ دی) چندین روز در هوای سرد بدون دسترسی به امکانات اولیه در مرز به سر بردند و سرگردان بودند.

یوسف میاخیل، ساکن استان ننگرهار، گفت که رژیم ایران برای ویزاهایی که خودش صادر کرده هم حرمتی قائل نیست.

او روز ۵ دی در گذرگاه اسلام قلعه گفت: «من برای رسیدن به اینجا ۸۰۰ افغانی [۷.۷۰ دلار] پرداخته‌ام و حالا هر شب حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ افغانی [۹.۶۰ - ۱۴.۴۰ دلار] باید خرج کنم.»

وی گفت: «من مطمئن نیستم که طبق چه قانونی برای ما روادید صادر کردند، اما اجازه ورود به ایران را به ما نمی دهند.»

او گفت که بیشتر این مسافران از راه دور آمده اند و اگر مجبور شوند مدت طولانی‌تری در مرز منتظر بمانند، پولشان تمام خواهد شد.

شقی عمری، از ساکنان استان کاپیسا، ممانعت از ورود را به منزله ظلم و ستم دانست.

او گفت: «من ویزای ورود قانونی گرفتم و ۵ هزار افغانی [۴۸ دلار] پرداختم تا از استان خود به اینجا برسم، اما اکنون آنها به ما اجازه ورود به ایران را نمی دهند.»

وی گفت: «من به منظور پرداخت هزینه ویزا پول قرض کردم تا بتوانم از طریق قانونی به ایران سفر کنم، اما به نظر می رسد که بهتر بود مانند یک قاچاقچی از مرز عبور می کردم. دستان و پاهایمان از سرما می لرزد و منتظریم ببینیم چه حرفی برای گفتن دارند.»

عمری گفت که رژیم ایران باید در مورد بسته شدن مرزها مسافران را مطلع می کرد تا آنها نیز از هزینه های غیرضروری سفر جلوگیری می کردند.

اخاذی هزینه های ویزا

به طور متوسط، ویزای ایران برای هر متقاضی افغان بیش از ۲۰ هزار افغانی (۱۹۲ دلار) هزینه دارد.

به گفته بسیاری از مسافران، سفارت ایران در کابل و دفاتر کنسولی آن در شماری از استان ها به بهانه های مختلف، از جمله پرداخت هزینه بیمه و آزمایش کووید-۱۹، از متقاضیان اخاذی می کنند، اما در ازای آن هیچ خدماتی ارائه نمی دهند.

جمعه گل رحمانی، ساکن هرات، گفت که او بیش از ۳۰ هزار افغانی (۲۸۸ دلار) را برای گرفتن ویزای ایران و پرداخت هزینه سفر به مرز هزینه کرده است.

او روز ۵ دی گفت: «تا حالا چهار شب را در هوای سرد بدون غذا، آب، و اسکان مناسب سپری کردیم. وقتی به نزدیک مرز می رویم، مرزبانان ایرانی می گویند که مرز بسته است.»

او گفت: «اگر رژیم ایران قصد داشت که مرزها را ببندد، پس چرا پول ما را گرفت؟ این یک اخاذی آشکار است. ما قطعاً و تحت هر شرایطی حق و حقوقمان را از ایران مطالبه خواهیم کرد.»

رحمانی گفت، اگر به زودی به مسافران سرگردان اجازه ورود به ایران داده نشود، تاریخ روادید آنها باطل خواهد شد و پول و زمانشان به هدر خواهد رفت.

سراج الدین رحیمی، ساکن استان تخار که در گذرگاه اسلام قلعه گرفتار شده است، گفت که او به مدت سه ماه منتظر بود تا سفارت ایران در کابل برایش ویزا صادر کند.

او گفت که اکنون، با امتناع رژیم ایران از ورود او به این کشور، او نه تنها پول خود را از دست داد، بلکه وقت زیادی را نیز تلف کرده است.

وی اظهار داشت: «به منظور پرداخت هزینه روادید و هزینه سفر به مرز اسلام قلعه، اثاثیه منزل و دیگر وسایلم را فروختم، اما اکنون باید به خانه برگردم.»

