متهم کردن ایران توسط ایالات متحده و کشورهای حاشیه خلیج فارس به ایجاد «بحران هسته‌ای»

واشنگتن- روز چهارشنبه (٢٦ آبان‌) ایالات متحده و متحدانش در خلیج فارس ایران را به ایجاد بحران هسته‌ای و بی‌ثبات کردن خاورمیانه با استفاده از موشک‌های بالستیک و پهپادهایش متهم کردند.

این هشدار در همان روزی صادر شد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درست چند روز پیش از آنکه مذاکرات مربوط به احیای توافق هسته‌ای ١٣٩٤ از سر گرفته شود، گزارش داد ایران مجدداً ذخایر اورانیوم با غنای بالای خود را افزایش داده است.

این بیانیه که پس از نشست کارگروه ایالات متحده و شورای همکاری خلیج فارس درباره ایران در عربستان سعودی صادر شد، مورد تأیید نمایندگان عربستان سعودی، ایالات متحده، امارات متحده عربی، قطر، بحرین، عمان و کویت قرار گرفت.

در این بیانیه آمده است: «تمام شرکت‌کنندگان از دولت جدید ایران می‌خواهند از فرصت دیپلماتیک کنونی بهره بگیرد» که حاصل ازسرگیری مذاکرات در وین با هدف نجات توافق هسته‌ای ١٣٩٤ و «جلوگیری از بروز درگیری و بحران» است.

مذاکرات غیرمستقیم ایالات متحده و ایران موسوم به مذاکرات ٤+١ در خردادماه به حالت تعلیق درآمد و قرار است اواخر این ماه از سر گرفته شود.

هدف این مذاکرات احیای مجدد توافق هسته‌ای ١٣٩٤ موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است که به دنبال جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است.

در بیانیه مشترک مذکور آمده است: «ایران اقداماتی را انجام داده است که از نظر امور غیرنظامی نیازی به آنها ندارد اما برای برنامه تسلیحات هسته‌ای مهم است.»

این بیانیه آنچه را که کشورهای امضاکننده آن را «طیفی از سیاست‌های تهاجمی و خطرناک ایران از جمله اشاعه و استفاده مستقیم از موشک‌های بالستیک پیشرفته» و پهپادها خوانده‌اند، محکوم کرد.

شرکت‌کنندگان درباره حمایت ایران از حوثی‌های یمن و همچنین گروه‌های شبه‌نظامی شیعه در عراق گفتگو کردند و گفتند این اقدامات «تهدیدی آشکار برای امنیت و ثبات منطقه است.»

برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس مانند قطر و عمان اغلب اوقات به‌عنوان کانال‌های ارتباطی بین ایالات متحده و ایران تلقی می‌شوند.

اخیراً عربستان سعودی نیز گفتگوهای بی‌سروصدا اما قابل توجهی را با همسایه خود و تحت نظارت عراق انجام داده است.

در پایان این بیانیه آمده است: «ایالات متحده و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تأکید دارند اگر ایران به تحریک بحران هسته‌ای ادامه دهد، این تلاش‌های دیپلماتیک نتیجه‌بخش نخواهد بود.»

روز پنج‌شنبه لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده برای گفتگو با متحدان منطقه‌ای به امارات متحده عربی سفر کرد.

آستین پیش از سفر خود بر تعهد ایالات متحده نسبت به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تأکید کرد.

او گفت: «من قبلاً هم گفته‌ام، با مجهز شدن ایران به سلاح هسته‌ای حل هیچ مشکلی در خاورمیانه آسان‌تر نمی‌شود.»

ذخایر اورانیوم ایران

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش روز چهارشنبه خود، میزان ذخایر اورانیوم با غنای بالای ایران را ٢ هزار و ٤٨٩.٧ کیلوگرم برآورد کرد که چندین برابر بیش از حد تعیین شده در توافق هسته‌ای سال ١٣٩٤است.

طبق این گزارش در حال حاضر این مقدار شامل ١١٣.٨ کیلوگرم اورانیوم غنی شده به میزان ٢٠ درصد است که نسبت به مقدار ٨٤.٣ کیلوگرم در شهریورماه افزایش یافته است و همچنین ١٧.٧ کیلوگرم اورانیوم غنی شده به میزان ٦٠ درصد که نسبت به مقدار ١٠ کیلوگرم قبلی افزایش نشان می‌دهد.

محمدرضا غائبی سرپرست نمایندگی ایران در آژانس‌های سازمان ملل متحد در وین گفت گزارش جدید «نشان می‌دهد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارتی خود درخصوص تعاملات تهران ادامه داده است.»