«صدها تن دیگر نیز مانند من در این جا سرگردان شده اند و پولی برای بازگشت به استان هایشان ندارند.»

میرویس نادری، ساکن میدان وردک، گفت که بیش از ۵۰ هزار افغانی (۴۸۰ دلار) برای ویزای خود و همسرش پرداخت کرده است.

او گفت: «من ۴ هزار افغانی [۳۸ دلار] برای انتقال به گذرگاه مرزی اسلام قلعه پرداخت کردم. من برای بازگشت به خانه ام در استان میدان وردک پولی ندارم.»

با ممنوعیت ورود به ایران توسط رژیم این کشور، او پولش را، که بیشتر آن را قرض گرفته بود، از دست خواهد داد.

نادری گفت که رژیم ایران باید به همه کسانی که ویزای معتبر دارند اجازه ورود به کشور بدهد یا هزینه های ویزا را بازپرداخت کند.

بی رحمی و شکنجه مستمر

رژیم ایران به تازگی روند اخراج پناهجویان افغان را نیز سرعت بخشیده است.

بر اساس اطلاعات رسمی منتشر شده در افغانستان، روزانه حدود ۲ هزار تا ۵ هزار افغان که از ایران اخراج می شوند، از طریق گذرگاه اسلام قلعه وارد افغانستان می شوند.

هر یک از افراد اخراج شده روایت وحشتناک خودش را از شکنجه و بدرفتاری توسط نظامیان و کارفرمایان ایرانی دارد.

ضیاءالحق ضیا، یکی از ساکنان استان بلخ که ایران به تازگی او را اخراج کرده است، گفت که در مکان هایی که اخراج‌شدگان افغان توسط پلیس ایران نگهداری می شوند، حمله و شکنجه به یک امر عادی تبدیل شده است.

او روز ۵ دی ماه در اسلام قلعه گفت: «در آن جا ۴۰ اتوبوس مملو از اخراج‌شدگان افغان بود.»

او یادآور شد: «پلیس ایران در مسیر مرز افغانستان چندین توقف داشت و ما را مجبور به خریدن از مغازه‌های ایرانی کرد. من برای دو پرتقال ۵۰۰ هزار ریال (۱.۹۰ دلار) پرداختم و وقتی گفتم نمی‌خواهم پرتقال بخرم، یک سرباز ایرانی به من گفت، فوراً پول را بده و دهانت را ببند.»

ضیاء گفت: «من به مدت چهار ماه در یک شرکت ذوب آهن در اصفهان کار کردم، اما کارفرما حقوقم را پرداخت نکرد. زمانی که تقاضای دستمزدم را کردم، کارفرما از پرداخت آن امتناع کرد. پس از آن دستگیر ... و به افغانستان اخراج شدم.»

وی گفت، سربازان ایرانی در مسیر مرزهای افغانستان از اخراج‌شدگان افغان به بهانه های گوناگون اخاذی می کنند و اگر فردی نخواهد پول بدهد به شدت مورد ضرب و شتم و شکنجه قرار خواهد گرفت.»

فرزاد عظیمی، یکی از ساکنان کابل، گفت که نیروهای ایرانی او را هنگامی دستگیر کردند که در تهران کار می کرد.

او پس از گذراندن یک هفته تحت شرایط دشوار در اردوگاه مهاجران غیرقانونی، به زور به افغانستان بازگردانده شد.

او گفت: «افغان ها شرایط بسیار بدی را در این اردوگاه تجربه می کنند. در هر اتاق بیش از ۳۰ نفر برای چندین شب نگهداری می شوند.»

او گفت: «حتی زنان و کودکان در سرمای شدید بدون هیچ گونه ترتیب مناسبی برای گرم نگه داشتنشان بازداشت شدند. غذای مناسب در دسترس نبود و اگر [مقامات ایران] غذا می آوردند چهار برابر قیمت بازار می فروختند.»

عظیمی گفت که سربازان ایرانی هر کسی را که می‌خواستند کتک بزنند، انتخاب می کردند و تمام پولی را که آن فرد در جیبش داشت، برمی داشتند.