طبق اعلام رسانه‌های ایرانی، او گفت مذاکرات برای «حل و فصل برخی از مسائل بین دو طرف» ادامه دارد و از کشورهای عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست از اظهارنظرهای شتابزده یا دارای انگیزه سیاسی خودداری کنند.

سخنگوی آژانس انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه به خبرگزاری فارس گفت رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه وارد تهران می‌شود.

گروسی روز سه‌شنبه با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران دیدار خواهد کرد.

گروسی ٢١ آبان‌ عدم تماس خود را با دولت جدید ایران و ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری این کشور «تعجب‌آور» توصیف کرد.

او گفت امیدوار است تا قبل از نشست بعدی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که قرار است هفته آینده برگزار شود، با مقامات ایران دیدار کند.

«شدیداً تهاجمی»

در آخرین سفر گروسی به تهران در شهریورماه، او به توافقی با ایران در مورد دسترسی به تجهیزات نظارتی در تأسیسات هسته‌ای این کشور دست یافت.

این توافق درواقع تمدید توافقی بود که در بهمن‌ماه سال گذشته پس از آن به دست آمد که ایران برخی از فعالیت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این کشور را محدود کرد.

اما چند روز بعد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از این موضوع شکایت داشت که ایران با نقض توافق شهریورماه، از دسترسی «ضروری» به واحدی در مجتمع تسا در شهر کرج واقع در نزدیکی تهران جلوگیری کرده است.

گزارش آژانس هشدار داد که تمدید مکرر توافق «در حال تبدیل شدن به چالشی مهم برای توانایی آژانس جهت... کسب مداوم اطلاعات» در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران است.

آژانس همچنین هشدار داد شفاف‌سازی فعالیت‌ها در کرج – که یک کارگاه تولید قطعات سانتریفیوژ است - «به شکلی گسترده درخصوص بازگشت به برجام ضروری تلقی می‌شود.»

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در گزارش جداگانه‌ای که روز چهارشنبه منتشر کرد، گفت درخصوص حل و فصل چندین سؤال آژانس درباره وجود مواد هسته‌ای از قبل در سایت‌های اعلام نشده در این کشور، عملاً هیچ پیشرفتی صورت نگرفته است.

در این گزارش آمده است گروسی «از این بابت که بازرسان آژانس در تأسیسات هسته‌ای، توسط مقامات امنیتی مورد بازرسی‌های بدنی شدیداً تهاجمی قرار گرفته‌اند، نگران است» و از ایران خواسته است «گام‌های فوری برای اصلاح این وضعیت بردارد.»

حملات باج‌افزاری

در رویدادی جداگانه، روز چهارشنبه آژانس امنیت سایبری ایالات متحده، دولت ایران را به حمایت از یک گروه هکر «تهدید دائمی پیشرفته» متهم کرد که مسئول حملات اخیر باج‌افزاری در ایالات متحده و استرالیا است.

آژانس امنیت سایبری و امنیت زیرساخت در هشداری گفت: «نقش‌آفرینان در تهدید دائمی پیشرفته مورد حمایت دولت ایران، فعالانه طیف گسترده‌ای از قربانیان را در چندین بخش زیرساختی حیاتی ایالات متحده هدف قرار می‌دهند.»

این آژانس اعلام کرد این بخش‌ها شامل بخش‌های حمل‌ونقل، مراقبت‌های بهداشتی و سلامت عمومی است.

آژانس مذکور گفت متخصصان اف بی آی، مرکز امنیت سایبری استرالیا و مرکز امنیت سایبری ملی بریتانیا مشترکاً در مورد حمایت تهران از «تهدید دائمی پیشرفته» نتیجه‌گیری کرده‌اند. عبارت «تهدید دائمی پیشرفته» اغلب به هکرهای مورد حمایت دولت اطلاق می‌شود.

آژانس امنیت سایبری و امنیت زیرساخت بدون ارائه جزئیات بیشتر اعلام کرد این گروه دست‌کم از اسفندماه سال گذشته از آسیب‌پذیری‌های موجود در نرم‌افزارهای مایکروسافت اکسچنج و فورتینت برای هک کردن سیستم‌ها، از جمله سیستم‌های یک دولت شهری و یک بیمارستان کودکان استفاده کرده است.

این آژانس هشدار داد: «نقش‌آفرینان تحت حمایت دولت ایران می‌توانند از این دسترسی برای عملیات‌های بعدی خود مانند استخراج یا رمزگذاری داده‌ها، نصب باج‌افزار و اخاذی استفاده کنند.»